Bolsonaro tiert, Brazilië schrikt

Kabinetsberaad In een video-opname keert Bolsonaro zich woedend tegen een onderzoek wegens corruptie van zijn zoons.

Foto Pilar Olivares

Een scheldende, schreeuwende en dreigende president Jair Bolsonaro die als een verwend kind tekeergaat omdat hij geen inzage krijgt in politieonderzoeken naar zijn zoons en roept dat hij niet toekijkt hoe „ze zijn familie naaien”. Dit en veel meer schokkende uitlatingen van Bolsonaro en andere ministers zijn te zien in videobeelden die zijn vrijgegeven door het Hooggerechtshof.

Al dagen zorgen ze voor beroering in Brazilië. In de twee uur durende opname van een kabinetsvergadering in april, die deel uitmaakt van een onderzoek door justitie naar machtsmisbruik van Bolsonaro, krijgen de Brazilianen een schokkende maar vooral realistische inkijk in het gedrag van hun autoritaire president. „Ik wil kunnen bepalen wie ik wil vervangen en als het niet lukt, dan ga ik verder en vervang ik de minister, punt uit!”, tiert Bolsonaro, gefrustreerd over het feit dat het hem niet lukt zijn invloed uit te oefenen bij de Federale Politie in Rio de Janeiro waar de onderzoeken naar zijn zonen lopen.

Dat was de reden waarom Bolsonaro besloot het hoofd van de Federale Politie te ontslaan, waarna minister van justitie Sérgio Moro besloot op te stappen en vervolgens een boekje opendeed over Bolsonaro’s manipulaties. Dit leidde tot het onderzoek van het Hooggerechtshof. Het vertrek van Moro, vooral onder de hogere sociale klassen enorm populair wegens zijn faam als anti-corruptieheld, heeft een nieuwe deuk opgeleverd in Bolsonaro’s populariteit. Die was toch al dalende door zijn onverschillige houding tegenover het coronavirus.

‘De verpleegsters op de afdeling droegen geen mondkapjes

Tot nu toe lijkt Bolsonaro met de politieke chaos die hij creëert weg te komen. Zo ontsloeg hij vorige maand zijn minister van Volksgezondheid die een voorstander was van strenge coronamaatregelen. En twee weken geleden stapte diens vervanger alweer op omdat hij niet met Bolsonaro op één lijn zat.

Overigens ontkent Bolsonaro dat hij zich tijdens de kabinetsvergadering tot de Federale Politie zou hebben gericht. Hij zou op zijn eigen veiligheidsmensen hebben gedoeld. „Weer een schijnvertoning ontmanteld”, schrijft hij op sociale media, waarna hij uit de Bijbel Johannes 8:32 citeert: „U zult de waarheid kennen, en de waarheid zal u bevrijden.”

In de video is ook te zien hoe Bolsonaro de gouverneurs van Rio en São Paulo aanpakt, leiders van de meest getroffen deelstaten. Zij kunnen onafhankelijk van de federale regering zelf regels vaststellen, en in beide deelstaten gelden tot ongenoegen van Bolsonaro strenge anti-coronamaatregelen. Tijdens de kabinetsvergadering schold Bolsonaro hen uit voor „stront” en noemde hen „eikels die mensen in hun huizen laat opsluiten”. De Braziliaanse bevolking moet zich volgens Bolsonaro kunnen bewapenen tegen de lokale leiders. „Als de burgers gewapend waren, gingen ze de straat op”, schreeuwt Bolsonaro.

Ondanks de daling in populariteit heeft Bolsonaro nog altijd een vaste kern van zo’n 30 procent van de bevolking die achter hem blijft staan.