Shell schrapt wereldwijd 7.000 tot 9.000 banen om kosten te besparen

Olie- en gasconcern Shell schrapt tot eind 2022 wereldwijd tussen de zevenduizend en negenduizend banen, als gevolg van de coronacrisis die de sector hard treft. De ontslagen zijn onderdeel van een reorganisatie waarmee het Brits-Nederlandse bedrijf jaarlijks zeker 2 tot 2,5 miljard Amerikaanse dollar (1,71 tot 2,13 miljard euro) wil besparen. Dat heeft Shell woensdag bekendgemaakt. Hoeveel banen in Nederland verloren zullen gaan, is niet bekend.

Volgens het Brits-Nederlandse bedrijf hebben 1.500 werknemers al vrijwillig ingestemd met een vertrekregeling. Bij Shell werken in totaal zo’n 83.000 mensen wereldwijd, waarvan ongeveer 10.000 in Nederland. „Dit is een buitengewoon moeilijk proces”, stelde bestuursvoorzitter Ben van Beurden. „We doen dit omdat we het moeten doen, omdat het de juiste keuze is voor de toekomst van het bedrijf.”

Bestuurder van FNV Procesindustrie Egbert Schellenberg noemt de ontslagen bij Shell „natuurlijk dramatisch”. Daarnaast zitten veel werknemers momenteel in onzekerheid, omdat Shell nog geen details heeft bekendgemaakt over welke banen verloren zullen gaan, aldus FNV. „Ook wij weten nog niet waar de klappen gaan vallen, wij willen snel met Shell om tafel om dat te horen en zekerheid te krijgen.”

Historisch verlies

De drastische maatregelen bij Shell komen niet onverwacht. Deze zomer maakte het concern een historisch kwartaalverlies bekend. Van april tot en met juni boekte Shell een nettoverlies van ruim 18 miljard dollar. Dat was vooral het gevolg van de bijna 17 miljard aan afschrijvingen op allerhande bezittingen, zoals olievoorraden, omdat de markt als gevolg van corona en de economische crisis voorlopig slecht zou blijven.

Door die slechte vooruitzichten besloot Shell dit voorjaar al om het dividend drastisch te verlagen en dat was een unieke ingreep: sinds de Tweede Wereldoorlog was de uitkering aan aandeelhouders alleen maar gestegen.

Alle grote oliebedrijven worden momenteel hard geraakt. Het Britse BP maakte in juni bekend 10.000 banen te schrappen, zijn petrochemische divisie af te stoten en forse afschrijvingen – 13 tot 17,5 miljard dollar – door te voeren. Ook het Amerikaanse Chevron heeft grote banenreducties aangekondigd.

Verduurzaming

Eind oktober presenteert Shell zijn resultaten over het derde kwartaal, maar woensdagochtend gaf het bedrijf al een update over de afgelopen drie maanden. En daaruit blijkt onder meer dat de marktomstandigheden nog altijd uiterst moeizaam zijn. Zo lag de bezetting van de raffinagecapaciteit tussen de 64 en 68 procent, terwijl die in betere tijden volgens Shell-analist Jos Versteeg van de bank InsingerGilissen rond de 90 procent is.

„Zo’n lage bezettingsgraad bij de olieraffinage heb ik eigenlijk nooit gezien. Zeker nu de tweede coronagolf een feit is, blijft de vraag naar olieproducten laag. De olieprijs ligt nu al een tijd rond de 40 dollar en mijn verwachting is dat die niet snel stijgt.” Vooral de lagere mobiliteit speelt daarin volgens Versteeg een rol. „Kerosine is normaal een product met een hoge marge, maar de olieconcerns raken dat nu nauwelijks kwijt, omdat er zoveel minder wordt gevlogen.”

In een interview op de eigen site over de aangekondigde reorganisatie van Shell schetst Van Beurden hoe groot en complex de verduurzaming van het bedrijf zal worden. De missie om in 2050 geen uitstoot meer te veroorzaken noemt hij een „dramatische verandering voor Shell”. Niet alleen, zegt hij, omdat Shell uitstootvrij wil zijn, maar omdat de producten dat over dertig jaar ook moeten zijn. „We zullen in 2050 nog wel wat gas en olie verkopen, maar voor het grootste deel gaat het dan om – vooral groene - stroom, biobrandstoffen, waterstof en tal van andere oplossingen.”