Uitwerking pensioenakkoord afgerond, Koolmees stelt kortingen uit

Het kabinet heeft vrijdag overeenstemming bereikt met vakbonden en werkgevers over de aanpassing van het pensioensysteem. Het gaat om de uitwerking van het vorig jaar juni gesloten pensioenakkoord.

Er was ruim een jaar nodig om te onderhandelen over alle details, die cruciaal zijn voor de manier waarop het geld in de Nederlandse pensioenpotten – zo’n 1.500 miljard euro – precies verdeeld wordt. Werknemers bouwen hun aanvullend pensioen op voor bovenop de AOW-uitkering.

„Dit is voor mij een belangrijke dag”, zei Wouter Koolmees (Sociale Zaken, D66) vrijdag. De laatste weken werd er vrijwel iedere dag over vergaderd, waarvan vier keer op topniveau, in aanwezigheid van Koolmees en de voorzitters van de vakbonden en werkgeversorganisaties. Donderdag duurde zo’n overleg tot twee uur ‘s nachts.

Compensatie voor veertigers

Het moeilijkste discussiepunt ging over werknemers die een financiële tegenvaller tegemoet zien. Vooral veertigers zouden hard geraakt worden door een van de nieuwe verdeelregels. Die mensen moeten gecompenseerd worden, is afgesproken in het pensioenakkoord.

Voor reguliere pensioenfondsen, waar de meeste werknemers bij zijn aangesloten, bleek die compensatie goed te regelen. Maar bij de ruim een miljoen mensen die hun pensioen opbouwen bij een verzekeraar, dreigde een probleem te ontstaan. Zij zouden alleen gecompenseerd kunnen worden als de pensioenpremie tijdelijk rond de 40 procent omhoog gaat. Dat was onacceptabel voor werkgevers. Ook het kabinet wilde geen geld bijleggen.

Daarom is afgesproken dat verzekeraars een uitzonderingspositie krijgen: huidige werknemers hoeven zij niet over te zetten naar de nieuwe regels, maar nieuwe werknemers wel.

Geen pensioenverlagingen

Nu voor alle grote knelpunten een oplossing bedacht is, heeft minister Koolmees beloofd om eind dit jaar opnieuw de regels voor pensioenverlagingen te versoepelen.

Een aantal grote fondsen dreigde eind dit jaar de uitkering van gepensioneerden en de pensioenaanspraken van werknemers te moeten verlagen als de ‘dekkingsgraad’ van het fondsen lager dan 100 procent was – dan heeft het fonds te weinig geld om de toekomstige uitkeringen te kunnen garanderen. Afgesproken is dat pensioenfondsen alleen hoeven te korten als hun dekkingsgraad op oudejaarsdag onder de 90 procent is. Diezelfde versoepeling gold afgelopen jaar.

Lees ook: Jaar na pensioenakkoord zijn er nog veel losse eindjes

De komende dagen zullen vakbonden en werkgeversorganisaties de gemaakte afspraken voorleggen aan hun achterban. Alle partijen klonken vrijdag positief. De kleinere vakcentrale VCP – waar onder meer vakbond De Unie en politiebond ACP bij zijn aangesloten – hield als enige een slag om de arm. Het akkoord is nog niet definitief, verklaarde de VCP. „De gesprekken zijn inderdaad afgerond, nu moet er weging plaatsvinden.”

Koolmees bespreekt de nieuwe pensioenregels komende vrijdag in de ministerraad. Daarna kan hij ze verwerken in een wetsvoorstel dat in 2022 zou moeten ingaan. Vervolgens krijgen pensioenfondsen tot 2026 de tijd om over te stappen op het nieuwe pensioensysteem.

Dat nieuwe pensioen is „robuuster”, zei Koolmees vrijdag, „het is persoonlijker, en het sluit beter aan bij de moderne arbeidsmarkt”.

Het pensioen zal meer gaan meebewegen met de stand van de financiële markten. Beleggingswinsten mogen direct uitgedeeld worden aan werknemers en gepensioneerden. Maar na verliezen zal het ook sneller dalen.