Beijing: grote plannen met tech, Taiwan en Xi Jinping

Blijft Xi Jinping tot zijn 82ste de Chinese president en partijleider? Je zou het bijna gaan denken als je kijkt naar de plannen die de top van de Communistische Partij van China (CPC) de afgelopen vier dagen achter gesloten deuren heeft besproken.

Die plannen gaan niet alleen over de nabije toekomst, maar ook over waar China in 2035 wil staan. Juist het presenteren van een visie voor de langere termijn wijst erop dat Xi Jinping nog lang niet aan aftreden denkt.

Hier en daar wordt al gespeculeerd dat Xi zichzelf bij het volgende Partijcongres in 2022 wil laten uitroepen tot Partijvoorzitter. Die eretitel was hiervoor alleen voorbehouden aan Mao Zedong, de vader van communistisch China.

In het nieuwe Vijfjarenplan, voor de periode 2021-2025, is geen gewenst groeipercentage opgenomen. Dat was in het vorige plan nog wel. De nadruk ligt daarmee minder op de hoogte van de groei en meer op de kwaliteit. Ook voor 2020 gaf de CPC al geen groeivoorspelling: toen werd dat vooral toegeschreven aan de onzekerheid door de uitbraak van Covid-19.

De CPC wil die kwalitatieve groei vooral bereiken door meer in te zetten op de productie van hoogwaardige technologie. Het streven naar onafhankelijkheid van andere landen bij de productie van chips is voor het eerst tot officieel beleid gemaakt.

Dat China nu nog niet in staat is om zelf de meest hoogwaardige chips te maken, is de achilleshiel bij de productie van hoogtechnologische producten. China is nu nog sterk afhankelijk van onder meer Amerikaanse leveranciers. En die krijgen steeds moeizamer toestemming van de Amerikaanse regering om nog chips en andere hoogwaardige technologie aan China te leveren.

Een belangrijk element in het nieuwe Vijfjarenplan is ook de uitbouw van wat Xi Jinping ,,duale circulatie” noemt. Beijing wil de nadruk leggen op productie in China zelf voor de eigen markt, Er is daarbij wel een aanvullende rol voor buitenlandse partijen, en China wil zijn economie ook verder openstellen.

Hoe dat er precies moet uitzien, is ook na dit Vijfde Plenum van het 19de Partijcongres, waar zo’n tweehonderd topleden van de CPC bijeen zijn, nog niet veel duidelijker geworden.

Het streven is om ,,de binnenlandse circulatie te vergemakkelijken, duale circulatie in binnen- en buitenland te faciliteren, consumptie te bevorderen en de ruimte voor investeringen te vergroten”. Ook andere doelen zijn zeer algemeen gesteld. Voor 2035 moet de CO-2-uitstoot ,,verminderen” en het bruto nationaal product stijgen tot het niveau van een middeninkomensland.

Interessanter is wat er wordt gezegd over Taiwan, nu nog een de facto onafhankelijke eilandstaat. Er wordt gesproken over ,,hereniging van het moederland.” Vijf jaar geleden lag de nadruk nog veel meer op economische samenwerking.

Ook dit kan een indicatie zijn dat Xi Jinping zijn macht niet snel wil overdragen: hij wil zelf de leider zijn die Taiwan onder het bestuur van de CPC brengt. Daarmee zou Xi de geschiedenis ingaan als de leider die meer heeft volbracht dan zelfs Deng Xiaoping, die de Chinese hervormingen ruim veertig jaar geleden in gang zette. Hij legde het fundament onder de hereniging van Hongkong met China.

Voordat er iets met de nieuwste plannen kan gebeuren, moeten ze worden goedgekeurd door het Chinese parlement: meestal een formaliteit. De bijeenkomst van het parlement staat gepland voor 2021.