Mijn kleinkind vraagt steeds om eten

Oma: „Ik pas eens in de veertien dagen op mijn kleindochters van 1 en 3 jaar. Die van 3 vraagt de hele dag door om eten, ze heeft een onverzadigbare trek. Midden in een spel of activiteit, ook als ze net van tafel komt en genoeg gegeten heeft. Het hoeft geen snoep te zijn, ze eet alles, en het liefst de hele dag door. Haar moeder heeft altijd iets te eten bij zich, ook als ze op bezoek komt. Ze hoeft er maar om te vragen en ze krijgt iets. Ik durf er niks van te zeggen tegen mijn kinderen, maar ik maak me zorgen. Juist in een cultuur waarin je 24/7 iets te eten kunt krijgen, moeten we kinderen toch impulsbeheersing bij brengen? Ze heeft een enorm dik buikje. Als ze het aan mij vraagt, geef ik meestal niets, maar zeg: ‘We gaan zo thee drinken met iets erbij’, of: ‘We gaan eten als opa thuiskomt’. Ik houd het bij vaste eetmomenten op een dag. Dat accepteert ze wel. Soms vind ik het echt vervelend, dan zeg ik: ‘Nu mag je niet meer om eten vragen.’ Hoe kan ik hiermee omgaan?”

Andere prikkels geven

Edgar van Mil: „Als kinderen om eten vragen hoeft dat niet altijd te betekenen dat ze trek hebben, zeker niet als er regelmatig wordt gegeten. In uitzonderlijke gevallen is er iets mis in het verzadigingssysteem in de hersenen, maar meestal liggen er andere factoren aan vragen om eten ten grondslag, zoals aandacht willen. Dit kan voortkomen uit het concurrentiegevoel met het zusje of bijvoorbeeld verveling. Is het spelletje voor deze 3-jarige wel uitdagend genoeg? Of verliest ze om andere redenen de aandacht?

„Het kind heeft als het ware hoofdhonger, omdat er onvoldoende positieve prikkels worden ervaren. Eten levert namelijk direct een fijn positief gevoel op – en dat weten kinderen, dus daar vragen ze dan naar.

„Andere spelletjes samen doen, of muziek luisteren, of tekenen en daarvoor een compliment van oma krijgen geeft echter ook zo’n positief gevoel. Het is de moeite waard om dit eerst te proberen. Mocht ze toch nog tussendoor om iets vragen kan het geen kwaad om wat rauwe groente te geven zoals wortel, komkommer of tomaat.”

Beetje meebuigen

Minke Eilander: „Dat er overal lekker eten is, maar dat we het niet altijd hoeven te eten, is inderdaad een waardevolle les voor kinderen. U schetst heldere kaders wanneer er wel en niet gegeten wordt. Dat het bij uw kleindochter thuis anders gaat, hoeft geen probleem te zijn. Wees alleen niet te streng – en voorkom dat het een machtsstrijd wordt. Als eten iets ontoegankelijks wordt, wordt het beladen, en dat kan problemen geven.

„Kinderen van 3 onderzoeken in deze fase hun zelfstandigheid. Hun eigen behoeften en verlangens verkennen maakt daar onderdeel van uit. We zien vaker dat peuters vanuit die neiging juist hun eten weigeren, dus een kind dat heerlijk blijft smikkelen is al een pluspunt. U kunt anticiperen op haar verkenning van zelfstandigheid op het gebied van voeding door haar mee te laten helpen met koken, bijvoorbeeld een komkommer laten pakken en wassen.”

„Hoe zit ze op de groeicurve? Peuters hebben vaak een dik buikje, bijvoorbeeld omdat ze met een holle rug staan of omdat de buikspieren nog niet goed ontwikkeld zijn.”

Edgar van Mil is kinderarts-endocrinoloog en hoogleraar jeugd, voeding en gezondheid aan Maastricht University in Venlo.

Minke Eilander is orthopedagoog en postdoc onderzoeker bij de sectie jeugd en leefstijl aan de Vrije Universiteit Amsterdam.