Herstart nachtleven plaagt Spanje

Maarten Hunse (19) en Fabian Paters (19) konden eind juli samen met hun Nederlandse vriendengroep uit Hoogeveen één nacht genieten van het uitgaansleven in Lloret de Mar. Daarna gingen de discotheken op gezag van de Catalaanse autoriteiten weer dicht. Toen bleek dat het coronavirus op verschillende plekken opnieuw uitbrak, volgden dezelfde maatregelen in de rest van het land. „Dat was natuurlijk wel balen”, zeggen de tieners. „We waren naar de Costa Brava toe gekomen om te feesten. Maar het is hier uitgestorven.”

Het is voor de Spaanse overheid lastig de juiste balans te vinden tussen het bestrijden van de pandemie en het levend houden van de economie. Ruim een half jaar na het eerste geval van Covid-19 loopt Spanje op beide fronten steeds hardere klappen op. Er zijn volgens de laatste gegevens van het ministerie van Volksgezondheid ruim 364.000 bevestigde gevallen.

Spanje is daarmee nu het meest getroffen land in Europa, ook als het gaat om het aantal besmettingen per hoofd van de bevolking. Uit de laatste gegevens van het Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding blijkt Spanje met 173 besmettingen per 100.000 inwoners drie keer zo hoog te scoren als Nederland, en zelfs acht keer zo hoog als Italië.

Het verschil tussen Spanje en Italië, landen die dit voorjaar bijna evenredig hard door het virus werden getroffen, is opvallend. In Spanje zijn er nu op tal van plekken nieuwe brandhaarden, terwijl Italië het virus redelijk onder controle lijkt te hebben. Wat doet Spanje anders dan Italië?

Het is een vraag die ook in Spanje steeds nadrukkelijker wordt gesteld nu verschillende Europese lidstaten het land als no-goarea hebben bestempeld. En dat terwijl de Spaanse regering aanvankelijk juist een veel strenger regime had opgelegd aan de bevolking dan de meeste andere landen. Dit paradoxale beleid van zichtbare maatregelen en het zonder al te veel restricties welkom heten van Europese toeristen heeft verkeerd uitgepakt.

Discotheken alweer open

Een opmerkelijk verschil tussen Spanje en Italië is de heropening van het nachtleven. Vrijwel direct nadat het uitgaansleven in steden als Madrid, Barcelona en op populaire plekken aan de costa’s in juli de fase van ‘het nieuwe normaal’ inging, mochten discotheken alweer de deuren openen. Weliswaar golden er restricties, zoals het verplichte mondkapje en het houden van afstand, maar die regels werden in de praktijk vaak nauwelijks gevolgd, met nieuwe besmettingen tot gevolg. Bijkomend probleem was dat het vrijwel onmogelijk was om alle aanwezigen te traceren.

Italië hield met name uitgaansgelegenheden in afgesloten ruimtes, zoals clubs en discotheken, juist al die tijd dicht. Daarnaast legden de Italianen na het openen van de grenzen op 1 juli wél strenge, verplichte quarantainemaatregelen op aan bezoekers van buiten het Schengengebied.

Ook kreeg de Italiaanse regering na felle debatten toestemming van het parlement om de geldende noodtoestand tot 15 oktober te handhaven. Bij Italianen bleef het gevoel van urgentie daardoor hoog. In Spanje viel dat juist weg door de snelle deëscalatie – het idee vatte post dat veel, zo niet alles, weer kon. Zoals burgemeester Jaume Dulsat i Rodríguez van Lloret de Mar het samenvatte: „Als we onder ons zijn, dan zijn de regels snel vergeten. Dan gaan de mondkapjes af.”

Dulsat i Rodríguez, die als een van de eersten de discotheken in zijn gemeente weer sloot, kreeg de afgelopen weken gelijk. Terwijl het hoogseizoen net was begonnen, zagen de autoriteiten zich begin augustus genoodzaakt om de maatregelen opnieuw te verscherpen.

Van de ene op de andere week liep het aantal geopende discotheken in Madrid zo terug van 25 procent naar 4 procent. De beroemde Madrileense marcha – het massaal tot diep in de nacht stappen – was weer voorbij.

Afgelopen vrijdag greep de regering van Pedro Sánchez alsnog resoluut in, door elf nieuwe maatregelen op te leggen, waaronder het sluiten van alle discotheken. Die worden nu per regio doorgevoerd. Hierop bestempelde Duitsland vrijwel geheel Spanje tot ‘besmet gebied’. Nederland ging daarin mee door Madrid en de Balearen aan te merken als ‘oranje zones’ die beter gemeden kunnen worden.

In Lloret de Mar is het aantal gevallen beperkt gebleven. Maar ook hier blijven toeristen nu weg. „Voor ons is het heerlijk rustig”, zegt politieagent Ilde Zambrana op een dagelijks rondje, waarbij vooral op het dragen van mondkapjes wordt gelet. „Geen dronken jongeren, geen vechtpartijen en nauwelijks overlast. Maar toch is dit niks. Een zomer als deze hoop ik nooit meer mee te maken in Lloret.”