President Donald Trump heeft gedreigd om twee staten financiële steun van de federale overheid te onthouden als zij hun plannen voor stemmen per post doorzetten. Hij twitterde woensdag dat Michigan en Nevada zich volgens hem schuldig maken aan stemfraude. De twee staten waartegen zijn dreigement is gericht worden geleid door Democratische gouverneurs – en zijn niet toevallig ook cruciale swing states, waar het heel spannend lijkt te worden bij de presidentsverkiezingen van 3 november.
De Amerikaanse staten, die verantwoordelijk zijn voor het verloop van de verkiezingen, proberen op allerlei manieren het stemmen te organiseren onder de moeilijke omstandigheden van de Covid-19-epidemie - waaronder stemmen per brief. In Nevada worden op 9 juni nog voorverkiezingen om de Republikeinse kandidatuur voor het presidentschap en een zetel in het Congres gehouden.
Trump twitterde woensdag: „Nevada ‘denkt’ onwettige biljetten voor stemmen-per-post te kunnen rondzenden, waarmee ze een stemfraude scenario mogelijk maakt (…) Ik ‘denk’ dat ik dan de financiering van de staat kan opschorten.”
De tweets van deze week staan niet op zichzelf. Trump verspreidt voortdurend verdachtmakingen over stemfraude en beweert dat „Democraten de verkiezingen zullen stelen”. Het is een echo van zijn beschuldigingen aan de vooravond van de verkiezingen van 2016. Ook nadat hij tot president was gekozen, bleef hij beweren dat er geknoeid was bij de verkiezingen. Het feit dat hij in totaal minder stemmen bleek te hebben gehaald dan zijn rivaal Hillary Clinton (de zogenoemde popular vote), kwam volgens hem doordat „miljoenen mensen” illegaal op Clinton zouden hebben gestemd, onder wie ook „doden”.
Onderzoekscommissie
Na zijn aantreden als president in 2017 stelde Trump direct een commissie in om zijn verdachtmaking te onderzoeken. Deze commissie is na een jaar opgeheven zonder een rapport te publiceren. Er is geen bewijs dat er op grote schaal is gefraudeerd bij de presidentsverkiezingen van 2016.
Democraten willen veelal meer stemmen per post, Trump is daar juist tegen
Trumps aanval op Michigan en Nevada heeft veel weerstand opgeroepen. De president moest toegeven dat zijn tweet over Michigan feitelijk onjuist was, aangezien deze staat geen stembiljetten naar kiezers heeft gestuurd, maar aanvragen voor het stembiljet. Ook zijn oorspronkelijke dreigement over het opschorten van de staatsfinanciering leek Trump diezelfde dag weer in te slikken tegenover verslaggevers in het Witte Huis. „Ik denk niet dat dat nodig zal zijn”, zei hij.
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2020/05/data58030924-bd86fb.jpg)
In Nevada zijn stembiljetten verstuurd naar mensen die als kiezer geregistreerd staan. De lokale Republikeinse Partij heeft mensen opgeroepen voorbeelden te sturen van slordige bezorging van de stembiljetten. Op de site staan foto’s en filmpjes waarbij te zien is dat de postbode een grote hoop biljetten in de hal van een flatgebouw heeft gegooid, of van een reeks postbussen waar de enveloppen half uit hangen.
In de staten waar het er in november om gaat spannen, staten waar Trump in 2016 met een miniem verschil van Clinton won, zoals Michigan en Wisconsin, zijn juist lokale Republikeinse partijafdelingen bezig om het aantal kiezers zo effectief mogelijk te beperken – in de veronderstelling dat een grotere opkomst de Democraten in de kaart speelt. Ze profiteren van een rechterlijke uitspraak die toestaat campagne te voeren tegen stemfraude.
In eerdere gevallen dat de Republikeinen voorwendden zo’n campagne te voeren, stelden rechters achteraf vast dat zij onder dat mom vooral probeerden niet-witte kiezers het stemmen onmogelijk te maken. Onder etnische minderheden is de Democratische Partij populairder dan de Republikeinse.
Het Amerikaanse kiessysteem is een veelkoppig monster. De staten hebben vrijwel allemaal verschillende regels en systemen. Pasjes of papieren waarmee in de ene staat de identiteit als kiezer mag worden aangetoond, gelden in andere staten niet. In de ene staat kan de stemgerechtigde zich op de dag van de verkiezingen op het stembureau laten registreren als kiezer, in de andere niet. Het leidt tot verwarring, die leidt tot verdenking van fraude. Die geeft soms aanleiding tot hertellingen, waarbij er echter slechts in een enkel geval een andere uitslag uit de bus komt.