Als het aan de Europese Centrale Bank ligt, keren de banken onder haar toezicht tot eind dit jaar geen dividend uit. Evenmin gaat er geld naar aandeelhouders via aandeleninkoop.
Die aanbeveling van vanwege de coronacrisis gold al tot 1 oktober, maar is deze dinsdag verlengd tot januari 2021. De Europese toezichthouder vindt dat banken voorlopig geen kapitaal moeten uitkeren aan aandeelhouders, vanwege de onzekere invloed van de pandemie op de bankbalansen.
De eerste oproep om geen dividend uit te keren, van afgelopen maart, is door veruit de meeste banken opgevolgd, ook alle Nederlandse. Of zij opnieuw gevolg geven aan de oproep van de ECB, is nog niet bekend.
Tijdelijk
De ECB benadrukt dat de aanbeveling tijdelijk is in deze periode van „uitzonderlijke onzekerheid”. De huidige economie zou het vanwege de coronacrisis lastig maken voor banken om nauwkeurige voorspellingen te doen over hun kapitaalposities. In het vierde kwartaal gaat de centrale bank bekijken of de aanbeveling verder moet worden verlengd.
Andrea Enria, voorzitter van de Europese bankenautoriteit, stelt dat banken tot nu toe de reële economie hebben „kunnen helpen stabiliseren” door kredietleningen aan huishoudens en bedrijven door te laten lopen. „Daarom is het des te belangrijker banken aan te moedigen hun buffers te gebruiken om zich te blijven focussen op deze overkoepelende taak: kredietverlening”, aldus Enria.
De ECB heeft de banken tegelijkertijd gevraagd uiterst terughoudend te zijn in de variabele beloning van medewerkers. Waar dat arbeidsrechtelijk niet mogelijk is, moeten de banken van de toezichthouder kijken of uitbetaling van bonussen kan worden uitgesteld of omgezet in bijvoorbeeld betaling in eigen aandelen.
Uitstroom kapitaal
In een tegelijkertijd gepubliceerde analyse schrijft de ECB dat de Europese bankensector de huidige stress vanwege de coronacrisis kan doorstaan. Als de situatie erger wordt, kan de uitstroom van kapitaal evenwel „aanzienlijk” worden.
De ECB voorziet in het gemiddelde economische scenario een terugloop van de gemiddelde kapitaalratio van de banken van 14,5 procent nu naar 12,6. De centrale bank gaat daarbij uit van een krimp van de economie in 2020 van bijna 9 procent en ruim 5 procent groei vanaf 2021. In het slechte scenario (12,6 procent krimp in 2020, ruim 3 procent groei in 2021) zou dat gemiddeld 8,8 procent kunnen worden. De minimaal vereiste kapitaalratio is net boven de 10 procent.
Volgens Enria laten de resultaten zien „hoe belangrijk het was dat banken hun kapitaalpositie de afgelopen jaren hebben versterkt, na de hervormingen van de regelgeving na de financiële crisis”. De maatregelen van de ECB en de overheden hebben volgens hem daarnaast al geholpen de impact van de pandemie op de economie te verzachten. „Als de situatie echter verslechtert, dan moeten de autoriteiten klaarstaan om verdere maatregelen te nemen.”
De centrale bank heeft een aantal kapitaaleisen aan het begin van de coronacrisis verlicht. Ze kondigde dinsdag aan dat banken tot zeker eind 2022 krijgen om weer aan de oorspronkelijke eisen te voldoen. Daarmee wil ze voorkomen dat de kapitaalregels, bedoeld om crises te kunnen weerstaan, juist crisisversterkend werken.