Brieven

Brieven 11/11/2020

Verkiezingen VS (1)

Trumpianen

Het artikel Joe Biden erft drie gelijktijdige en elkaar versterkende crises, over het vertrek van Trump (9/11), doet me denken aan de troonsafstand van de Duitse keizer Wilhelm II in 1918. Duitsland, zo werd gedacht, was van een leider bevrijd die zijn land in een crisis had gestort. Wat men niet in de gaten had, was dat de keizer weliswaar was vertrokken, maar de nieuwe regering met onoverkomelijke problemen had opgescheept, zoals een torenhoge schuldenlast en een rancuneuze bevolking. Bovendien bleven de oude generaals nog steeds de dienst uitmaken. En geldt met name dit laatste ook niet voor het huidige Amerika: Trump vertrekt, maar de trumpianen blijven?

Verkiezingen VS (2)

Weimar-moment

Opluchting alom over ‘niet nog eens vier jaar Trump’. Volop speculaties over het ‘weer in het gareel zien te krijgen’ van al die Trump-stemmers, bijna evenveel als voor Biden. Het bleek een ‘narrow escape’ die Biden ons bood. Deze Amerikaanse verkiezingen waren een ‘Weimar-moment’, en dat is waarschijnlijk het belangrijkste, dat we ons nu moeten realiseren. In de dertiger jaren van de vorige eeuw sneuvelde de democratie van een in cultureel opzicht hoog beschaafd land door een volksmenner, die de geleden nederlaag van WO1 en de toen heersende economische crisis uitbuitte. Hij kreeg ineens toch een meerderheid van de stemmen. Het desastreuze gevolg kon nauwelijks voorspeld worden. Wat de democratische wereld nu te doen staat, in het licht van zowel de Amerikaanse verkiezingen, maar ook de situaties als in Polen, Hongarije, Turkije, en Brazilië, is om een democratisch instrument te ontwerpen dat zo’n Weimar-moment in de toekomst moet kunnen voorkomen, ook bij ons. Een existentiële uitdaging.

Vuurwerkverbod

Stel branche schadeloos

Een totaal vuurwerkverbod is natuurlijk een goede zaak. Vuurwerk dient nergens toe en geeft alleen maar ellende en oogletsel. Wel komt het redelijk voor om de vuurwerkbranche hiervoor schadeloos te stellen. Maar niet zonder voorwaarden. Bij een vuurwerkverbod hoort ook een verbod om vuurwerk voorhanden te hebben of te importeren. Partijen vuurwerk, die op de dag van inwerkingtreding van het vuurwerkverbod al besteld maar nog niet geleverd zijn, kunnen worden afbesteld.

En de aanwezige voorraden hoeven niet bewaard te worden. Het streven dient er immers op gericht te zijn, dat het vuurwerkverbod ook in de komende jaren gehandhaafd zal blijven. Aan het geven van schadeloosstelling kan de voorwaarde worden verbonden, dat de aanwezige voorraden vuurwerk aan de overheid worden overgedragen. Die kan ze dan hetzij vernietigen, of indien ze hiervoor geschikt zijn, gebruiken voor openbare vuurwerkshows.

VVD

De Werdegang van Rutte

Nu de VVD ‘linksaf slaat’ (7/11) kan het haast niet anders dan dat we na de Tweede Kamerverkiezingen van 17 maart 2021 een links kabinet krijgen. Dat zou voor het eerst zijn sinds de eerste en enige progressieve regering die Nederland heeft gehad, namelijk die van Joop den Uyl in de jaren zeventig. Mark Rutte heeft zich wel eens laten ontvallen dat Nederland „in de kern een diep socialistisch” land is. Zelf was hij ooit een links-liberale politicus met groene trekken. Daarna was de tijdgeest knetterrechts. Er volgde een decennium politiek trapezewerk om uiteindelijk zijn ware inborst aan de bevolking te durven tonen. Een Werdegang zoals je die alleen in vuistdikke Duitse romans tegenkomt. Laat dat nou net de favoriete literatuur van onze premier zijn.

Correcties/aanvullingen

Aids

In het interview met de epidemioloog en geriater Rudi Westendorp (7/11, p. 20-21) stond dat Westendorp in de jaren zeventig als jonge internist aidspatiënten behandelde. Dat had moeten zijn: in de jaren tachtig.