Curator voorziet restschuld van 2,8 miljard euro bij Wirecard

Fraude De curator van Wirecard constateert dat het fintechbedrijf maar enkele tientallen miljoenen aan bezittingen heeft.

Jan Marsalek, tot voor kort financieel topman van Wirecard, wordt gezocht door Interpol. Hier een bord in Keulen dat burgers oproept informatie te delen.
Jan Marsalek, tot voor kort financieel topman van Wirecard, wordt gezocht door Interpol. Hier een bord in Keulen dat burgers oproept informatie te delen. Foto Sascha Steinbach/EPA

Mochten de kredietverstrekkers en obligatiehouders van het omgevallen Duitse fintechbedrijf Wirecard nog een heel klein beetje hoop hebben gehad op terugbetaling, dan is die hoop na een eerste rapport van de curator waarschijnlijk vervlogen. Uit het verslag van 300 pagina’s, waarover de Duitse zender WDR en de Süddeutsche Zeitung donderdagavond berichtten, blijkt dat de curator verwacht dat er na de verkoop van onderdelen nog een restschuld overblijft van 2,8 miljard euro.

Wirecard heeft in totaal volgens de curator 3,2 miljard euro aan verplichtingen op de balans staan. De schuld bij banken bedraagt zo’n 1,75 miljard euro. De Nederlandse banken ING en ABN Amro hebben daar een groot deel van op hun balans staan: allebei een krediet van 180 tot 200 miljoen euro. De twee banken hebben om een ‘eventueel’ verlies op te vangen al geld opzij gezet, maakten zij een paar weken geleden bij de kwartaalcijfers bekend.

Daadwerkelijke afschrijving van de schulden is nu zeer waarschijnlijk geworden. Tegenover de verplichtingen heeft de curator namelijk slechts 26,8 miljoen euro aan vrij beschikbare banktegoeden weten te vinden. Als hij alles wat iets waard is van Wirecard te gelde maakt – vorige week werden de Britse activiteiten al verkocht aan een startup en ook voor de Amerikaanse tak zou belangstelling bestaan – blijft er nog een schuld over van 2,8 miljard euro. Nog niet zo lang geleden was het bedrijf op de Duitse beurs 24 miljard euro waard.

WDR en Süddeutsche schrijven dat het rapport dat curator Michael Jaffé deze week naar de rechtbank in München stuurde, leest als een scenario voor een nieuwe Netflix-serie. Jaffé schrijft bijvoorbeeld dat deze zomer managers van Wirecard niet in kamers wilde werken met ramen naar buiten, omdat ze bang waren voor een aanslag.

750 verschillende rekeningen

Jaffé heeft voor zijn onderzoek naar Wirecard, dat nog niet is afgerond, twee miljoen gigabytes aan data beschikbaar. Uitgeprint zou dat een miljard A4’tjes aan materiaal betekenen. Dat er zoveel gegevens zijn te verwerken, komt door enorm ingewikkelde structuren die de voormalige bestuurders van Wirecard hadden opgetuigd. Het bedrijf werkte met 750 verschillende rekeningen wereldwijd, en met vijftig aparte bedrijfjes. Naar nu blijkt had slechts een handjevol van deze bedrijven daadwerkelijk eigen inkomsten.

Luister ook onze podcast: Hoe Wirecard 1,9 miljard euro liet verdwijnen

Wirecard kwam dit voorjaar in de problemen nadat na onderzoek van accountantsbureau KPMG bleek dat 1,9 miljard euro die op een rekening op de Filippijnen had moeten staan, nooit heeft bestaan. De verdenking is nu dat Wirecard miljarden aan omzet heeft verzonnen, door geld wereldwijd van rekening naar rekening naar rekening te sturen. Zo zou een Wirecard-bedrijf in Nieuw-Zeeland met een vestiging in Griekenland diensten verlenen aan weer andere dochters in München – op papier.

Los van de omzetvervalsing, blijkt uit het rapport van Jaffé dat de echte activiteiten van Wirecard – het concern verwerkte online betalingen voor IKEA, Lidl en porno- en gokwebsites – ook sterk verlieslijdend waren. In 2019 zou er een verlies van 375 miljoen zijn geweest, in de eerste maanden van 2020 86 miljoen euro.

De gelden die de banken aan het techbedrijf verschafte vlogen er volgens de curator direct weer uit. Voordat Wirecard in juni bescherming aanvroeg tegen schuldeisers (een stadium voor faillissement) zou er tien miljoen euro per week zijn uitgegeven.

Het onderzoek van KPMG kwam er na aanhoudende onderzoeksjournalistiek van de Financial Times. De twee journalisten van de Britse zakenkrant krijgen hiervoor complimenten van curator Jaffé in het rapport. De twee journalisten ontdekten bijvoorbeeld dat op een adres op de Filippijnen waar een Wirecard-dochter met een flinke omzet had moeten zitten, een vissersfamilie woonde die van niks wist. Als het aan de curator ligt wordt een claim van Wirecard aan het adres van de journalisten geschrapt.

De curator denkt erover schade te verhalen bij de vaste accountant van Wirecard, EY. Die zette tussen 2011 en 2018 een handtekening onder de resultaten. Het accountantskantoor stelt dat het zelf ook slachtoffer is van de fraude.

Hoofdverdachten zijn topman Markus Braun – die alle beschuldigingen ontkent – en financieel topman Jan Marsalek. Die laatste is verdwenen en staat inmiddels op een lijst van Interpol met gezochte personen.

Lees ook: Waarom greep niemand in bij Wirecard?