Ramen en deuren open op de scholen, is het advies

Vestje mee voor naast het open raam, niet in de gangen hangen als je eruit bent gestuurd. In de pauze niet wisselen van plek.

Het zijn zomaar wat instructies van middelbare scholen aan leerlingen die te maken hebben met de ventilatie van schoolgebouwen. Dat is een veelbesproken onderwerp nu de schoolvakanties ten einde komen, maar de dreiging van het coronavirus niet: kan het virus zich verspreiden via een ventilatiesysteem? En zijn benauwde schoolgebouwen wel veilig?

„Er is geen reden tot paniek inzake corona”, zegt Marco van Zandwijk, expert bij kenniscentrum Ruimte-OK, dat gespecialiseerd is in huisvesting van scholen en kinderopvang. „In deze periode is veel op te lossen met natuurlijke ventilatie: zet ramen en deuren tegen elkaar open.”

Scholen zitten goed als ze voldoen aan de minimale eisen van het Bouwbesluit, aldus het RIVM. Dat moesten ze ook al vóór corona. Voldoen ze daar niet aan, dan kunnen ze contact opnemen met de lokale GGD. Het kenniscentrum Ruimte-OK heeft met de sectorraden van het basis- en voortgezet onderwijs uitgewerkt waar scholen op moeten letten. Zo moeten ze geen mobiele ventilatoren gebruiken.

Het gros van de scholen met een gebouw van voor 2012 zit goed als de ramen en deuren open kunnen, zegt Van Zandwijk. Naast het Bouwbesluit, dat over veiligheid gaat, zijn er gezondheidseisen, vastgesteld door de GGD. Die zijn wat strenger. Er is veel wetenschappelijk bewijs dat een gezond binnenklimaat leerprestaties verbetert en ziekteverzuim terugdringt.

Lees ook: ‘De situatie in het onderwijs wordt zo simpel voorgesteld’

Wat dat betreft scoren scholen slechter , blijkt uit verschillende onderzoeken. „Schoolgebouwen zijn betrekkelijk oud en niet allemaal van de nieuwste technieken voorzien”, zegt Van Zandwijk. Een deel van de gebouwen heeft geen ventilatiesysteem en werkt met ‘natuurlijke ventilatie’: ramen, deuren en roosters. Op sommige scholen is de CO₂-concentratie in de lucht te hoog, waarvan bekend is dat dat tot gezondheidsklachten kan leiden.

Wat dat zegt over de verspreiding van Covid-19 is nog onduidelijk, zegt Van Zandwijk. „Wel wordt de overtuiging breed gedeeld dat verspreiding minder kans krijgt bij voldoende luchtverversing. Omdat een CO₂-meter een goede indicator is van de mate waarin de lucht wordt geventileerd, is het aannemelijk dat die ook kan worden gebruikt voor het borgen van de veiligheid rondom het coronavirus.”

Zijn algemene boodschap aan scholen is: stimuleer luchten. „En doe geen onbezonnen investeringen, zeker als we niet weten wat we daarmee bereiken.” Door alle commotie hebben scholen de neiging overhaast te reageren, ziet hij.

Minister Arie Slob (Onderwijs, ChristenUnie) maakte maandag bekend dat er een landelijk coördinatieteam komt voor de ventilatie op scholen. Voorzitter wordt Doekle Terpstra, die ook voorzitter is van Techniek Nederland, de brancheorganisatie voor installatiebedrijven. Maar voor belangenverstrengeling is Slob „niet bang”, zei hij bij talkshow Op1.

Uiterlijk 1 oktober moet duidelijk zijn hoe de ventilatie op scholen is geregeld. Maar belangrijker dan dat, zegt Slob, is dat iedereen zich aan de basisregels houdt. Was je handen, houd afstand tot volwassenen en blijf thuis bij klachten.