Kabinet komt met routekaart, brancheorganisaties reageren gemengd op nieuwe regels

Dit blog is gesloten

In dit blog hield NRC op dinsdag 13 oktober het belangrijkste nieuws bij rondom de coronacrisis bij. Volg voor de laatste ontwikkelingen het nieuwe coronablog.

Dit waren de hoofdpunten van dinsdag:

• Het kabinet heeft dinsdagavond nieuwe maatregelen bekendgemaakt om het oplaaiende coronavirus de kop in te drukken. Zo gaan de horeca zeker vier weken dicht en mag tussen 20.00 en 07.00 uur geen alcohol meer worden verkocht. Ook mogen buiten maximaal vier personen van verschillende huishoudens samen zijn.
• Het RIVM kreeg 7.393 meldingen binnen over positieve coronatests. Dat is het hoogste dagelijkse aantal sinds het begin van de coronapandemie. Hierbij moet worden opgemerkt dat deze week meer wordt getest dan in de weken hiervoor.
• Farmabedrijf Johnson & Johnson legt tijdelijk alle klinische studies met hun coronavaccin stil, omdat een deelnemer door een nog onbekende oorzaak ziek is geworden. Vorige week werd bekend dat de Europese Commissie 200 miljoen doses van het nog te ontwikkelen vaccin heeft aangeschaft.
• Topvoetballer Cristiano Ronaldo (35) is positief getest op Covid-19. Volgens de Portugese voetbalbond gaat het goed met hem en vertoont hij geen verschijnselen. Ook de Nederlandse wielrenner Steven Kruijswijk kreeg een positieve uitslag. Hij verlaat de Giro d’Italia.

Volg hier het coronablog van woensdag 14 oktober

Theaterproducenten: nieuwe maatregelen zijn onwaarschijnlijk frustrerend

Nederlandse theaterproducenten kunnen de financiële gevolgen van de nieuwe coronamaatregelen niet meer opvangen. Dat zegt voorzitter Boris van der Ham van de Vereniging Vrije Theater Producenten tegen persbureau ANP. Hij noemt het „onwaarschijnlijk frustrerend” dat de sector wordt getroffen terwijl „nul besmettingen zijn geconstateerd in het publiek”.

Vanaf morgenavond wordt de groepsgrootte in binnenruimten beperkt tot dertig per zaal. Voor theater- en concertzalen wordt geen uitzondering meer gemaakt, zo benadrukte premier Mark Rutte vanavond. Ook de Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties reageert ontsteld. „Veel zalen zullen zich genoodzaakt zien te sluiten want openstelling voor dertig personen is niet te doen.”

Daarentegen is de Museumvereniging, de brancheorganisatie van Nederlandse musea, blij dat het aantal bezoekers in musea niet wordt ingeperkt. De brancheorganisatie zegt tegen ANP verheugd te zijn dat het kabinet „het belang van de culturele branche erkent”. Wel moeten museumcafés dicht en wordt het dragen van een mondkapje wordt verplicht zodra dit wettelijk kan worden geregeld.

Onderwijsvakbond CNV blij met mondkapjesplicht

Een mondkapjesplicht zorgt voor „duidelijkheid in de scholen”. Dat zegt vakbond CNV Onderwijs vanavond over het kabinetsbesluit om een mondkapjesplicht in het onderwijs in te voeren. Volgens de vakbond maakt de regel het makkelijker voor docenten en schoolleiders om „de naleving te realiseren”.

Daarnaast noemt de vakbond het goed dat de scholen openblijven. Wel vraagt de bond aandacht voor de „fysieke en emotionele druk en onzekerheid” die leraren ervaren bij het lesgeven in coronatijd. CNV Onderwijs-voorzitter Jan de Vries wil in overleg met het kabinet over hoe zij geholpen kunnen worden om dit vol te houden.

De Landelijke Studentenvakbond noemt de aankomende mondkapjesplicht „een begrijpelijk besluit”. Voorzitter Lyle Muns vindt het fijn dat de verplichting niet in de lessen zelf zal gelden, zo zegt hij tegen persbureau ANP. Wel hoopt hij dat er uitzonderingen gemaakt zullen worden voor studenten die problemen hebben met ademhalen, zegt hij.

Wanneer de mondkapjesplicht in de binnenruimte gaat gelden, is nog onduidelijk. Volgens premier Mark Rutte moet de regel er „zo snel mogelijk komen”, maar moet dit eerst wettelijk goed worden geregeld. Volgens Rutte is het „juridisch lastig” om mondmaskers verplicht te stellen op openbare plekken. Vanavond erkende Rutte overigens dat het dringende advies waarmee het kabinet twee weken geleden kwam, „onvoldoende duidelijkheid” schepte.

KHN wil volledige compensatie loonkosten en vaste lasten

De brancheorganisatie Koninklijke Horeca Nederland (KHN) wil dat er voor getroffen horecaondernemers een volledige compensatie komt van de loonkosten en de vaste lasten. Dat heeft KHN-voorzitter Robèr Willemsen vanavond tegen persbureau ANP gezegd. Volgens hem kunnen alleen daarmee „desastreuze” gevolgen worden voorkomen. Zonder volledige vergoeding van de overheid, zullen veel horecabedrijven volgens Willemsen omvallen.

Verder is de brancheorganisatie niet te spreken over de nieuwe maatregelen, zoals de volledige sluiting van de horeca. „Als je kijkt naar de cijfers van het RIVM, dan zie je dat het totale aantal besmettingen in de horeca een fractie van het totaal is”, aldus Willemsen. Vanavond zei premier Mark Rutte dat het kabinet klaarstaat met steunmaatregelen voor getroffen ondernemers. Die moeten de klappen van de komende restricties opvangen. Willemsen zegt in ieder geval morgen af te zullen wachten met welke steun aan ondernemers het kabinet komt.

Eerder vandaag riepen ondernemersorganisaties VNO-NCW en MKB-Nederland het kabinet nog op om de horeca niet zomaar op slot te gooien, maar die oproep mocht niet baten. Volgens Rutte is het aantal clusters in de horeca „relatief beperkt”, maar komen er in cafés en restaurants wel veel grote groepen samen en zijn er veel contactmomenten. Rutte: „Hoe hard de horeca ook werkt, we kunnen er niet omheen”.

Speler Italiaanse voetbalselectie positief getest

Een speler van de Italiaanse voetbalselectie die zich opmaakt voor de confrontatie met Oranje, woensdag in Bergamo, is positief getest op het coronavirus. Dit heeft teamarts Andrea Ferretti dinsdagavond bekendgemaakt. Het gaat om de 27-jarige aanvaller Stephan El Shaarawy, die in China speelt, bij Shanghai Shenhua.

Volgens Ferretti zou het ook om een foute uitslag van een eerste test kunnen gaan, omdat er maar weinig virusdeeltjes werden gevonden. Mogelijk wordt dinsdagavond later het resultaat bekend van een tweede test. Als die tweede test negatief uitvalt, staat volgens Ferretti niets deelname van El Shaaraway aan de wedstrijd in de weg. De azzurri, die worden getraind door Roberto Mancini, hebben dinsdag een training gehad waarbij voor alle zekerheid veel afstand werd gehouden.

Dinsdag werd ook bekend dat Cristiano Ronaldo, de ster van Juventus, positief bleek na een test na de interland van Portugal tegen Frankrijk. Hij heeft, net als El Shaarawy, volgens artsen van het Portugese team geen ziekteverschijnselen. De rest van het Portugese team is negatief getest. Portugal speelt woensdag tegen Zweden.

Politiebonden: handhaving nieuwe regels valt of staat bij gedrag

Of de politie de handhaving van de nieuwe coronaregels de komende tijd aankan, valt of staat bij hoe goed men zich aan de regels houdt. Daarvoor waarschuwen de politievakbonden dinsdagavond. Vicevoorzitter Hans Schoones van vakbond ANPV noemt het toezien op de nieuwe regels „een hele kluif, zeker gezien de bestaande capaciteitsproblemen bij de politie”.

Agenten moeten tijdelijk van andere taken worden afgehaald om te kunnen handhaven, maar volgens de vakbond wordt het zelfs dan mogelijk krap. Schoones tegen persbureau ANP: „Als mensen de regels niet accepteren, dan wordt het handhaven echt een knelpunt.” De Nederlandse Politiebond hoopt dat mensen de oproep van het kabinet serieus zullen nemen. Een woordvoerder laat weten: „Als mensen zich er niet goed aan houden, dan hebben we een probleem. Dan moeten we lastige keuzes gaan maken”.

De vakbond BOA ACP is tevreden met de nieuwe maatregelen, zoals het verbod op de verkoop van alcohol na 20.00 uur. Woordvoerder Richard Gerrits noemt het nieuwe pakket restricties „helder en goed uitlegbaar”. Bovendien stelt de bond dat de situatie voor boa’s beter werkbaar wordt, nu de horeca voorlopig moet sluiten. Daardoor is er geen ruimte meer voor misverstanden over bijvoorbeeld sluitingstijden. Woordvoerder Richard Gerrits tegenover ANP: „De horeca gaat dicht, nu is er geen onduidelijkheid meer over of er al opgeruimd wordt of dat er nog wordt nageborreld.”

Voetbalbond KNVB maakt zich „grote zorgen” om amateurvoetbal

De KNVB maakt zich „grote zorgen” om het amateurvoetbal vanwege de nieuwe maatregelen die het kabinet vanavond bekendmaakte. Dat stelt de voetbalbond in een verklaring. Vanaf woensdagavond liggen alle amateurcompetities zeker vier weken stil.

De bond vraagt zich af hoelang amateurverenigingen, die „geen vetpot zijn”, de financiële klappen nog kunnen te boven kunnen komen. Ook betreurt de KNVB het beroep dat op de vierhonderdduizend vrijwilligers bij de verenigingen moet worden gedaan om „hun club om te gooien”. Volgens de bond wordt bovendien „het spelplezier bij de voetballers stilgelegd”.

Normaal gesproken worden wekelijks dertigduizend wedstrijden gespeeld op de amateurvelden. Coronagevallen en quarantainemaatregelen zouden de afgelopen weken tot zo’n slechts 20 procent uitval van deze wedstrijden hebben geleid. Dit laat zien dat het amateurvoetbal „duidelijk geen brandhaard is”, aldus de KNVB.

Kabinet introduceert routekaart met vier risiconiveaus

Het kabinet heeft een routekaart gepubliceerd die overzichtelijk moet maken welke coronamaatregelen per veiligheidsregio van toepassing zijn in de stadia van de virusverspreiding. Op de kaart staan verplichte en mogelijke maatregelen. Het is de bedoeling dat deze routekaart gebruikt gaat worden nádat de vandaag afgekondigde maatregelen weer versoepeld zijn. „Als het virus dan toch weer begint op te vieren, hebben we de routekaart”, zei premier Rutte bij de persconferentie.

De routekaart kent vier risiconiveaus: waakzaam, zorgelijk, ernstig en zeer ernstig. Hoe zorgelijker de situatie, des te strenger de maatregelen. Vanaf ‘zeer ernstig’ worden evenementen bijvoorbeeld verboden, mogen er op huwelijken nog slechts vier mensen aanwezig zijn, gaat de horeca dicht en komt er een verbod op de verkoop van alcohol en softdrugs.

De routekaart bevat nog een laatste stadium, voor wanneer de maatregelen niet helpen: een ‘lockdown’. Daarin geldt voor iedereen het advies thuis te blijven, zijn alle bijeenkomsten verboden en worden alle niet-essentiële reisbewegingen ontraden.

Op het coronadashboard van de Rijksoverheid is al een tijdje per veiligheidsregio te zien welk risiconiveau van kracht is. Dinsdagavond waren acht van de 25 regio’s er ‘zeer ernstig’ aan toe. Welk risiconiveau voor een regio geldt, hangt af van het aantal besmettingen per 100.000 inwoners in een week tijd. De maatregelen die vanavond zijn aangekondigd, gelden landelijk overstijgen de bepalingen op de routekaart.

Dit zijn de nieuwe coronamaatregelen van het kabinet

Dit zijn de maatregelen zoals vanavond bekendgemaakt tijdens de persconferentie. Deze gaan woensdagavond om 22.00 uur in en zullen zeker vier weken van kracht blijven. Over twee weken wordt „de balans opgemaakt” om te bepalen of de restricties nog langer gaan duren of moeten worden aangescherpt.

• Alle eet- en drinkgelegenheden gaan weer dicht. Coffeeshops moeten ook hun deuren sluiten. Afhalen blijft wel mogelijk. Hotels mogen hun restaurants openhouden voor hotelgasten. Verder wordt een uitzondering gemaakt voor uitvaartcentra en luchthavens voorbij de securitycheck.
• Tussen 20.00 en 07.00 uur mag er geen alcohol of softdrugs meer worden verkocht of bezorgd. Ook is het tussen deze tijdstippen niet toegestaan om deze middelen op zak te hebben of in de openbare ruimte te consumeren.
• Winkels moeten om 20.00 uur dicht. Koopavonden worden geschrapt. Winkels die levensmiddelen verkopen, zoals supermarkten, mogen wel later openblijven.
• Alle evenementen worden verboden, met uitzondering van markten voor levensmiddelen, beurzen en congressen, bioscopen en theaters, wedstrijden en demonstraties.
• De maximale groepsgrootte in binnenruimtes waar mensen zitten, wordt beperkt tot dertig personen. Per huishouden wordt geadviseerd om nog maar drie mensen op bezoek te laten komen. Buiten mogen maximaal vier personen van verschillende huishoudens samen zijn. Er geldt een uitzondering voor demonstraties en gebedshuizen.
• Volwassenen mogen niet meer sporten in teamverband. Voor iedereen vanaf 18 jaar geldt dat sporten alleen mag op anderhalve meter en met maximaal vier personen. Wedstrijden zijn niet toegestaan. Naast sportkantines moeten douches en kleedkamers nu ook dicht. Voor topsporters wordt een uitzondering gemaakt.
• Zodra dat juridisch is vastgelegd, komt een algehele mondkapjesplicht in binnenruimten. De plicht zal ook ingaan op universiteiten, hogescholen en mbo’s. Tijdens de lessen mogen de mondkapjes af.

Op sommige vlakken verandert er niets. Zo blijven de scholen open. Ook wordt het openbaar vervoer niet beperkt, wel adviseert het kabinet om „zo min mogelijk” te reizen. Verder benadrukte premier Mark Rutte tijdens de persconferentie het advies om zoveel mogelijk thuis te werken. Aan de drukte in het verkeer is volgens hem te zien dat dit advies onvoldoende wordt opgevolgd.

Het kabinet vraagt Nederlanders verder om aankomende herfstvakantie zoveel mogelijk in eigen land te blijven. Zeker landen met een oranje of rood reisadvies moeten vermeden worden, luidt het dringende advies. Bij vakantie in eigen land is het belangrijk om drukke momenten te vermijden en altijd een mondkapje mee te nemen.

Openbaar vervoer niet uitsluitend voor noodzakelijke reizen

In aanloop naar de persconferentie van het kabinet leek het erop dat het openbaar vervoer alleen nog gebruikt zou mogen worden voor noodzakelijke reizen. Bij de maatregelen die dinsdagavond zijn aangekondigd, zit zo’n bepaling echter niet. De regering kwam alleen met het advies „zo min mogelijk” te reizen.

Maatregelen gaan vier weken duren

Volgens minister De Jonge gaan de vandaag aangekondigde maatregelen zeker vier weken van kracht blijven. Als over twee weken „de balans wordt opgemaakt”, kan besloten worden dat de beperkingen nog langer gaan duren.

Dat door ingrijpende maatregelen die bijna een maand duren de economie geraakt wordt, is volgens De Jonge „onvermijdelijk”. „We zitten nu in een zeer ernstige situatie. Daarom komt er dus een gedeeltelijke lockdown.” De Jonge zei dat Nederland het virus in het voorjaar heeft teruggedrongen, en dat het land nu in het najaar dezelfde taak staat te wachten. „We weten dat het niet altijd makkelijk is, maar we weten ook dat we het kunnen.”

‘Te druk in winkels’, en ook op de wegen

Zowel in de winkels als op de weg is het nog te druk, vindt premier Rutte. „We zien dat het simpelweg te druk is”, zei de minister-president over de winkels. Er lopen gesprekken met winkeliers om hun deurbeleid aan te passen. Als er gevaarlijke situaties ontstaan in een zaak, kan die direct worden gesloten, waarschuwde Rutte.

„We zien helaas in de gegevens die we hebben over het ov en het verkeer op de weg dat het advies niet wordt opgevolgd zoals in het voorjaar”, zei Rutte ook. De regering is daarom in gesprek met de vakbonden en de werkgevers.

In de aanstaande herfstvakantie is het de bedoeling dat Nederlanders zoveel mogelijk in eigen land blijven, vindt Rutte. „Ga nooit naar een oranje of rood land, dat zijn heel veel landen inmiddels. Er zijn niet voor niets reisadviezen, hou je eraan.” Hij riep Nederlanders ook op drukke momenten en uitstapjes te vermijden en mondkapjes mee te nemen.

Evenementen worden verboden

Evenementen zoals openluchtconcerten en theaterfestivals worden verboden. „Hiermee drukken we het aantal contacten”, zei premier Rutte net tijdens zijn toespraak. Weekmarkten kunnen wel doorgaan, als bezoekers daar anderhalve meter afstand kunnen houden. Koopavonden zijn voorlopig wel taboe. Alle winkels, behalve supermarkten, gaan na 20.00 uur dicht. Alcohol mag na dat tijdstip niet meer verkocht worden. Ook nachtwinkels moeten sluiten.

Kabinet wil mondkapjes verplichten boven 13 jaar

Een algehele mondkapjesplicht komt er nog niet direct, maar het kabinet wil die wel zo snel mogelijk invoeren voor binnenruimten. „Deze slepende discussie moeten we voor eens en voor altijd beslechten”, aldus premier Rutte. „We moeten dat juridisch regelen, zo snel mogelijk.” De plicht moet gaan gelden voor iedereen boven de dertien jaar. De mondkapjesplicht voor het onderwijs gaat nu ook gelden op universiteiten, hogescholen en mbo’s. Alleen tijdens de lessen mogen de mondkapjes af.

Rutte: wees niet die eigenwijze persoon die de randjes opzoekt

Rutte besluit zijn toespraak met een „dringende oproep”. „Het is aan ons, het is aan ons allemaal. Wees niet die eigenwijze persoon die de randjes van de regels opzoekt. Wees die realistische Nederlander die opstaat als het erop aankomt en verantwoordelijkheid neemt.”

Het kabinet zal volgens minister De Jonge (Volksgezondheid, CDA) over op zijn vroegst twee weken verder evalueren. „We kijken dan of dit genoeg is of dat er meer moet gebeuren.” Mogelijk volgt er, als er geen verbetering optreedt in de besmettingscijfers, een „totale lockdown” komen, zegt de bewindsman. „Dan zijn er helemaal geen bijeenkomsten meer en moeten we helemaal thuisblijven.” Volgens De Jonge is het coronavirus niet vatbaar voor discussie. „De snelste manier om er vanaf te komen is ons aan de regels te houden.”

Teamsporten boven de 18 jaar verboden, betaald voetbal kan door

Kinderen en jongeren tot 18 jaar mogen nog blijven sporten in teamverband, maar voor volwassenen is dat voorlopig niet aan de orde. Kleedkamers en douches bij sportverenigingen worden gesloten. Een uitzondering geldt voor het betaalde voetbal, dat kan volgens Rutte „op de huidige voet door”. Individueel sporten blijft wel mogelijk, bijvoorbeeld in de sportschool.

Groepsgrootte overal maximaal dertig, geen ‘blokjesverjaardagen’ meer

De groepsgrootte voor bijeenkomsten wordt beperkt tot dertig per zaal. Dat gaat bijvoorbeeld gelden voor alle theaters en congrescentra, aldus Rutte. Kerken, moskeeën, de Tweede Kamer en demonstraties zijn uitgezonderd. Groepjes van vrienden en bekenden mogen binnen en buiten nog slechts vier man tellen en anderhalve meter houden. „We gaan strenger handhaven”, zegt Rutte.

Het advies voor bezoek achter de voordeur wordt ook aangescherpt. „Geen blokjesverjaardagen meer”, aldus Rutte: het is niet meer de bedoeling om verjaardagen te vieren met elk uur nieuwe gasten. Dagelijks moeten mensen maximaal één groepje ontvangen, is nu het advies. „Feit is: achter de deur worden veel besmettingen doorgegeven.”

Cafés en restaurants gaan weer dicht

Vanaf woensdagavond om 22.00 uur gaan de cafés en restaurants weer dicht. Het aantal besmettingsclusters is laag, zegt Rutte, maar het gaat om grote groepen en veel contactmomenten. „Hoe hard de horeca ook werkt, we kunnen er niet omheen.” Volgens Rutte is de sluiting een „keiharde dobber”. Daarnaast komt er een verbod om op straat alcohol te drinken en bezitten na 20.00 uur. Na dat tijdstip mag alcoholhoudende drank ook niet meer verkocht worden. Coffeeshops moeten ook de deuren sluiten.

Rutte: gaan feitelijk naar gedeeltelijke lockdown

Het kabinet komt met „stevige maatregelen” die „pijn gaan doen”, zegt premier Rutte. „We gaan feitelijk naar een gedeeltelijke lockdown.” Rutte zegt dat Nederlanders strenger moeten zijn voor zichzelf en het eigen gedrag. Het aantal sociale contacten moet drastisch worden verminderd, aldus de premier. Hij spreekt van een „harde boodschap”.

Om 19.00 uur persconferentie kabinet over coronamaatregelen

Premier Mark Rutte (VVD) en minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge (CDA) geven 19.00 uur een persconferentie waarop ze nieuwe maatregelen gaan aankondigen om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. NRC doet in dit blog live verslag.

Maandag lekte al een en ander uit over de maatregelen die de regering waarschijnlijk gaat nemen. Zo kunnen de horeca waarschijnlijk rekenen op ingrijpende beperkingen en is er een grote kans dat de amateursport goeddeels aan banden wordt gelegd. De maximale grootte van samenkomsten, zowel binnen als buiten, zal vermoedelijk omlaag gaan.

Lees ook deze analyse van maandagavond: Kabinet grijpt hard in maar deinst terug voor een nieuwe lockdown

Nederland verscherpt reisadvies België: ‘code oranje’ geldt voor hele land

Het reisadvies voor heel België is maandag aangepast naar ‘oranje’. Het ministerie van Buitenlandse Zaken adviseert Nederlanders om alleen nog noodzakelijke reizen naar het land te maken en bij terugkeer tien dagen in quarantaine te gaan, vanwege het oplopende aantal positieve coronatests. Uit de meest recente weekcijfers (30 september tot 6 oktober) bleek vorige week de grootste dagelijkse stijging van het aantal positieve tests sinds het begin van de coronacrisis. Gemiddeld ging het om 3.274 positieve uitslagen per dag.

Eind september werd heel België al eens als oranje reisgebied aangemerkt. Het besluit van vandaag komt dagen na nieuwe reisbeperkingen die de Belgische overheid vrijdag aankondigde voor Nederland. Alle Nederlandse provincies zijn op ‘rood’ gezet, met uitzondering van Zeeland. Een aantal provincies stonden al langer op rood. Nederlandse reizigers die uit deze provincies komen en langer dan 48 uur in België willen verblijven, moeten een coronatest ondergaan en in quarantaine.

De Belgische regering heeft de coronamaatregelen afgelopen week aangescherpt. Zo mogen Belgen nog met maximaal drie mensen ‘nauw contact’ hebben en maximaal vier personen thuis uitnodigen. Ook moeten cafés en restaurants in het hele land om 23.00 uur de deuren sluiten. Een dag later werd bekend dat alle cafés in de Belgische hoofdstad Brussel een maandlang dicht moeten. Ook mag er voorlopig geen alcohol gedronken worden op openbare plaatsen in de stad. Bovendien is in de provincies Waals-Brabant en Luxemburg een avondklok ingevoerd tussen 01.00 en 06.00 uur ‘s avonds.

247BZ 24/7 BZ Reisadvies #België: Omdat het aantal coronabesmettingen in het hele land is gestegen gaat het reisadvies voor heel België naar ‘oranje’; alleen noodzakelijke reizen. Ben je nu in België? Ga dan bij terugkeer 10 dagen in quarantaine. Meer informatie:
https://t.co/hQaajUBDLb https://t.co/pWC49LQ6YU 13 oktober 2020 @ 15:36

Volgen

Update 22:00 uur: Ook het reisadvies voor Frankrijk is inmiddels aangescherpt naar ‘alleen noodzakelijke reizen’. Dit geldt ook voor Ierland, Polen, Slowakije, Hongarije en Slovenië.

Ronaldo test positief op coronavirus

Topvoetballer Cristiano Ronaldo (35) is positief getest op Covid-19. Dat heeft de Portugese voetbalbond dinsdag bekendgemaakt. Volgens de bond gaat het goed met de vijfvoudig voetballer van het jaar: hij vertoont geen verschijnselen. Wel zit de Portugese spits in isolatie.

Morgen speelt het Portugese nationale elftal tegen Zweden in de Nations League, maar zonder Ronaldo. De rest van het team heeft zich laten testen op Covid-19, maar allen hadden een negatieve uitslag.

Eerder deze maand ging Ronaldo’s club Juventus in quarantaine nadat twee medewerkers positief getest waren op het coronavirus. Ze bleven toen wel wedstrijden spelen. Volgende week dinsdag komt Juventus in de Champions League ook nog uit tegen het Oekraïense Dynamo Kiev.

Noorwegen verstrekt toekomstig vaccin gratis, Poolse premier in quarantaine

Een greep uit de ontwikkelingen in het buitenland:

• Noorwegen zal een toekomstig vaccin tegen het coronavirus gratis verstrekken aan alle inwoners van het land. Dat heeft de Noorse regering dinsdag bekendgemaakt, melden internationale persbureaus. Ook zal het vaccin onderdeel worden van het landelijke vaccinatieprogramma. „We willen dat zoveel mogelijk mensen het aanbod krijgen om een veilig en effectief vaccin te krijgen”, aldus premier Erna Solberg. „Daarom zal vaccinatie gratis zijn.”
• De Poolse premier Mateusz Morawiecki gaat in quarantaine nadat hij vrijdag contact heeft gehad met iemand die later positief is getest op het coronavirus. Dat heeft hij dinsdag bekendgemaakt in een video op sociale media. Morawiecki zou volgens internationale persbureaus zelf geen positief testresultaat hebben ontvangen en ook geen symptomen hebben. Het is niet bekend of hij aanwezig zal zijn bij de EU-top later deze week.
• Zweden heeft in de afgelopen vier dagen 2.203 nieuwe besmettingen geregistreerd. Daarmee passeert het land de grens van 100.000 besmettingen, melden internationale persbureaus. Zweden staat sinds het begin van de crisis bekend om het vrijblijvende beleid. De regering van het land heeft nooit een lockdown afgekondigd, maar alleen gewaarschuwd voorzichtig te zijn.

Lees ook: Hoe vergelijkbaar coronabeleid in landen verschillend uitpakt

Dit zijn de Nederlandse coronabrandhaarden

NRC houdt de laatste ontwikkelingen omtrent de coronabesmettingen bij in een interactieve kaart. Daarop is te zien dat inmiddels bijna alle Nederlandse gemeenten dagelijks (veel) meer dan zeven besmettingen per 100.000 inwoners vaststellen. Die ‘signaalwaarde’ is door het ministerie van Volksgezondheid vastgesteld als alarmbel dat de zorg overbelast kan raken.

Bekijk de interactieve kaart en zoek je eigen gemeente op: Dit zijn de Nederlandse coronabrandhaarden

Kabinet komt met routekaart voor coronamaatregelen

Het kabinet presenteert vanavond een ‘routekaart coronamaatregelen’ die meer duidelijkheid moet geven over welke maatregelen op welk moment in de crisis genomen worden. De Tweede Kamer had eerder om zo’n routekaart gevraagd, zodat burgers, bedrijven en andere instellingen minder door versoepelingen of aanscherpingen van de coronamaatregelen worden verrast. Hoewel de maatregelen nu landelijk zijn, is het de bedoeling dat deze in een volgende fase weer regionaal kunnen verschillen.

Veiligheidsregio’s werden op het coronadashboard eerder al ingedeeld in de categorieën ‘waakzaam’, ‘zorgelijk’ en ‘ernstig’ en daar komt in de routekaart de categorie ‘zeer ernstig bij’. Per categorie is er een pakket maatregelen dat dan standaard in werking treedt, naast een lijst maatregelen die kabinet of Veiligheidsregio’s nog extra kunnen overwegen. Een conceptversie van de routekaart lekte eerder vandaag uit via de Volkskrant. Volgens Haagse bronnen was dit een ambtelijke conceptversie en wordt vanavond een definitieve en ook publieksvriendelijker variant gepresenteerd.

Het maatregelenpakket dat vanavond om 19.00 uur op de persconferentie gepresenteerd wordt, is ook terug te vinden in de conceptversie van de routekaart. De meeste delen van Nederland bevinden zich qua besmettingen nu in de categorie ‘Zeer ernstig’, waardoor het de verwachting is dat het kabinet vanavond bekendmaakt dat de horeca volledig moeten sluiten, de detailhandel om 20.00 uur ’s avonds dicht moet, er een verbod komt op alcoholverkoop na die tijd en amateursportwedstrijden voorlopig weer worden verboden.

Vooruitblik op de persconferentie van 19.00 uur: Kabinet grijpt hard in maar deinst terug voor een nieuwe lockdown

Vier leden Zwitserse Garde besmet met coronavirus

Zeker vier leden van de garde die de paus bewaakt zijn positief getest op het coronavirus. De militairen van de Zwitserse Garde bleken afgelopen weekend besmet, zo heeft het Vaticaan bekendgemaakt. Ze hebben lichamelijke klachten en zijn in isolatie geplaatst. Alle gardisten moeten nu zowel binnen als buiten een mondmasker dragen, meldt Vatican News.

De Zwitserse garde is een militaire eenheid die de paus en zijn paleis bewaakt. De eenheid valt onder de Heilige Stoel, maar bestaat uit Zwitserse, ongehuwde militairen die voor deze taak worden ingehuurd. Door hun kleurrijke ceremoniële uniform in renaissancestijl, inclusief hellebaarden en zwaarden, zijn ze onder toeristen vooral populair als attractie. Toch zijn ze ook daadwerkelijk belast met beveiligingstaken. Ze zijn getraind om met de archaïsche wapens te vechten en beschikken over (volautomatische) vuurwapens.

De voorbije weken zijn volgens het bestuur van Vaticaanstad drie inwoners van de stadstaat besmet gebleken. Allen zouden ze milde klachten hebben. Volgens de officiële cijfers hebben alleen de Salomonseilanden, Anguilla en Saba minder besmettingen.

RIVM meldt 7.393 positieve coronatests, ook meer ziekenhuisopnames

Bij het RIVM zijn afgelopen etmaal 7.393 positieve coronatests gemeld. Dat is het hoogste dagelijkse aantal sinds het begin van de coronapandemie. Hierbij moet worden opgemerkt dat deze week meer wordt getest dan in de weken hiervoor.

Ook de weekcijfers zijn zojuist gepubliceerd. De afgelopen zeven dagen zijn in totaal 43.903 positieve coronatests gemeld. Dat is 60 procent meer dan in de week daarvoor, toen 27.485 positieve tests werden geregistreerd. Bij het RIVM zijn daarnaast 150 sterfgevallen door Covid-19 gemeld, een week eerder waren dat er 89. Dit betekent niet per definitie dat alle patiënten ook allemaal afgelopen week zijn overleden - deze data worden soms vertraagd doorgegeven.

Bij testlocaties van de GGD alleen zijn afgelopen week in totaal 239.639 coronatests afgenomen waarvan de uitslag inmiddels binnen is. 33.038 testen bleken positief. Dat betekent dat 13,8 procent van de bij de GGD uitgevoerde tests een positieve uitslag hadden. Dat is 3,4 procentpunt meer dan een week eerder. Het werkelijke aantal coronabesmettingen ligt veel hoger, omdat niet iedereen symptomen heeft en zich laat testen. Het RIVM schat dat begin oktober zo’n 127.000 Nederlanders besmet waren.

In alle regio’s en alle leeftijdsgroepen is een toename van het aantal coronabesmettingen te zien, hoewel de meeste positieve tests worden afgenomen bij jongeren tussen de 18 en 24 jaar oud. In 22 van de 25 veiligheidsregio’s geldt nu het risiconiveau ‘ernstig’. Dat gebeurt als meer dan 150 mensen per 100.000 inwoners positief zijn getest. De meeste besmettingen per aantal inwoners zijn gevonden in de regio’s Amsterdam-Amstelland en Rotterdam-Rijnmond.

Toename ziekenhuisopnames

Ook in de ziekenhuizen is een toename te zien, blijkt uit de dagcijfers van het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding. Op het moment liggen 1.410 Covid-19-patiënten in het ziekenhuis: 112 meer dan maandag. Op de intensive cares worden momenteel 227 mensen met Covid-19 verzorgd, een toename van 25 ten opzichte van maandag. In de afgelopen 24 uur zijn vanwege de toegenomen drukte in ziekenhuizen negentien patiënten verplaatst, van wie zes IC-patiënten.

Voorzitter Ernst Kuipers van het Landelijk Netwerk Acute Zorg zegt dat het aantal Covid-19-patiënten in ziekenhuizen „conform de verwachting” is toegenomen. „De grote toename in de Randstad noopt het LCPS tot verhoging van het aantal verplaatsingen naar andere delen van het land”, stelt hij. Vanavond om 19.00 uur worden tijdens een persconferentie naar verwachting nieuwe coronamaatregelen aangekondigd vanwege de stijging van het aantal besmettingen.

Lees ook: Rutte hinkt op twee gedachten: wachten of de maatregelen effect hebben, maar geen tijd verspillen

Ondernemersorganisaties roepen kabinet op horeca niet te sluiten

Ondernemersorganisaties VNO-NCW en MKB-Nederland roepen het kabinet op om niet „rücksichtslos” de horeca te sluiten of een vervroegde eindtijd in te stellen. De organisaties stellen dat sluiting „serieuze gevolgen zou hebben voor bedrijven en banen in de branche”. Ook benadrukken zij dat de horeca eerder dit jaar ook al zwaar getroffen is door de coronamaatregelen.

VNO-NCW en MKB-Nederland stellen dat de sector „slimmere maatregelen” heeft bedacht die zouden helpen bij de strijd tegen het coronavirus, zonder dat de horecabedrijven hard geraakt worden. Belangenorganisatie Koninklijke Horeca Nederland stelde voor om per bedrijf te kijken wat er mogelijk is, en een instrument te ontwikkelen waarmee kan worden vastgesteld op welke manier een horecagelegenheid open kan blijven. Daarbij zou gekeken moeten worden naar bijvoorbeeld de functie van een bedrijf, de omvang en ventilatie. Die plannen zouden door het kabinet terzijde geschoven zijn, wat volgens de ondernemersorganisaties „doodzonde” is.

VNO-NCW en MKB-Nederland vinden het ook oneerlijk dat bedrijven die de afgelopen maanden hebben geïnvesteerd in methoden om op een coronaveilige manier gasten te ontvangen, nu de deuren moeten sluiten en dus zonder of met minder inkomsten komen te zitten. De organisaties reageren met de oproep op de gelekte plannen van het kabinet om de horeca volledig of vanaf 18.00 verplicht te sluiten. Vanavond om 19.00 uur zal tijdens de persconferentie van premier Mark Rutte (VVD) en minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge (CDA) blijken welke maatregelen worden getroffen.

Afname reguliere zorg Limburg dreigt wegens toename coronapatiënten

Limburgse ziekenhuizen moeten waarschijnlijk een deel van hun reguliere zorg stilleggen vanwege een verwachte toestroom aan patiënten met Covid-19. Dat heeft het Regionaal Overleg Acute Zorgketen (ROAZ) dinsdag bekendgemaakt. De ziekenhuizen moeten ruimte maken om Covid-19-patiënten op te kunnen vangen uit delen van het land waar veel besmettingen zijn; ook wordt verwacht dat het aantal besmettingen in Limburg zelf zal toenemen.

Het gaat om het Laurentius Ziekenhuis in Roermond, het Maastricht UMC+, het St. Jans Gasthuis te Weert, VieCuri MC in Venlo en Venray en het Zuyderland MC dat locaties op vier plaatsen heeft. In hoeverre de zorg wordt teruggebracht en op welke locatie, is nog onbekend en zal per ziekenhuis verschillen.

In een persbericht zegt ROAZ-voorzitter Helen Mertens dat „onze provincie in de eerste golf hard getroffen is” en ziekenhuizen in andere regio’s toen coronapatiënten hebben overgenomen. „Nu de situatie omgekeerd is, staan wij ook klaar voor onze collega’s elders in het land”, aldus Mertens. De eerste patiënten zijn al overgeplaatst en de komende dagen zullen naar verwachting meer volgen.

Britse minister: in coronatijd telt een pasteitje als maaltijd

Is een pasteitje of saucijzenbroodje een volwaardige maaltijd? Die vraag is in Liverpool sinds gisteren relevanter dan ooit. De pubs in de Noord-Engelse stad zijn gesloten vanwege het hoge aantal Covid-19 gevallen, maar er is een uitzondering gemaakt voor gasten die komen eten. „Een zakje chips of een bordje friet” telt niet als ‘eten’, benadrukte minister Robert Jenrick op de radiozender LBC. Er moet een „substantiële maaltijd” geserveerd worden.

„Telt een cornish pasty als een substantiële maaltijd?”, vroeg presentator Nick Ferrari de minister. Ja, schatte de bewindsman in. Toch nam de presentator daar geen genoegen mee. Gisteravond had Karen Strickland, uitbater van de pub The Grapes, nog op de zender gezegd dat ze de nieuwe regelgeving willekeurig en onduidelijk vond. Zou het in haar kroeg dan volstaan als ze voortaan ook iets te eten serveerde, vroeg ze zich af. Dat checkte Ferrari bij minister Jenrick: „Dus een pasteitje of een saucijzenbroodje en een pub in Liverpool mag de deuren open houden? (…) U heeft deze regels vastgesteld, meneer de minister!”

Als mensen in de pub gaan zitten voor lunch of diner is het goed, zei Jenrick. En, wierp hij tegen, wat telt als maaltijd zou in de Britse horeca al jaren bekend moeten zijn. Minderjarigen mogen er namelijk geen alcohol drinken, met één uitzondering: 16-plussers mogen een glas bier, cider of wijn gebruiken bij het eten.

Onder fanatieke drankorgels geldt een hapje eten tussen de pints als een teken van zwakte. „Eating is cheating”, zegt men wel. Toch gaat Strickland in haar kroeg overstag als dat betekent dat ze open mag blijven. Ze zet wel een potje stoofvlees op, of een curry. „Ik flans zo iets in elkaar.”

EU geeft landen kleurcodes in eerste stap richting afgestemde reisbeperkingen

Na wekenlang overleg heeft de EU dinsdag een eerste afspraak gemaakt over afstemming van reisbeperkingen tussen lidstaten vanwege de pandemie. EU-landen zullen voortaan dezelfde criteria gebruiken voor een risicoanalyse van het coronavirus van een bepaald gebied.

Gebaseerd op deze analyse zal het Europees Centrum voor Infectiebestrijding (ECDC) wekelijks een Europese kaart bijwerken, waarop het regio’s een van drie kleuren geeft: groen, oranje of rood. Het ECDC baseert zich daarbij op het aantal besmettingen per honderdduizend inwoners, het aantal uitgevoerde testen en het percentage positieve testen, afgezet tegen de bevolking.

Lees ook het artikel van NRC-correspondent Clara van de Wiel: Aarzelend zet EU stapje naar harmonisatie reisrestricties

Meerdere besmettingen bij Giro d’Italia, wielrenner Kruijswijk verlaat koers

De Nederlandse wielrenner Steven Kruijswijk is positief getest op het coronavirus en verlaat de Giro d’Italia, zo heeft zijn ploeg dinsdag bekendgemaakt. Binnen de ronde zijn meer besmettingen vastgesteld. Ook de Australiër Michael Matthews, onderdeel van team Sunweb, is positief getest. Sunweb is ook de ploeg van de Nederlandse favoriet Wilco Kelderman. De Australische ploeg Mitchelton-Scott trekt zich geheel terug na vijf vastgestelde besmettingen met het virus.

Lees ook: Wielrenner Kruijswijk verlaat Giro d’Italia vanwege coronabesmetting

WHO-directeur Tedros: groepsimmuniteit onwetenschappelijk en onethisch

„Nooit in de geschiedenis is groepsimmuniteit ingezet als strategie om een uitbraak tegen te gaan, laat staan een pandemie. Het is wetenschappelijk en ethisch problematisch.” Dat heeft Tedros Ghebreyesus, de directeur van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) maandag gezegd in een persconferentie. Onduidelijk is in hoeverre mensen immuun zijn als ze besmet geweest zijn met het virus en hoe lang ze vervolgens imuun blijven. Bovendien: als het al zou werken, is het leeuwendeel van de mensen nog altijd vatbaar voor het virus. In de meeste landen is nog geen 10 procent van de bevolking besmet geweest.

Het idee van groepsimmuniteit is dat zoveel mensen immuun zijn voor een virus dat de ziektekiemen zich niet meer kunnen verspreiden onder de rest van de groep. Immuniteit kan wel ontstaan doordat mensen die een ziekte al hebben gehad niet nog eens ziek kunnen worden, maar het zou volgens Tedros veel beter zijn als mensen worden gevaccineerd.

Het virus laten rondwaren betekent „onnodige besmettingen, lijden en dood”, waarschuwde Tedros. En dat treft niet alleen ouderen. „Mensen van alle leeftijden zijn overleden.” Hij wijst er verder op dat mensen die ziek zijn geweest er mogelijk langere tijd last van houden. „Een gevaarlijk virus dat we nog niet helemaal doorgrond hebben laten rondwaren, is simpelweg onethisch. Het is geen optie.” Beter is het om stappen te nemen om de verspreiding van het virus te voorkomen. Daarvoor de samenleving lamleggen is volgens hem niet nodig, de WHO-directeur pleit voor gerichte maatregelen zoals voorkomen dat er nieuwe grote brandhaarden ontstaan, kwetsbaren beschermen en mensen van goede informatie voorzien. Hij benadrukte dat ook het opsporen, testen en isoleren van (mogelijk) besmette personen van groot belang blijft. Technologie kan daarbij helpen, zoals de corona-apps in Duitsland, India en Denemarken naar zijn idee hebben aangetoond.

Handen wassen, maskers dragen, grote bijeenkomsten schrappen en de zorg goed inrichten blijven volgens de WHO ook onverminderd belangrijk. „We begrijpen goed dat veel mensen, gemeenschappen en overheden gefrustreerd zijn nu de pandemie voortduurt en het aantal ziektegevallen weer toeneemt. We kunnen geen bochten afsnijden, een wondermiddel bestaat niet. Het antwoord ligt in een allesomvattende aanpak, we moeten alle gereedschappen gebruiken die tot onze beschikking staan.”

Middelbare school in Bladel sluit wegens uitbraak coronavirus

Het Piux X College in het Brabantse Bladel sluit vanaf woensdagmiddag voor twee weken zijn deuren vanwege een uitbraak van het coronavirus onder het personeel en leerlingen. Dat heeft de middelbare school maandagavond bekendgemaakt, meldt Omroep Brabant. 48 leerlingen en dertien personeelsleden zijn positief getest op het virus dat Covid-19 veroorzaakt. De school telt in totaal ruim 2.200 leerlingen en meer dan driehonderd werknemers.

In de periode dat de school gesloten is, zullen de scholieren digitaal onderwijs krijgen. Directeur Jan Poels spreekt tegenover Omroep Brabant van een „alarmerende situatie” waardoor dit „ingrijpende besluit” nodig was. Het aantal coronabesmettingen nam de afgelopen week flink toe in Bladel; op dit moment zijn daar meer dan 98 coronabesmettingen per 100.000 inwoners. Op landelijk niveau ligt dat getal op 39,4.

Het Pius X College is niet de eerste school die dicht gaat vanwege een corona-uitbraak. De afgelopen weken moesten meerdere basis- en middelbare scholen door het hele land klassen naar huis sturen of tijdelijk de deuren sluiten wegens besmettingen onder scholieren en/of het personeel. De vereniging van middelbare schoolbesturen VO-raad schat dat hierdoor 10 tot 15 procent van de middelbare scholieren momenteel thuis zit.

Lees ook dit stuk over de veiligheid van middelbare scholen: ‘Logisch dat meer scholieren nu besmet worden’

Qingdao heeft al drie miljoen mensen getest, slechts enkelen bleken positief

• In de Chinese stad Qingdao zijn volgens de lokale gezondheidsautoriteiten sinds dit weekend drie miljoen mensen getest op het coronavirus, meldt persbureau AP. De stad is grootschalig aan het testen vanwege twaalf positieve coronatests in een ziekenhuis. Het ging volgens de autoriteiten om de eerste binnenlandse besmettingen sinds half augustus. Hoeveel mensen in de nieuwe testronde in Qingdao besmet bleken, is niet helemaal duidelijk. De nationale gezondheidsdienst spreekt van zes nieuwe besmettingen in een etmaal, de gemeente van minder. In totaal moeten binnen vijf dagen negen miljoen mensen getest worden.
• Denemarken is begonnen met het ruimen van ten minste 2,5 miljoen nertsen in het noorden van het land vanwege besmettingen op ten minste 63 boerderijen. Alle besmette dieren worden afgemaakt, evenals andere nertsen die in een straal van acht kilometer van de positief geteste dieren worden gehouden. Nertsenhouders bij wie geen besmettingen voorkomen, krijgen de financiële schade volledig vergoed. Om de sector aan te zetten besmettingen buiten de deur te houden, krijgen bedrijven met positieve gevallen minder. Denemarken is met een productie van 19 miljoen nertsenpelsen per jaar de grootste producent ter wereld. In de Europese Unie spelen in die sector ook Nederland en Polen een belangrijke rol.
• Donald Trump heeft voor het eerst sinds hij besmet bleek met het coronavirus weer een grote campagnebijeenkomst gehouden. Hij sprak in Florida duizenden mensen toe in een volgepakte vliegtuighangar. Zijn Democratische uitdager Joe Biden had daar kritiek op: volgens hem bagatelliseert de president de virusuitbraak, die alleen in die staat al 15.000 levens heeft gekost.

Johnson & Johnson pauzeert vaccinonderzoek

Farmabedrijf Johnson & Johnson legt tijdelijk alle klinische studies met hun coronavaccin stil, omdat een deelnemer door een nog onbekende oorzaak ziek is geworden. Dat maakte het bedrijf in de nacht van maandag op dinsdag via de eigen website bekend.

Het gaat hierbij onder andere om het onderzoek dat wordt uitgevoerd door het Leidse Janssen Pharmaceutica, dat onderdeel is van het Amerikaanse moederbedrijf. Zij hebben een fase-3-studie lopen, waarbij tot 60.000 deelnemers op drie verschillende continenten betrokken zijn.

Johnson & Johnson heeft geen verdere toelichting over de pauzering gegeven, naar eigen zeggen omwille van privacy van de betrokken deelnemer. Zij willen het geval eerst nog zelf verder onderzoeken. Daarna zullen ze meer informatie geven.

Vorige week werd bekend dat de Europese Commissie 200 miljoen doses van het nog te ontwikkelen vaccin heeft aangeschaft, met een optie op nog eens diezelfde hoeveelheid. Volgens de planning zou het vaccin in het tweede kwartaal van 2021 klaar moeten zijn.

Welkom in een nieuw blog

Welkom in dit blog. Vandaag houdt NRC hier het belangrijkste nieuws rondom de coronacrisis bij. Dit waren de hoofdpunten van maandag 12 oktober:

• Het kabinet wil dinsdagavond een pakket strenge maatregelen aankondigen om het oplaaiende coronavirus de kop in te drukken, meldden bronnen aan NRC. Mogelijk worden alle amateursportwedstrijden voor volwassenen geschrapt en krijgt de horeca te maken met nieuwe ingrijpende maatregelen.
• Als de toename in de ziekenhuisopnames doorzet, verwacht Ernst Kuipers van het Landelijk Netwerk Acute Zorg een hogere bezetting in de ziekenhuizen dan in april. 75 procent van de reguliere zorg moet dan worden afgeschaald, waarschuwt hij.
• Het RIVM kreeg 6.854 meldingen binnen over positieve tests. In de ziekenhuizen lagen 65 coronapatiënten meer dan zondag, onder wie vijf meer op de IC.
• De Rotterdamse burgemeester Ahmed Aboutaleb is besmet met het coronavirus. Hij heeft milde klachten en werkt de komende dagen vanuit huis. Waar hij besmet is geraakt, is niet bekend.

Lees hier het blog van maandag terug