Kritisch Rijksdienst-advies over bouwplan Euromast op verzoek ‘opgeschort’

Een kritisch advies van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed over Parkhaven, het omstreden bouwplan voor 640 woningen naast de Euromast en langs het Park in Rotterdam, is op verzoek van VVD-wethouder Bas Kurvers (bouwen en wonen) niet uitgebracht.

Het advies over het plan met negen woontorens langs de Euromast was afgerond en zou begin oktober verschijnen, zegt een woordvoerder van de Rijksdienst. Het zou net als het masterplan aan de gemeenteraad worden voorgelegd. Maar in plaats daarvan heeft Kurvers de Rijksdienst gevraagd het advies „op te schorten”, bevestigt een woordvoerder van de gemeente. De officiële reden is dat ontwikkelcombinatie Parkhaven Partners meer tijd vroeg om „verschillende onderzoeksresultaten” in het masterplan „zorgvuldig af te stemmen en te verwerken.” De raad kan het masterplan nu uiterlijk in februari behandelen, is de verwachting.

Prullenbak

„Het advies dat we nu hadden willen uitbrengen, dat kan de prullenbak in”, vat de woordvoerder van de Rijksdienst samen. Over de inhoud wil hij alleen zeggen: „Wij kijken natuurlijk naar cultuurhistorische waarde, dus: het was niet 100 procent positief, zal ik maar even zeggen”. Voor verdere toelichting over het proces verwijst hij naar de gemeente en Parkhaven Partners: „Ik denk dat zij hebben gedacht: oei, dat is toch wel een te pittig plan als het gaat om de monumenten en de monumentale waarde, ik weet het niet.”

Parkhaven is een unsolicited proposal: een nieuw initiatief waarbij de gemeente ruimte geeft aan ongevraagde bouwplannen vanuit de markt. De ontwikkelcombinatie Parkhaven bestaat uit Heijmans Vastgoed, de TBI-ondernemingen ERA Contour en J.P. van Eesteren, verhuurder Vesteda en woningcorporatie Woonbron.

Lees de opiniestukken Het Park is wel/geen woongebied

De bouwlocatie ligt gevoelig, want niet alleen de Euromast (1960), maar ook het Park, de Parksluizen, het Maastunneltracé met bijbehorende gebouwen en complex Puntegale zijn Rijksmonumenten. Na kritiek van omwonenden is het plan begin dit jaar al afgeschaald van 700 naar 640 woningen, en van tien naar negen woontorens. De Euromast kreeg zo meer ruimte eromheen: een diameter van zeventig meter. De torens naast de witte scheepsbrug (32 meter hoog) van de Euromast waren in het laatste plan 35 en 26 meter hoog.

Volgens bronnen vond de Rijksdienst het laatste bouwplan nog steeds te massaal. De torens zouden onder meer de beleving van de Euromast aantasten; in het gemeentelijke ‘toetsingskader’ staat dat de Euromast „ruim en groen” moet worden ingepast in het plan. De geplande verbreding van de overkapping van de Maastunnel zou ook op kritiek stuiten; de tunnelmond en tunnelbak moeten voor automobilisten een visuele ervaring blijven.

Lees ook Dit moet het mooiste park van Europa worden

De Rijksdienst zegt dat het advies uiteindelijk níet verstuurd is aan het college en Parkhaven Partners. „Er is wel ambtelijk overleg geweest”, zegt de woordvoerder. „En daarin hebben wij natuurlijk laten doorschemeren dat wat ons betreft ook goed gekeken moet worden naar cultuurhistorische waarden, en de vraag is of die voldoende geborgd zijn in dit plan.”

‘Hoofdzakelijke puzzel’

„Ik weet dat er ambtelijk overleg plaatsvindt met de RCE [Rijksdienst], en daar krijg je natuurlijk wel signalen uit”, reageert directielid Job van Zomeren van ERA Contours. Maar volgens hem was het een „eigen besluit” van Parkhaven Partners om het masterplan te herzien. De bebouwing rond de Euromast is „de hoofdzakelijke puzzel”, bevestigt hij. „Dit is wel hetgeen waarvan we gezegd hebben: geef ons alsjeblieft iets meer tijd ervoor.” Of het plan rond de Euromast daadwerkelijk wordt aangepast is nog de vraag, zegt hij.

De gemeenteraad heeft het college in januari verzocht om (niet bindend) advies van de Rijksdienst over de monumenten, met een motie van coalitiepartijen PvdA, GroenLinks, D66 en ChristenUnie-SGP.

Ellen Verkoelen van oppositiepartij 50PLUS, die destijds ook hamerde op de Rijksdienst, gaat een spoeddebat aanvragen. Zij wil antwoorden van Kurvers, zegt ze: „Een andere overheidsdienst is zeer kritisch over een bouwproject, zo dicht tegen cultureel erfgoed als de Euromast. Dat is informatie die de wethouder gewoon aan de raad moet verstrekken.”