Stevige aanscherping van de coronamaatregelen verwacht

Vanwege het nog altijd hoge aantal coronabesmettingen in Nederland en de grote druk op de zorg komt het kabinet dinsdag zeer waarschijnlijk met een stevige aanscherping van de gedeeltelijke lockdown.

Op hun gezamenlijke persconferentie kondigen premier Mark Rutte en minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge (CDA) naar verwachting aan dat publieke gebouwen als musea, theaters, bioscopen en bibliotheken zeker twee weken moeten sluiten, net als buitenlocaties als pretparken en dierentuinen. Ook wordt het aantal mensen met wie je op straat mag samenzijn naar verwachting verlaagd van vier naar twee. Wanneer de maatregelen precies ingaan is nog onduidelijk.

Vorige week stelde het kabinet een besluit over extra maatregelen nog uit. Er was meer tijd nodig om te zien of de maatregelen van half oktober, inclusief de sluiting van alle horeca, effectief waren geweest.

Aantal besmettingen veel te hoog

De afgelopen dagen was inderdaad een verdere afvlakking en zelfs lichte daling van het aantal besmettingen zichtbaar. Maar ook het huidige aantal van ruim 8.000 besmettingen deze maandag is nog „veel te hoog”, zegt een ingewijde, en de druk op de ziekenhuizen blijft onverminderd groot. Daarom zet het kabinet nu een stap extra in de hoop dat de besmettingen de komende weken sneller dalen en zo ook alle urgente operaties van niet-Covid-patiënten kunnen doorgaan.

Ernst Kuipers, voorzitter van het Landelijk Netwerk Acute Zorg, was maandag blij met het vooruitzicht van extra maatregelen. De stijging van het aantal ziekenhuisopnames door Covid is „nog niet tot stilstand gekomen”, zei hij.

Lockdownscenario’s

Op het Catshuis werden zondag verschillende lockdownscenario’s besproken door de top van het kabinet en RIVM-directeur Jaap van Dissel. Daarbij lagen ook scenario’s op tafel waarbij de scholen weer geheel of gedeeltelijk zouden sluiten, maar dat is volgens een betrokkene voor het kabinet echt de „allerlaatste optie”.

Hoewel een nieuwe scholensluiting het aantal besmettingen sneller omlaag kan brengen vindt het kabinet het doorgaan van fysiek onderwijs voor kinderen te belangrijk. Het kabinet volgt hiermee de lijn van veel andere Europese landen, die ook weer lockdowns invoeren maar tegelijkertijd de scholen nu open houden.

Met het weer tijdelijk sluiten van nog meer openbare locaties komt Nederland weer in de buurt van de ‘intelligente lockdown’ van dit voorjaar. Toen gingen ook nog de sportscholen dicht. Het kabinet twijfelde daar maandag nog over, omdat sporten goed is voor de volksgezondheid. Daarom blijven de sportscholen waarschijnlijk open.

Detailhandel en kappers

De contactberoepen, zoals de kappers, gingen in maart dicht maar mogen nu aan de slag blijven. Het aantal besmettingen is daar laag en er wordt al verplicht met klantregistratie en mondkapjes gewerkt. Ook de detailhandel mag net als in het voorjaar openblijven. De winkels sluiten zou een te grote klap voor de economie kunnen betekenen, vreest het kabinet.

De vraag is hoe ver de aanscherpingen van het kabinet het reproductiegetal – het aantal mensen dat een besmet persoon kan besmetten – onder de 1 duwen. Het RIVM berekende dat een lockdown zoals in maart dat cijfer, ook wel ‘R’ genoemd, naar 0,83 zou moeten duwen. Maar het kabinet kiest nu voor een iets minder zwaar pakket, waardoor de R naar verwachting tussen de 0,8 en 0,9 uitkomt, maar misschien toch nog iets daarboven.

Kerstdagen

Hoe lager de R uitkomt, hoe sneller het aantal besmettingen daalt en hoe eerder de druk op de zorg afneemt. Ook verwacht het kabinet bij een snellere daling van het aantal gevallen weer eerder te kunnen versoepelen, wat aantrekkelijk kan zijn richting de kerstdagen.

In de persconferentie komt naar verwachting ook het dringende advies om tijdens de kerstvakantie niet naar het buitenland te gaan om bijvoorbeeld te skiën. Het Outbreak Management Team (OMT) pleitte eerder al voor zo’n ‘negatief reisadvies’ voor de wintermaanden. De kans op besmettingen tijdens vakantie is groter, concludeerde het OMT. Zo kwamen in de zomer honderden jongeren met Covid-19 terug van zonvakanties in het buitenland.