Ruttes koffers en vijf Belgische premiers

Over een paar dagen komt de nieuwe Belgische premier Alexander De Croo naar Den Haag voor zijn eerste officiële bezoek aan het buitenland. Mark Rutte heeft in de tijd dat hij nu premier is, tien jaar, al vijf Belgische premiers meegemaakt. En hoe hij over België denkt, weten VVD’ers van een congres in 2010 waarop hij zei: „Wij doen het economisch slechter dan Duitsland, het VK, België... Ja, België. Wij doen het sléchter dan België. Tjonge, jonge zeg.”

Dat was in de campagne voor de Tweede Kamerverkiezingen die de VVD voor het eerst won. Rutte gebruikte België opnieuw als schrikbeeld in de kabinetsformatie van 2017, toen VVD en CDA de dividendbelasting voor grote bedrijven wilden afschaffen. Hij moest er niet aan denken, zei Rutte aan de onderhandelingstafel, dat Nederland zou worden „als België”, dat bijna geen grote, beursgenoteerde bedrijven meer had.

Maar hoe denken ze in België over hém? Politicoloog Carl Devos uit Gent zegt dat Franstalige Belgen Rutte vermoedelijk nauwelijks kennen. Die letten vooral op de Franse president Macron. En Devos denkt dat de Vlamingen het Rutte niet kwalijk nemen dat hij België economisch ziet als het slechte voorbeeld. „Onze begrotingsschuld is ook wel heel groot.”

Er is in Vlaanderen volgens Devos bewondering voor de zuinigheid van Ruttes kabinetten. Al zien ze daar nu ook, zegt hij, hoe het in Nederland vastloopt met de coronatestcapaciteit. Je moet ook niet te veel bezuinigen. „Bij ons loopt het behoorlijk goed. Dat kost geld van de staat.”

Geld van de staat kost het ook als je veel naaste medewerkers hebt als minister of regeringsleider. De Vlaamse krant De Standaard schreef maandag dat de „partijpolitieke hofhouding” van de regering-De Croo nog weer groter is dan de vorige: er zijn 838 persoonlijke medewerkers benoemd. De Croo zelf heeft er 54. Rutte heeft, net als De Croo zelf ook nog, zijn eigen ministerie van Algemene Zaken – en één partijpolitieke medewerker, Caroliene Hermans.

In 2015 was Rutte op handelsmissie in de VS samen met de minister-president van Vlaanderen, in die tijd Geert Bourgeois van de Vlaams-nationalistische N-VA. Vlaamse journalisten die mee waren wisten niet wat ze zagen: bij de hotels pakte Rutte zelf zijn koffers uit de auto en droeg ze naar zijn kamer.

Bourgeois, denkt Devos, had vast voor elk van zijn koffers iemand mee. Al stond hij niet eens bekend als iemand die daar veel om gaf. Maar zo gaat het nu eenmaal in België. Daar heeft, zegt Devos, elke federale ex-minister vier jaar lang recht op twee betaalde medewerkers voor het extra werk dat je misschien nog hebt door je ministerschap. Zo’n medewerker kan ook vier jaar lang je chauffeur zijn.

Rutte zou zich daar geen raad mee weten. En stel je je dan eens voor dat je het als land met je staatsschuld slechter doet dan België. Tjonge jonge.