Europese Commissie plant grootschalige ‘renovatiegolf’

Met een zogeheten ‘renovatiegolf’ wil de Europese Commissie de komende jaren op grootschalig niveau gebouwen gaan opknappen. Deze woensdag presenteerde Eurocommissaris Frans Timmermans een nieuw plan om de komende tien jaar rond de 35 miljoen slecht geïsoleerde woningen en kantoren te moderniseren.

Voor de verwerkelijking van dat plan wil de Commissie EU-fondsen gaan vrijmaken, maar daarnaast ook Europese regels gaan aanpassen. Zo komen er mogelijk hogere eisen voor energielabels van huizen en werkt de Commissie ook aan een verplichte minimum energieprestatienorm van bestaande gebouwen. „Het is niet zo makkelijk als alleen met flink wat geld smijten, we moeten de juiste regelgeving opstellen”, aldus Timmermans woensdag tijdens een persconferentie.

Het plan moet ervoor zorgen dat het energieverbruik van de gebouwde omgeving in Europa flink wordt teruggedrongen. Gebouwen gebruiken op dit moment 40 procent van de energie in Europa en zijn verantwoordelijk voor 36 procent van de emissie-uitstoot. Door in te zetten op grootschalige renovatie hoopt de Commissie die uitstoot in 2030 met 60 procent terug te brengen en het energieverbruik met 14 procent.

Lees ook: ‘Geen uitstel voor vervuilende industrie’

Daarmee moet de ‘renovatiegolf’ een belangrijke bouwsteen worden in het plan de Europese Unie in 2050 klimaatneutraal te maken. Over een tussendoel voor 2030 wordt in Brussel op dit moment nog druk onderhandeld. De Europese Commissie wil de uitstoot over tien jaar met 55 procent terugbrengen, terwijl het Europees Parlement inzet op 60 procent. Europese lidstaten zijn verdeeld, en bereiken naar verwachting op z’n vroegst in december een akkoord over het 2030-doel.

Wederopbouw na corona

Hoewel het renovatie-actieplan al begin dit jaar werd aangekondigd, benadrukt de Europese Commissie nu dat het ook een belangrijke rol kan spelen bij de wederopbouw na de coronacrisis. In eigen berekeningen schat ze het aantal banen dat het isolatieproject in de bouwsector kan opleveren op 160.000. Daarnaast zijn er door het nieuwe Europese herstelfonds nieuwe fondsen beschikbaar die ook richting het renovatieplan moeten gaan.

De kosten voor het plan schat de Commissie op 275 miljard per jaar. Naast EU-fondsen zullen garanties en leningen van de Europese Investeringsbank ook moeten gaan bijdragen. EU-subsidies moeten daarnaast worden ingezet voor onderzoek naar nieuwe manieren van isolatie. Ook wil de EU kijken of ze het fiscaal aantrekkelijker kan maken gebouwen te renoveren.

Een opvallend element in het nieuwe Europese plan is de lancering van een nieuwe ‘Bauhaus-beweging’, die moet gaan werken aan de duurzame architectuur van de toekomst. In de jaren twintig en dertig was Bauhaus een Duitse kunstopleiding, die vooral bekend stond om strak design en functioneel ontwerp. Het ‘nieuwe Bauhaus’ moet volgens Commissievoorzitter „laten zien dat het noodzakelijke ook mooi kan zijn”. De precieze invulling blijft nog onduidelijk, maar op termijn moet het volgens Von der Leyen een „denk- en experimenteerruimte” worden, die bouwprojecten in verschillende lidstaten gaat opleveren.