Is het een „ontijdig” of een „helend” bezoek? Zelfs een presidentieel bezoek aan een door ongeregeldheden getroffen gebied wordt in de Verenigde Staten geheel vanuit partijpolitiek perspectief bekeken. En de president doet daar zelf aan mee. „Dit komt allemaal van Democraten. We willen het niet zeggen, maar het is wel zo”, zei Trump dinsdag tijdens een persconferentie in Kenosha, Wisconsin.
Dinsdag bezocht Trump de stad, waar een politieman anderhalve week geleden een zwarte arrestant zevenmaal in de rug schoot. In de dagen erna laaiden demonstraties op tot soms gewelddadig protest, waarbij 25 bedrijven werden vernield of in brand gestoken. Vorige week dinsdag trokken gewapende burgermilities naar de stad om bedrijven te beveiligen. Een van hen doodde twee mensen en verwondde een derde.
De gouverneur van de staat Wisconsin vroeg Trump weg te blijven uit de „getraumatiseerde” stad. „Ik ben bang dat uw aanwezigheid het helingsproces alleen maar verstoort,” aldus de Democraat Tony Evers. De burgemeester van Kenosha vroeg Trump ook weg te blijven. „Dit is niet het goede moment.”
Trump kwam toch. Hij sprak niet met de familie van Jacob Blake, de man die door de zeven schoten verlamd is geraakt en nog in het ziekenhuis ligt. Een oom van Blake maande tijdens een manifestatie in Kenosha de mensen tot rust en vroeg hen zich niet te laten provoceren door de komst van de president. „Wij hebben de oranje man niets te zeggen.”
Heftige week
Het bleef dinsdagmiddag rustig in Kenosha. Trump-aanhangers met hun rode petjes en demonstranten met Black Lives Matter-vaandels liepen langs elkaar heen. Af en toe werd er verhit gediscussieerd.
Voor president Trump is de zaak helder: hij veroordeelt alleen het geweld als reactie óp politiegeweld en hij valt zijn politieke tegenstanders aan die ook het politiegeweld zelf veroordelen. Dinsdag maakte Trump in Kenosha bekend dat de plaatselijke politie één miljoen dollar steun van de federale overheid krijgt, omdat ze „een heftige week achter de rug hebben”. Democratische politici, zei Trump, „doen alsof de politie de onderdrukker is, alsof ze racistisch is. Dit zijn fantastische mensen, dit zijn dappere mensen. Ze spelden dagelijks hun insigne op, en ze beschermen zelfs mensen die ze nog nooit hebben ontmoet.”
Voor de getroffen bedrijven trekt de regering vier miljoen dollar uit. Voor ordehandhaving en de versterking van politie en justitie in de staat wordt 42 miljoen dollar beschikbaar gesteld. Trump blijft herhalen dat de Democratische bestuurders geen hulp willen aannemen van de federale overheid en bijvoorbeeld de National Guard, militaire reservisten, niet willen inzetten. De burgemeester van Kenosha heeft de gouverneur vorige week direct om reservisten gevraagd, die onmiddellijk naar de stad zijn getrokken om de politie bij te staan bij de ordehandhaving.
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2020/08/data61386146-f711d7.jpg)
Zo is ‘Kenosha’ twee maanden voor de presidentsverkiezingen een speelbal geworden in de campagne van Trump en zijn tegenstander Joe Biden. Biden hield maandag een toespraak in Pittsburgh waarin hij alle geweld weet aan een president die „de vlammen liever aanblaast dan dooft”. Hij sneerde dat Trump de ongeregeldheden voorstelt als „Bidens Amerika”. Wacht even, zei Biden, „wie is er nou president? Dit is Trumps Amerika.”
Biden veroordeelde „geweld in elke vorm”. „Relschoppen is geen protest. Plundering is geen protest. Brandstichting is geen protest”, zei hij. „Het is wetteloosheid.”
‘Gecompliceerd geval’
Daarmee deed Biden wat Trump niet wil doen: ook een veroordeling uitspreken over mensen die aan zijn kant van het politieke spectrum staan. Over de politieman die de zwarte arrestant in de rug schoot, zei Trump dat het een „gecompliceerd” geval is. Hij vergeleek de agent met een „golfspeler die een simpele slag moet maken en verkrampt”. En: „Agenten moeten in een kwart seconde een besluit nemen en als ze het verkeerde besluit nemen zijn ze of dood of in de problemen.” De arrestant was ongewapend.
Eerder had Trump al begrip getoond voor de 17-jarige jongen die met een semi-automatisch geweer, dat hij niet mocht bezitten, Kenosha wilde ‘bewaken’ en aan het eind van de avond twee mensen doodschoot. „Hij werd met veel geweld aangevallen”, zei Trump. „Hij zat echt in de puree. Ik denk dat hij anders zelf was doodgemaakt.”