RIVM: koren kunnen weer veilig repeteren

Lange tijd is er in de koorwereld naar uitgezien, woensdagavond kwam het verlossende document van het RIVM: zingen in een koor mag weer – op bepaalde voorwaarden. Koorzangers moeten fysiek afstand houden van elkaar, minimaal anderhalve meter, met als aanvullend advies niet in rijen achter elkaar te gaan staan, maar in een zigzagformatie. Bij zingen in een binnenruimte moet er geventileerd worden. En natuurlijk moet iedereen die ook maar de minste klachten heeft die kunnen wijzen op het virus, thuis blijven en zich laten testen. Spreekkoren, hard meezingen en schreeuwen in groepsverband, zoals bij sportwedstrijden, blijven verboden, omdat dan de omstandigheden niet controleerbaar zijn.

Het advies van het RIVM werd geschreven op verzoek van de ministeries van VWS en OCW. Betrokken werd daarin ook het opstartprotocol dat al op 29 mei werd gepubliceerd door koepelorganisatie Koornetwerk Nederland. Dat protocol, op basis waarvan sommige koren alweer met repeteren begonnen, ontstond na overleg met de hele koorsector en op basis van alle internationaal bekende informatie over de overdracht van het coronavirus door blazers en zangers (onderzoeken en protocollen), zoals door fysicus Ivo Bouwmans van de TU Delft verzameld op de website virmus.nl.

Lees ook: Via Zoom repeteren is lastig, met een tenortuba

Het RIVM adviseerde eind mei nog anders: er was nog onvoldoende bekend over het risico op transmissie van SARS-CoV-2 bij geforceerd stemgebruik en blaasinstrumenten, dus was „zingen in groepsverband ten tijde van wijdverspreide transmissie niet aan te raden”. Ook het nieuwe advies blijft onduidelijk over de rol van aerosolen bij de verspreiding van het virus tijdens zingen: daarover is nog steeds niet alles bekend, schrijft het RIVM. Omdat bij aerosolen de concentratie in de lucht telt, blijft goed ventileren belangrijk, zoals overigens wordt geadviseerd voor alle gemeenschappelijke binnen-activiteiten.

Onder koren waren er aan het begin van de coronacrisis enkele grote uitbraken: bij het Amsterdams Gemengd Koor, dat op 8 maart nog Bachs Johannes Passion uitvoerde, overleden vier koorleden aan corona en werden meer dan honderd zangers ziek. Bij mannenkoor Salvatori uit Nunspeet overleden drie zangers.

Omdat het besmettingsgetal (R ) nu inmiddels kleiner is dan 1, is koorzingen zowel binnen als buiten onder voornoemde voorwaarden wel weer te verantwoorden, aldus het RIVM.

Volgens telling van het Koornetwerk zingen er 1,7 miljoen Nederlanders in groepsverband, van wie de helft in een koor. De opluchting is groot. „Het voelt een beetje als bevrijdingsdag anno 2020”, schrijft koordirigent Sanne Nieuwenhuisen op Facebook.

„We zijn erg opgelucht dat het advies van het RIVM er eindelijk is”, zegt ook Daphne Wassink, voorzitter van Koornetwerk Nederland. „De onduidelijkheid over veilig zingen heeft een maand langer geduurd dan volgens ons nodig was, en leidde tot nodeloze angst en verdeeldheid in de korenwereld. Nu is het zaak het brede vertrouwen in het veilig samen zingen weer verder te herstellen en het zingen in koren voor zoveel mogelijk mensen bereikbaar te houden. Immers: zingen is gezond.”