Europa wordt gebullyd

Het is 2049, en groot feest in Parijs: China viert zeven dagen lang, in een airconditioned ‘gouden driehoek’ in het centrum, het honderdjarig bestaan van de Volksrepubliek. Behalve Chinese toeristen worden in die driehoek alleen Fransen toegelaten die geen gezichtsbedekking dragen, een bionische chip hebben en minstens 95 van de 100 punten scoren in het sociale-kredietsysteem voor goed gedrag. Die eisen gelden sinds een aanslag van de anti-kapitalistische Black Blocs, in 2028, op een modetempel op de Champs-Elysées. Tientallen Chinese klanten vonden de dood. Daarop verklaarde China dat het voortaan de veiligheid in de driehoek Champs-Elysées, Avenue Montaigne en Avenue George V ging regelen. Frankrijk weigerde. Maar China legde alle Franse 5G-netwerken plat. Ziekenhuizen sloten. Patiënten stierven als vliegen. Intussen namen Chinese elitetroepen het prinsdom Monaco over.

Dit onprettige toekomstscenario komt uit het nieuwe boek van de Frans-Luxemburgse buitenland- en veiligheidsexpert François Heisbourg, Le Temps des prédateurs; La Chine, les États-Unis, La Russie et nous. Vergezocht? Hij denkt van niet. Hij vreest dat Europa ten prooi valt aan de nietsontziende geopolitieke ambities van China, de VS en Rusland. „Als de geschiedenis zich niet herhaalt”, schrijft hij, „dan wreekt ze zich wel, door van de Europese roofdieren van gisteren de prooien van vandaag te maken.”

Met de koninklijke kiekjes in Griekenland en toeristen uit Spanje die niet in quarantaine wilden, had Nederland deze week al genoeg trammelant. Maar kijk even wat er nog méér gebeurde in Europa. Heisbourg heeft een punt. Europa wordt gebullyd. Langs de Europese buitengrenzen rommelt het vervaarlijk.

Allereerst reisde de Chinese minister van Buitenlandse Zaken deze week door West-Europa. Hij wil dat onze regeringen Huawei contracteren. Frankrijk en Groot-Brittannië hebben nee gezegd. Nu krijgen we de duimschroeven aangedraaid: China wil ons losweken van de VS. De Europese irritatie over dit pushy gedoe groeit, ook na de topzware Chinese zelfpromotie in de coronacrisis en het steeds militantere optreden van sommige Chinese ambassadeurs die gastlanden bekritiseren „alsof we in staat van oorlog zijn”, stelt Heisbourg.

Donald Trump noemt ons een ‘foe’ (vijand) en saboteert Europese bedrijven op alle mogelijke manieren. Vanwege de Republikeinse conventie was hij deze week te druk om ons te pesten. Wel dook ineens de USS Seawolf bij Tromsø op, een super-geavanceerde onderzeeër van 3 miljard dollar. Intussen bracht het Zweedse leger haastig versterkingen naar Gotland, in de Baltische Zee. De Baltische regio is extreem alert, voor het eerst sinds de Koude Oorlog: Rusland en Wit-Rusland houden militaire oefeningen bij de Suwalki-corridor van Wit-Rusland naar Kaliningrad. Rusland kan daar in één keer Polen afsnijden van de Baltische staten.

Dan was er Turkije, dat niet in Heisbourgs boek voorkomt maar nu Griekenland tergt met boringen op het Griekse continentale plat. De EU is militair machteloos. De NAVO kan niets, omdat Griekenland én Turkije erin zitten. Dus trommelde Athene Frankrijk, Israël, Egypte en de Emiraten op voor een anti-Turks front. Volgens de Duitse minister Heiko Maas, die poogde te bemiddelen, speelt iedereen „met vuur”. Eén ongeluk, en het is oorlog.

Heisbourg gelooft niet in appeasement met Rusland of China, omdat zij ons op de knieën willen hebben. Europa is een economische gigant, die wereldwijd normen dicteert. Maar militair kan het zich niet verdedigen tegen drie roofdieren. Daarom moeten we blijven optrekken met de Amerikanen, zegt Heisbourg, althans militair. Zij staan ons, ondanks Trumps populistische uitspattingen, meer na. Washington zoekt steun tegenover China. Dit hoeft ons niet te beletten zaken te doen met China. Het gewicht van een machtige, hervormde NAVO zal onze onderhandelingspositie in Beijing zelfs opkrikken.

Lees bij twijfel ook even Heisbourgs scenario’s voor Berlijn en Warschau in 2049. Pijnlijke, maar aanbevolen lectuur voor wat een hectische herfst belooft te worden.