We leven hier in een omgekeerde wereld

Een zinkend gevoel. Dat was wat ik kreeg op die beladen verkiezingsnacht vier jaar geleden. Kort daarvoor was de kans op een overwinning voor Hillary Clinton nog becijferd op 90 procent. Een vriend die zich bezighield met peilingen had op televisie gezegd dat als Trump zou winnen „he would eat a bug”.

Maar gedurende de avond zakte de barometer verder en verder, alsof een zware depressie de Verenigde Staten naderde. Toen halverwege de avond de kans op een overwinning van Trump groter dan 50 procent was geworden, zakte alle moed mij in de schoenen. Ik wist dat we vier heel zware jaren tegemoet gingen.

De volgende dag leek het land in de rouw te zijn, althans het deel van het land dat ik goed kende. Het was ook droevig weer. Dikke mist, voortdurend motregen en de hele dag schemerlicht, terwijl de herfst hier zo mooi kan zijn. Een paar dagen later at mijn vriend een gebakken sprinkhaan, het was te zien op CNN.

Toch was het schip van staat niet gezonken. Het was gekapseisd. Het lag ondersteboven te dobberen op de politieke baren. Iedereen die eerst aan het roer stond, lag nu in het water. En alle kokkels en mossels die zich de afgelopen jaren aan de scheepsromp hadden gehecht, waren ineens boven water gekomen. Samen met de piratenkapitein en zijn bende zeerovers.

Sinds die dag leven we in een omgekeerde wereld. Alles, maar dan ook alles, is het tegenovergestelde van wat ’t eerst was. Onder is boven en buiten is binnen. Vóór de verkiezing maakte men tijdens diners hier in Princeton altijd goede sier door te vertellen dat men die week op het Witte Huis was geweest, advies aan de president had gegeven of door een minister of senator was geconsulteerd. Na de verkiezing werd geen expert meer gevraagd. Niemand kende iemand in de nieuwe regering. Dat is wat je krijgt als je een outsider in het centrum van de macht plaatst. Alle voormalige insiders staan dan plotseling buitenspel.

Met de mensen die nu in Washington aan het roer staan, is allemaal wat mis. Voor Trump geldt „klein gebrek geen bezwaar”. Sterker nog, omdat hij zelf altijd door het establishment is afgewezen, valt zijn oog direct op mensen die ook zijn afgescheept en nog een appeltje te schillen hebben met de elite.

Nu moeten we afwachten of straks, als de hele wereld aan de televisie gekluisterd zit, het schip zich weer weet te rechten. Of onder weer boven wordt en buiten weer binnen.

Opnieuw zijn er de bemoedigende voorspellingen om ons aan vast te houden. Maar er is nog steeds een kans van één op zes dat Trump er nog vier jaar bij krijgt. Dat is de kans om, zeg, een drie te gooien met een dobbelsteen, iets wat ons allen vaak genoeg is overkomen.

Maar zelfs in het geval van een overwinning van Joe Biden blijft het beangstigende besef dat de wereld een duikelaar is. Dat het leven ineens op z’n kop kan komen te staan. Dat plotseling alles zomaar weer omgekeerd kan zijn.