Recensie

Recensie Muziek

Festival September Me doet coranatijden even vergeten

Kamermuziekfestival September Me veranderde Amersfoort dit weekend in een grote Geheime Tuin, waarin Corona even niet leek te bestaan.

Uitvoering van een werk van Caroline Shaw door het Ragazze Kwartet op de openingsavond van September Me in Amersfoort.
Uitvoering van een werk van Caroline Shaw door het Ragazze Kwartet op de openingsavond van September Me in Amersfoort. Foto Nichon Glerum

Kamermuziekfestival September Me, kindje van het Ragazze Kwartet, beleefde afgelopen weekend het thema ‘In de Geheime Tuin’. Voor de gelegenheid lagen er groene matten op de vloeren, met kamerplanten in de hoeken, vogelgeluiden uit het plafond en staande vogelhuisjes in het looppad met herinneringen aan 1,5 meter op de dakjes.

Lees het interview met Caroline Shaw: ‘Die boom heeft mijn denken over muziek veranderd’

Voor het eerst had het festival een Composer in Residence: de Amerikaanse Caroline Shaw, het bekendst van haar Partita for 8 Voices. Ze moest een oceaanlengte afstand houden, maar de traditionele opening van September Me was voor haar: op een scherm zong ze ontroerend mooi een Engelse vertaling van Toon Hermans’ Lente Me, waar het festival zijn naam aan dankt. Voor het festival componeerde Shaw The Evergreen, geïnspireerd op een oude boom.

Had het festival nu maar helder aangegeven wanneer dat kwartet begon. Het Ragazze speelde een mooi, compleet concert met Mozart tegenover Luciano Berio en andere werken van Shaw, alles vloeiend in elkaar overgaand. Prachtig, het benadrukte hoezeer Shaws composities een herkenbare eigenheid hebben, maar onhandig ook; welk stuk Plan & Elevation, Limestone and Felt of The Evergreen was, was achteraf in de foyer onderwerp van discussie. Het nieuwe strijkkwartet was verdeeld geweest over de avond, met daardoorheen Mozart en Berio, zei de een. Nee, Mozart en Berio waren de aanloop geweest naar The Evergreen, beweerde de ander.

Het publiek mocht melodieën maken met een app. Een knap staaltje interactiviteit

Wie ook gelijk had, Shaw creëerde omvangrijke paletten van complementaire kleuren. Een ingewikkelde gebroken akkoordherhaling van de één werd altijd tegengesproken door een lange rechte lijn van de ander. De snelle maatwisselingen van het indrukwekkende vierde, Philip Glassachtige deel van The Evergreen bleven nog lang in je hoofd nagalmen.

Op zaterdag klonken violiste Liza Ferschtman en pianist Richard Egarr. Met name Ferschtmans solo-opening met de Vijfde sonate van Eugène Ysaÿe was magnifiek. Fragiel en energiek, hondsmoeilijk, vol dubbelgreepglissando’s en andere verraderlijke valkuilen; ze huppelde er glimlachend overheen.

Liza Ferschtmans solo-opening met de Vijfde sonate van Eugène Ysaÿe was magnifiek. Fragiel, energiek, hondsmoeilijk.

Het Amersfoorts Jeugd Orkest speelde veruit het vrolijkste concert. In een grote cirkel om jazztrio Tin Men and the Telephone improviseerde het op melodieën die het publiek ter plekke mocht maken in een app op de telefoon. Een knap staaltje interactiviteit, in een komisch ruimtereisjasje reflecterend op de klimaatcrisis (de aarde is onbewoonbaar, samen zoeken we een nieuwe planeet om op te warmen), dat absoluut herhaling verdient.

Het is September Me gelukt niet aan te voelen als een ‘aanpassing aan de omstandigheden’. Een compleet programma en (ietwat verbazend) goedgevulde zalen gaven even het oude concertgevoel terug.