Compensatie voor sjoemeldieselrijder

Een verontrustende uitspraak voor Volkswagen: de autofabrikant moet de eigenaar van een auto met ‘sjoemeldieselmotor’ geld teruggeven. Dat heeft het Bundesgerichtshof, de hoogste Duitse rechter, maandag bepaald. De uitspraak kan gevolgen hebben voor de zaken van tienduizenden andere Duitse auto-eigenaren, en de autobouwer op termijn vele honderden miljoenen euro’s kosten.

De ‘sjoemeldiesels’ waren in staat te herkennen dat er een test liep, waarbij dan de afstelling van de motor wijzigde. Onder normale omstandigheden functioneerden de auto’s zo dat ze méér schadelijke stoffen uitstootten. Daardoor heeft de koper schade geleden, oordeelde het hof. Volkswagen moet de auto terugnemen en het aankoopbedrag deels terugbetalen.

Herbert Gilbert, de koper van de auto waarover de rechter uitspraak deed, heeft zijn tweedehands Volkswagen Touran met een tweeliter TDI-motor wel kunnen gebruiken. Een deel van de kosten van de auto blijft daarom voor zijn rekening. Van de 31.490 euro die hij betaalde, krijgt hij 25.616,10 euro terug. Dat is meer dan een lagere rechter eerder bepaalde, omdat volgens het hof duidelijk is dat Volkswagen „opzettelijk immoreel” heeft gehandeld.

Volkswagen heeft al voor zeker 750 miljoen euro geschikt met 235.000 Duitse autobezitters. In Duitsland zijn volgens persbureau AFP nog zo’n zestigduizend zaken onder de rechter.

Nederlandse claim

Ook in Nederland loopt op dit moment een grote claimzaak tegen het bedrijf. De Stichting Volkswagen Car Claim vertegenwoordigt daarin meer dan honderdduizend gedupeerden. Voorzitter Guido van Woerkom, ex-directeur van de ANWB, denkt dat de Duitse uitspraak goed nieuws is voor de Nederlandse claim. „Het is aan de Nederlandse rechter om een oordeel te vellen. Maar ik heb tot nu toe tijdens zittingen gemerkt dat de rechter veel belangstelling heeft voor de gang van zaken in andere Europese landen. En zo verschillend zijn de rechtsstelsels nu ook weer niet.”

In de procedure eist Car Claim onder andere dat het koopcontract wordt ontbonden en de eigenaar het aankoopbedrag terugkrijgt – vergelijkbaar met de uitkomst van de Duitse zaak maandag. Tevens wil Car Claim dat extra gemaakte kosten van auto-eigenaren door Volkswagen vergoed worden.

Vervolging afgekocht

Volgens Van Woerkom staat zijn stichting nog altijd open voor een schikking met Volkswagen, maar zou op dat aanbod tot nu toe geen reactie op zijn gekomen. In een aantal andere landen deed de autofabrikant dit wel, zoals in de Verenigde Staten. Daar volgde al in 2016, kort na het bekendworden van het dieselschandaal, een schikking van ruim 14 miljard dollar (12,8 miljard euro).

Lees ook het interview met Van Woerkom bij de start van de zaak: ‘Volkswagen zat fout. Dat moet de rechter dan maar zeggen’

Nog geen week geleden, op 20 mei, meldde Volkswagen dat het concern vervolging van enkele topmannen vanwege het dieselschandaal had afgekocht voor 9 miljoen euro. Het dieselschandaal heeft het autobedrijf tot nu toe al meer dan 30 miljard euro aan boetes, proceskosten en schikkingen gekost. In 2019 had het bedrijf, waar onder andere ook Audi en Skoda deel van uitmaken, een winst van 13,5 miljard euro. Dit jaar zal dat vanwege de coronacrisis, die Volkswagen zwaar treft, hoogstwaarschijnlijk een stuk lager uitkomen.