Groei aantal besmettingen vlakt af, maar het gaat langzaam

In een cruciale week - komt er wel of geen tweede volledige lockdown? - kan het kabinet wel een opsteker gebruiken, maar die kwam er niet. Ja, het RIVM kwam met het bericht dat het aantal positieve coronatests minder hard stijgt. Maar een daling is het niet - en die is nu hard nodig. De tweede golf is nu grofweg even hoog als de eerste, berekende het RIVM; er zijn ongeveer 160.000 besmettelijke mensen in Nederland.

Het kabinet wil nog een paar dagen wachten met een besluit in de hoop dat de cijfers rond die tijd verbeteren. Die dagen worden doorslaggevend, want de afvlakking gaat langzaam, zo laten de cijfers zien. Afgelopen week werden er 67.542 nieuwe positieve tests gemeld - een stijging van 22 procent. Dat is wel iets lager dan de week ervoor, maar de daling is klein: toen steeg het aantal positieve tests met 27 procent. Een andere graadmeter, het percentage positieve tests ten opzichte van het aantal tests dat is afgenomen, steeg ook verder: van 15 naar bijna 18 procent.

Tegenvaller voor kabinet

Daarnaast zijn de komende dagen mogelijk ook de eerste effecten van de gedeeltelijke lockdown zichtbaar. Doorgaans duurt het ruim twee weken voor je het effect van maatregelen terugziet in de cijfers; de gedeeltelijke lockdown ging op 14 oktober om 22.00 uur ’s avonds in. Het is dus de vraag of er donderdag of vrijdag al een effect te zien is. De afvlakking die we nu zien, is met name veroorzaakt door de maatregelen van 28 september, toen de kroegen om 22.00 uur moesten sluiten en de maximale groepsgrootte werd verkleind.

Dat die maatregelen een maand later nog niet voor een daling hebben gezorgd, is een tegenvaller voor het kabinet: dat het pakket niet genoeg was om een forse daling te veroorzaken, was min of meer al duidelijk toen de gedeeltelijke lockdown werd afgekondigd. Maar ook een kleine daling had het kabinet het vertrouwen kunnen geven dat de strengere gedeeltelijke lockdown genoeg was om de uitbraak te keren.

Lees ook: De strenge maatregelen gaan nog maanden duren, zeggen deskundigen. Hoe komen we uit deze lockdown?

De huidige afvlakking is bovendien niet in het hele land te zien, blijkt uit de RIVM-rapportage. Zo lijken de drie noordelijke provincies op te krabbelen, het aantal positieve tests neemt daar af. In Twente en de regio’s rond Rotterdam en Den Haag lijkt de situatie alleen maar verder te verslechteren. In die drie regio’s is inmiddels 20 tot 28 procent van de afgenomen tests positief.

Stijging hardst onder ouderen

Ook onder leeftijdsgroepen zijn opvallende verschillen: onder tieners en begin twintigers lijkt de piek te zijn bereikt - daar daalt het aantal positieve tests, zij het heel licht. Onder andere leeftijdsgroepen blijft het aantal positieve tests juist stijgen. Onder oudere leeftijdsgroepen gaat de stijging nu het hardst.

Een lichtpuntje voor het kabinet is een afvlakking het aantal ziekenhuisopnames. Ook daar is nog geen daling te zien, maar de stijging nam afgelopen week wel hard af. Afgelopen week werden er 1.739 mensen op de verpleegafdeling opgenomen. Dat is een stijging van 17 procent; vorige week was er een stijging van 30 procent. Ook op de intensive care is de afvlakking deze week wat duidelijker: er waren 287 nieuwe opnames, een stijging van 16 procent, ten opzichte van een groei van 50 procent vorige week. Maar de druk op de ziekenhuizen is zo hoog dat de eerste patiënten naar Duitsland zijn overgebracht. Het Albert Schweitzer ziekenhuis in Dordrecht kondigde gisteren een opnamestop van 24 uur voor coronapatiënten af. Inmiddels heeft dat „net voldoende ruimte gecreëerd” om weer nieuwe patiënten op te nemen, meldt het ziekenhuis.