Nu heeft Trump Huawei in een wurggreep

Met een nieuwe reeks ingrijpende maatregelen wil de regering-Trump voorkomen dat het Chinese technologiebedrijf Huawei nog langer aan chips kan komen. Maandagavond publiceerde het Amerikaanse ministerie van Handel, extra restricties die Huawei afsluiten voor de toevoer van chips die waar dan ook ter wereld geproduceerd zijn met behulp van Amerikaanse technologie.

Zelfs leveranciers van minder geavanceerde chips kunnen alleen nog maar met een speciale vergunning aan Huawei leveren – de facto komt dat neer op een exportverbod dat de Amerikanen eenzijdig opleggen aan fabrikanten, ook buiten de VS.

Chips zijn onmisbare ingrediënten in telefoons of netwerk- en telecomapparatuur, producten waarmee Huawei een dominante speler werd in mobiele technologie. Met een omzet van omgerekend 100 miljard euro is dit het meest succesvolle Chinese techbedrijf.

De Amerikaanse president Donald Trump begon zijn kruistocht tegen Huawei eind 2018. Het Chinese bedrijf wordt verdacht van spionage voor de Chinese overheid, oneerlijke concurrentie, diefstal van technologie en illegale leveranties aan Noord-Korea. Huawei ontkent die beschuldigingen maar de Amerikanen zien het bedrijf als een bedreiging – ook economisch: Huawei is het symbool van groeiende Chinese invloed in 5G-technologie, de nieuwe generatie mobiele netwerken.

Een eerste exportverbod tegen Huawei, in mei 2019 in het leven geroepen, had weinig effect. In mei 2020 werden de exportrestricties aangescherpt om specifiek TSMC, Huawei’s toeleverancier uit Taiwan, de pas af te snijden. Die aanpak leek succesvol – TSMC stopt met leveringen – maar volgens de regering-Trump probeerde Huawei via andere fabrikanten toch nog aan chips te komen.

Lees ook: Hoe Trump faalde in de strijd tegen Huawei

„Huawei’s slinkse omwegen zijn nu afgesloten”, zei de verantwoordelijke minister Wilbur Ross in een interview met tv-zender Fox News.

Trump neemt aan het einde van termijn Chinese techbedrijven onder vuur

Elke chip op de planeet

De verscherping van de bestaande exportban past in het patroon van de snel verslechterende relatie tussen de Verenigde Staten en China. Trump neemt in de laatste maanden van zijn (eerste) termijn de grote Chinese technologiebedrijven op de korrel – TikTok en WeChat en mogelijk meer bedrijven lopen het gevaar in de Verenigde Staten geblokkeerd te worden. Het handelsconflict verandert in een technologieoorlog die Trump met graagte aanwakkert. De manier waarop Trump Huawei nu in de wurggreep neemt, zorgt echter voor onnodige economische schade, vinden critici – ook in de VS.

Exportspecialist Kevin Wolf, die onder de vorige president Barack Obama de basis legde voor handelsrestricties ten opzichte van China, vertelt aan de telefoon dat de VS zich de mogelijkheid verschaffen om Huawei toegang te ontzeggen tot „elke chip op de planeet”. Wolf noemt het een „extreme vorm van exportbeperking die neerkomt op een wereldwijd afgedwongen sanctie”.

Wolf waarschuwt dat zo’n eenzijdig exportverbod negatieve gevolgen heeft voor Amerikaanse chipbedrijven. Zij mochten tot voor kort nog wel minder geavanceerde chips leveren aan Huawei.

70 miljard dollar, ruim een derde van de omzet van de Amerikaanse chipindustrie, komt uit China. Huawei is, als grootste leverancier van smartphones en 5G-apparatuur, een belangrijke klant. Het wegvallen van zo’n afnemer is niet snel gecompenseerd door andere bedrijven, stelt SIA, de internationale brancheorganisatie voor de halfgeleiderindustrie.

SIA-baas John Neuffer reageert onaangenaam verrast op Trumps ‘plotselinge koerswijziging’. „Deze brede beperkingen treffen ook Amerikaanse bedrijven. Zij hebben de verkoop van niet-gevoelige, commerciële producten aan China nodig om nieuwe technologie te blijven ontwikkelen. Dat is noodzakelijk om de Amerikaanse economie te versterken en onze nationale veiligheid te waarborgen.”

Ook Nederlands onderdeel

De nieuwe aanpak van Huawei schiet zijn doel voorbij, vindt SIA, al hoopt de organisatie dat het ministerie van Handel toch exportlicenties zal verstrekken voor minder geavanceerde chips, om zo de schade aan de Amerikaanse economie te beperken.

Tegelijk hoopt de chipindustrie dat de Democratische presidentskandidaat Joe Biden, voorstander van een multilaterale aanpak van Chinakiest voor een minder brute benadering dan Trump. Maar dan moet Biden nog wel de verkiezingen winnen.

De VS voegden maandag nog eens 38 bedrijfsonderdelen van Huawei toe aan de zwarte lijst. Daarbij zat ook een Nederlands onderdeel: Huawei Cloud Netherlands. Volgens Huawei is dit een online opslagdienst voor consumenten maar wat de gevolgen van de exportban zijn voor gebruikers, is nog niet bekend.

Huawei was in het tweede kwartaal marktleider in smartphones, volgens cijfers van IDC. Het marktaandeel in Europa daalt omdat Huawei niet langer gebruik kan maken van de Amerikaanse Google Android-versie.

Voor de smartphonemarkt in China, waar Google verboden is, is dat geen belemmering. Nu Huawei zijn voorraad chips ziet slinken loopt het Chinese marktaandeel wel gevaar. Richard Yu, hoofd van Huawei’s consumententak, voorspelde eerder deze maand al een tekort aan chips.

Huawei ontwerpt zijn eigen processoren via dochterbedrijf HiSilicon, maar heeft geen eigen chipfabriek – de halfgeleiders worden elders geproduceerd. De geavanceerde chips komen van het Taiwanese bedrijf TSMC. Dat bedrijf stopte op basis van de vorige Amerikaanse exportbeperkingen al met leveringen aan Huawei: het bewijs dat Trumps eerdere beleid toch effect had.