SCP: veranderd denkbeeld door coronacrisis vermoedelijk slechts tijdelijk

Het veranderde denkbeeld van Nederlanders over de politiek, instituties zoals de regering en Tweede Kamer en de samenleving als gevolg van de coronacrisis, is vermoedelijk slechts van tijdelijke aard. Dat concludeert het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) in een vrijdag verschenen rapport. Daarbij baseert het bureau zich op de effecten van eerdere crises.

Het SCP keek onder meer naar de gevolgen van eerdere epidemieën zoals de Mexicaanse griep en SARS en gebeurtenissen als de aanslagen in New York op 11 september 2001 en de MH17-ramp. Op basis daarvan is het volgens het bureau mogelijk een inschatting te maken van de gevolgen van de corona-uitbraak, al is het „nog te vroeg” om hier een definitieve conclusie over te trekken.

Tijdens de coronacrisis nam het vertrouwen in de politiek en instituties toe, aldus het SCP. In april lag dit op het hoogste niveau sinds het begin van de metingen in 2008. Vermoedelijk is de stijging van korte duur. Het bureau verwacht dat het vertrouwen onder meer afneemt naarmate meer Nederlanders de gevolgen van de economische recessie gaan voelen. Omdat iedereen op een andere manier wordt geraakt, gaat de afweging tussen het algemene en eigen belang mogelijk „steeds meer wringen”.

Lees ook: Nederlanders positiever over politiek en samenleving door coronacrisis

Sociaal vertrouwen

Ook het vertrouwen in anderen en opvattingen over elkaars gedrag liet in april „een significante stijging” zien. Dit effect zal vermoedelijk eveneens van tijdelijke aard zijn, waarbij het SCP onder meer verwijst naar de gevolgen van 9/11. Daarnaast brachten eerdere crises ook geen grote verschuivingen in politieke opvattingen met zich mee over bijvoorbeeld het verkleinen van inkomensongelijkheid.

Het SCP waarschuwt verder voor discriminatie en stigmatisering van groepen die in de ogen van anderen „iets met het virus te maken hebben”, mocht de coronacrisis voor langere tijd aanhouden. Dit overkwam na de uitbraak van het coronavirus al mensen met een Aziatisch uiterlijk. Ook ouderen en mensen met een onderliggende aandoening kunnen zich volgens het SCP mogelijk gediscrimineerd voelen, als zij bijvoorbeeld het idee krijgen dat „het redden van hun leven” ten koste gaat van de economie.