Nu ook een mondkapje op school

Mondkapjes op school? Het is zo goed als zeker dat dit er op korte termijn van gaat komen. Deze donderdag spraken vijf vertegenwoordigers van leraren en scholieren in het voortgezet onderwijs hierover met minister Arie Slob (Onderwijs, ChristenUnie). Tijdens het overleg werd duidelijk dat alle partijen inmiddels voorstander zijn van het dragen van mondkapjes, zei een van de betrokkenen na afloop. Minister Slob gaat dit deze middag bespreken binnen het kabinet.

De mondkapjes kunnen bijdragen, is de gedachte, om het toenemend aantal coronabesmettingen in het voortgezet onderwijs de kop in te drukken en de onrust onder ouders en docenten te bezweren.

De VO-raad – de vereniging van middelbare schoolbesturen – was tot voor kort tegenstander van verplichte mondkapjes, maar zei woensdag van mening te veranderen, op de dag dat het kabinet het dragen van mondkapjes in openbare overdekte ruimtes dringend adviseerde. Ook scholierenvakbond LAKS is om. „Als mondkapjes ervoor kunnen zorgen dat scholen open kunnen blijven, zijn wij voor”, zegt voorzitter Nienke Luijckx.

Lees ook: Nu steeds meer leerlingen thuiszitten neemt de chaos op scholen toe

De onrust over coronabesmettingen op middelbare scholen kwam na de persconferentie van afgelopen maandag tot een hoogtepunt. Want terwijl de chaos op scholen met de dag toeneemt, werd daar door premier Mark Rutte met geen woord over gerept. Dat stak, vertelt Mieke Stolk, schoolleider van het Laurens Lyceum in Rotterdam. „Wat heel fijn zou zijn, is een beetje begrip. De zorg heeft het heel zwaar, maar ook wij hebben het idee dat we in de frontlinie opereren.”

Groot aantal besmettingen

Sinds de zomervakantie zitten veel leerlingen snotterend thuis in afwachting van een coronatest, net als veel leraren. Leraren die niet ziek zijn geven zowel fysiek als online les en hebben daardoor zowat twee banen. Scholieren die thuiszitten klagen over de matige kwaliteit van het online onderwijs en schoolleiders staan voor de moeilijke taak hun roosters rond te krijgen – terwijl er los van corona al een gebrek aan leraren is.

Maar de grootste zorgen hebben te maken met de veiligheid. Nu het coronavirus weer welig circuleert, neemt ook het aantal besmettingen toe bij jongeren onder de 20 jaar. Van de 18.000 besmettingen die de afgelopen week zijn vastgesteld door GGD’s, gaat het in ongeveer 14 procent van de gevallen om kinderen en jongeren onder de 20 jaar. Meer dan 11 procent behoort tot de 15- tot 19-jarigen. Een groot deel van die besmettingen vindt op school plaats, zei Jaap van Dissel van het RIVM dinsdag in de Tweede Kamer. Voor sommige leraren voelt het ongemakkelijk de hele dag les te geven aan dertig pubers in een bedompt lokaal.

Een rapport over de ventilatie op scholen, dat deze donderdag verschijnt, zal het er vermoedelijk niet beter op maken. Het is algemeen bekend dat het op veel scholen niet best gesteld is met de luchtkwaliteit, dus staan de ramen open. Nu al gaan leerlingen dik ingepakt naar school – en dan moet de winter nog komen.

Moeten er dan strengere regels komen voor scholen? Een deel van de scholen vindt van wel: zij schreeuwen om meer landelijke regie en duidelijkheid, zoals een mondkapjesplicht. Maar er zijn ook die vinden dat richtlijnen niet moeten worden dichtgetimmerd. „De vraag is wat we kunnen doen met de regels die er al zijn”, zegt Petra van Haren, voorzitter van de Algemene Vereniging Schoolleiders. „Daarin kunnen we meer van elkaar leren.” Looproutes veranderen bijvoorbeeld, of docenten van lokaal laten wisselen. „Er is niet één manier: elke school is anders.”

Elke school kiest eigen weg

En elke school kiest nu zijn eigen weg. Steeds meer scholen voeren een mondkapjesplicht in op de gangen. Het Laurens Lyceum in Rotterdam bijvoorbeeld, waar circa tien besmettingen zijn onder leerlingen. „Een dringend advies, in navolging van het advies van maandag in binnenruimtes een mondkapje te dragen”, zegt schoolleider Stolk. Het is ook een manier leerlingen te herinneren aan de situatie. „Leerlingen hoeven onderling geen afstand te houden, dus ze vergeten het snel.”

Het Spinoza Lyceum in Amsterdam (1.280 leerlingen) besloot zelfs het fysieke onderwijs vanaf komende week tot de herfstvakantie te schrappen. De twee weken zijn bedoeld om „de boel te resetten”, als een soort quarantaine. „Verhoudingsgewijs zijn hier vanaf de zomervakantie veel besmettingen geweest”, zegt rector Jan Paul Beekman: 55 leerlingen en 8 docenten. „Ouders en leerlingen waren bezorgd. We moesten wat doen.”

Lees ook: School moet streng zijn en snel testen

„We willen in de eerste plaats dat scholen open blijven”, reageert een woordvoerder van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap op de toegenomen besmettingen. „Minister Slob is nu in gesprek met alle partijen om te kijken wat daarvoor nodig is en zo nodig de regels aan te scherpen.” Mondkapjes verplichten kan daar onderdeel van zijn: „We hebben op basis van het OMT-advies altijd gezegd dat het niet nodig is mondkapjes te dragen, maar het is ook niet verboden.”