WHO waarschuwt tegen te snel versoepelen maatregelen

Dit blog is gesloten

In dit blog volgde NRC op woensdag 6 mei het belangrijkste nieuws rondom de coronacrisis. Volg voor de laatste ontwikkelingen het nieuwe coronablog.

Dit waren de hoofdpunten van woensdag:

• Premier Mark Rutte kondigde woensdagavond een reeks versoepelingen aan van de coronamaatregelen. Zo mogen horeca begin juni weer met beperkingen open. Lees hier meer over het stappenplan uit de lockdown.
• Veel belangenorganisaties hebben verheugd gereageerd op de versoepeling van de maatregelen. De Nederlandse Vereniging van Bioscoopexploitanten (NVB) noemt het echter „teleurstellend” dat bioscopen vanaf 1 juni maximaal dertig personen binnen mogen hebben.
• Mondkapjes worden vanaf 1 juni verplicht in het openbaar vervoer. Ook komt er weer een normale dienstregeling. Dat maakte het kabinet woensdagavond bekend.
• Ook in Duitsland en België worden maatregelen langzaam versoepeld. Volgens bondskanselier Merkel heeft Duitsland „de allereerste fase” van de pandemie achter de rug, maar „nog steeds een lange strijd met het virus te gaan”. In België gaan winkels vanaf 11 mei weer open.
• De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) waarschuwt dat landen „extreem voorzichtig” moeten zijn met het opheffen van beperkende coronamaatregelen. Zijn ze dat niet, dan ligt een nieuwe, snelle verspreiding van het virus op de loer.
• Het RIVM heeft afgelopen etmaal 36 nieuwe meldingen ontvangen over sterfgevallen. Momenteel worden 628 Nederlandse Covid-19-patiënten op een intensive care verzorgd - 16 minder dan dinsdag.
• De Europese Commissie verwacht dit jaar een „recessie van historische omvang”. Voor 2021 wordt een gedeeltelijk herstel voorspeld, al zullen niet alle landen gelijkmatig opkrabbelen.

Lees hier het coronablog van donderdag 7 mei

Branchevereniging schouwburgen en concertgebouwen: maatregelen compleet onuitvoerbaar

De versoepeling van de coronamaatregelen voor theater- en concertpodia zijn „compleet onuitvoerbaar”. Dat zegt de Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties (VSCD) woensdag tegen persbureau ANP. Vanaf 1 juni mogen theaters en schouwburgen weer open, mits er maximaal dertig personen binnen zijn. Gabbi Mesters, directeur van de VSCD: „Inclusief personeel, bespelers en technici is er nog slechts ruimte voor een handjevol toeschouwers. Welk publiek bereik je dan nog?”

Volgens haar is het voor theaters goedkoper om dicht te blijven. Eerder op woensdag was van de brancheverenigingen voor bioscopen en voor poppodia en festivals soortgelijke kritiek te horen. Mesters van de VSCD: „Als het kabinet het belangrijk vindt dat er per 1 juni weer theaters opengaan, kan dat alleen als er ook compensatie komt. Na de vanavond bekend gemaakte maatregelen geldt dat des te meer.” Bij de VSCD zijn 127 grote theaters en concertpodia aangesloten.

Ontwikkelingen over de grens

• Spanje heeft de noodtoestand vanwege de corona-uitbraak met nog eens twee weken verlengd. Dat is de vierde keer dat het Zuid-Europese land dit doet. Premier Pedro Sánchez kreeg ondanks groeiende kritiek in het land op zijn strenge maatregelen voor een vierde keer steun van het parlement om de noodtoestand te verlengen. Daarmee krijgt de regering vergaande bevoegdheden om verdere verspreiding van het virus tegen te gaan. In Spanje zijn zo'n 25.000 mensen bezweken aan Covid-19.
• Waar mogelijk, mag er in het Verenigd Koninkrijk weer in de bouw gewerkt worden. Maar alleen als dat veilig kan. Dat heeft de Britse regering woensdag aangekondigd, meldt persbureau Reuters. In het VK is het dodental ten gevolge van Covid-19 gestegen met 649 naar een totaal van 30.076, maakte de regering woensdag bekend. Dit gaat om het aantal bekende sterfgevallen tot dinsdagmiddag 16.00 uur. Het daadwerkelijke aantal ligt vermoedelijk hoger.
• De gouverneur van New York waarschuwt dat andere Amerikaanse staten een fout maken door de economie weer te heropenen terwijl het coronavirus nog om zich heen grijpt in de VS. Andrew Cuomo zei woensdag tijdens een persconferentie dat New York het „ergste achter de rug” heeft. De staat kan daarom voorzichtig kijken welke maatregelen versoepeld kunnen worden. „Maar je hebt staten die nu open gaan terwijl het aantal besmettingen toeneemt”, concludeerde Cuomo. „Dat is een fout.” In de VS zijn officieel zo'n 71.000 mensen overleden aan Covid-19, een derde daarvan in New York.

Banksy eert zorgmedewerkers met een nieuw kunstwerk in een ziekenhuis

De anonieme kunstenaar Banksy heeft een nieuw kunstwerk geschonken aan een ziekenhuis in het Verenigd Koninkrijk. Het kunstwerk is gemaakt ter ere van de zorgmedewerkers van de National Health Service (NHS), schrijft de BBC.

De kunstenaar liet het werk achter bij het Southampton General Hospital, een groot academisch ziekenhuis in Southhampton, in het zuiden van Engeland. Bij het werk zat een briefje met de tekst: „Bedankt voor alles wat jullie doen. Ik hoop dat dit de plek een beetje opfleurt, ook al is het maar zwart-wit.”

Het werk, ongeveer een vierkante meter groot, laat een jongen zien die zijn Batman- en Spidermanpoppen heeft weggelegd om met een nieuwe superheld te spelen: een verpleegster. Wel mét een cape om en een mondkapje op, een schort om haar middel met een rood kruis (het enige van kleur), en één hand vooruitgestoken, alsof ze vliegt zoals Superman dat doet.

Het kunstwerk blijft voorlopig in het ziekenhuis hangen, totdat het in de herfst wordt geveild. Bestuursvoorzitter van het ziekenhuis Paula Head zegt tegen de BBC dat het „een grote eer” is dat Banksy juist dit ziekenhuis heeft uitgekozen.

Dit bericht bekijken op Instagram

. . Game Changer

Een bericht gedeeld door Banksy (@banksy) op 6 Mei 2020 om 9:50 (PDT)

Bioscopen en poppodia niet tevreden met dertigpersonenmaatregel

De Nederlandse Vereniging van Bioscoopexploitanten (NVB) noemt het „teleurstellend” dat bioscopen vanaf 1 juni maximaal dertig personen binnen mogen hebben. Dat zegt directeur van de NVB Gulian Nolthenius tegen de NOS.

Volgens de NVB-directeur is het openen voor maximaal honderd personen, waar bioscopen protocollen voor hebben opgesteld, al verliesgevend voor veel bioscopen. „Het is de vraag of filmtheaters en bioscopen het zien zitten om voor het huidige aantal open te gaan.”

Een van de woensdag aangekondigde maatregelen van het kabinet was dat horeca, theaters, poppodia en bioscopen weer open mogen vanaf 1 juni, mits er inclusief personeel niet meer dan dertig personen binnen zijn. Berend Schans, directeur van de branchevereniging voor Nederlandse poppodia en festivals, is ook ontevreden met die dertigpersonenmaatregel. Tegen de NOS zegt hij: „Je hebt personeel nodig om te handhaven. Je moet behoorlijk wat kaarten verkopen wil je dat gat dichten. Door open te gaan voor dertig mensen loop je een bedrijfsrisico dat op geen enkele manier gedekt is. Waarom zou je dat doen?”

Net als Nolthenius van de bioscopenbranchevereniging denkt Schans dat poppodia voorlopig dicht blijven. Hij vreest voor faillissementen. „Poppodia kunnen gemiddeld vijf maanden overbruggen, maar er is ook een aantal dat dit maar twee maanden kan. Dus er moeten wel extra maatregelen komen, anders houden zij dat niet vol.”

NVM: coronacrisis lijkt huizenmarkt niet te raken

De coronacrisis lijkt de woningmarkt nauwelijks te raken. Sterker nog, de huizenmarkt wordt gezonder, zo blijkt woensdag uit cijfers van NVM (Nederlandse Vereniging van Makelaars en Taxateurs). Zo worden er meer woningen te koop gezet en verkocht dan in de weken voor de crisis.

Het aantal te koop gezette woningen tijdens de lockdown ligt ruim 3 procent hoger dan een jaar geleden. Ook uit cijfers van Funda blijkt volgens de NVM dat mensen nog steeds naar huizen kijken. Zo waren er vorige week ruim 30 procent meer contactverzoeken richting makelaars dan in dezelfde periode vorig jaar.

Volgens de koepelorganisatie waren er voor de coronacrisis ook al tekenen die duidden op een evenwichtigere woningmarkt. „Makelaars merken dat de markt gezonder wordt, stabieler, en dat is goed”, aldus NVM-voorzitter Onno Hoes. „Er is minder druk op de markt en dat biedt kansen voor bijvoorbeeld starters die te maken hebben met veel concurrentie.”

In de prijsklasse tussen de 300.000 en 400.000 euro werden er in de weken van de coronacrisis werden per week gemiddeld ruim 5 procent meer woningen verkocht dan in de weken daarvoor. Bij woningen tot 150.000 euro en die van 1 miljoen euro en meer werden er gemiddeld juist ruim 5 procent minder woningen verkocht.

WHO waarschuwt tegen te snel versoepelen maatregelen

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) waarschuwt dat landen „extreem voorzichtig” moeten zijn met het opheffen van beperkende coronamaatregelen. Zijn ze dat niet, dan ligt een nieuwe, snelle verspreiding van het virus op de loer. Dat zei directeur-generaal van de WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus woensdagavond tijdens een virtuele persconferentie, meldt persbureau Reuters.

Tedros zei dat regeringen die versoepelingen invoeren, moeten verzekeren dat ze voldoende middelen hebben om een nieuwe verspreiding van het coronavirus onder controle te houden. „Het risico dat we teruggaan naar een lockdown blijft zeer reëel als landen de overgangsfase niet extreem voorzichtig en gefaseerd aanpakken.” Onder andere Nederland, Duitsland, Spanje en Italië hebben de laatste dagen versoepelingen van het lockdownbeleid doorgevoerd. Zo gaat vanaf begin juni in Nederland de horeca weer open, zij het met beperkingen.

Premier Mark Rutte zei woensdagavond dat het kabinet de situatie in Nederland nauwlettend volgt en dat als deze verslechtert de aangekondigde versoepelingen weer ingetrokken worden.

Koninklijke Horeca Nederland 'voorzichtig' positief

Koninklijke Horeca Nederland is “voorzichtig” positief met de mededeling dat cafés en restaurant vanaf 1 juni weer gedeeltelijk open mogen. „Het zal wel maatwerk blijven. Niet elk café kan op een veilige manier 30 mensen huisvesten en mensen zullen mogelijk even buiten moeten wachten als ze in de rij staan voor het toilet, maar dit biedt wel weer wat perspectief”, zegt directeur Dirk Beljaarts.

De afgelopen dagen leek het erop dat het kabinet alleen terrassen open zou gooien en dat dat nadelig zou zijn voor ondernemers zonder terras. „Woensdagochtend hebben we er in een bespreking met de ministers Grapperhaus en Keijzer op aangedrongen ook de binnenzaken open te laten gaan. We zijn blij dat dat gelukt is.”

Toch houdt hij ook een slag om de arm. „De verliezen zijn hier nog niet mee voorbij. Veel zaken kunnen nog geen 30 klanten ontvangen. Deze oplossing kan alleen slagen als er een horecanoodpakket komt. Elke euro van een klant in de zaak is er een minder die het kabinet moet uitgeven.”

Kappersvereniging 'positief verrast' dat salons weer open mogen

Branchevereniging voor kappers KNO is „positief verrast” dat de salons vanaf volgende week weer open mogen. Woordvoerder Gonny Eussen: „ We hadden een vorm van verplichte mondkapjes verwacht maar blijkbaar zijn de cijfers en het protocol zo dat het kabinet een situatie zonder mondkapjes werkbaar acht. Wel zeggen we tegen ondernemers: dit is de ondergrens, als je meer wil doen aan bescherming, staat je dat natuurlijk vrij.”

Volgens Eussen zijn kappers nu al „druk bezig om klanten te bellen en reserveringen weer mogelijk te maken”. „Wel blijven we lobbyen voor extra steun. De verloren omzet kunnen we niet terughalen en het aangekondigde hulppakket dekt niet alle misgelopen inkomsten. Bovendien gaan we door het protocol dat we hebben opgesteld minder klanten ontvangen en daarmee minder omzet draaien.”

NOC*NSF: sporters hebben met smart hierop gewacht

Sportkoepel NOC*NSF is blij met de versoepeling van de coronamaatregelen die woensdagavond door het kabinet is aangekondigd. „Ik weet dat veel sporters en ook vele sportverenigingen met smart op dit moment hebben gewacht”, zegt algemeen directeur Gerard Dielessen in een reactie.

Voor de sport houdt de versoepeling van de maatregelen in dat per 11 mei ook iedereen ouder dan achttien jaar buiten kan sporten en bewegen op anderhalve meter afstand van elkaar. Sinds vorige week mocht de jeugd onder voorwaarden al weer samen sporten.

„Wij gaan alle maatregelen nemen om de nu toegestane verruimde openstelling op een veilige manier mogelijk te maken”, aldus Dielessen. „Dit geeft Nederland en de sport hoop.”

Als het virus onder controle blijft, zijn per 1 september alle binnensporten en contactsporten weer mogelijk voor alle leeftijden. Ook fitnessclubs mogen hun deuren dan weer openen, mogelijk gebeurt dat al eerder, zo zei premier Rutte tijdens de persconferentie.

Wedstrijden kunnen vanaf 1 september weer plaatsvinden, zonder publiek. Dit geldt ook voor het betaald voetbal. In veel andere Europese landen gaat het profvoetbal al eerder zonder publiek van start. Toch zegt NOC*NSF volledig achter de maatregelen van het kabinet te staan.

Volgens Dielessen is de verruimde openstelling goed voor Nederland. „Sport houdt je fit en gezond en helpt je weerstand op peil te houden.” Wel hoopt de sportkoepel dat „als de ontwikkelingen dat toelaten”, de binnensportaccommodaties eerder dan 1 september hun deuren kunnen openen, in ieder geval voor de jeugd.

Seniorenorganisatie blij met maatregelen kabinet

Seniorenorganisatie KBO-PCOB is blij dat het kabinet in 25 verpleeghuizen gaat kijken of de coronabeperkingen versoepeld kunnen worden. Dat zegt directeur Manon Vanderkaa tegen persbureau ANP. „Mensen hebben grote behoefte aan perspectief, dat hebben veel mantelzorgers tot nu toe gemist. Met dit kabinetsbesluit is er weer een stip aan de horizon gekomen.”

Op de persconferentie woensdagavond kondigde het kabinet aan dat het contactverbod voor verpleeghuizen in stapjes wordt opgeheven. Per GGD-regio (in totaal zijn er 25) mag één verpleeghuis weer een beperkt aantal bezoekers toelaten. De effecten daarvan worden nauwkeurig gevolgd. Mogelijk versoepelt het kabinet over twee weken de maatregelen verder.

Met deze versoepeling komt het kabinet tegemoet aan ouderen, verzorgers en familie. Veel ouderen hadden door de beperkende maatregelen last van eenzaamheid. „Tijd van leven is niet het enige wat telt”, zei minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid, CDA) woensdagavond toen hij de versoepelende maatregelen aankondigde. „Ook kwaliteit van leven.”

Vanderkaa van KBO-PCOB hoopt dat de versoepelingen snel uitgebreid worden naar alle verpleeghuizen. Volgens haar is dat praktisch haalbaar. „Door bijvoorbeeld één vaste mantelzorger aan te wijzen die beschikking heeft over mondkapjes en tests.”

Musea gaan komende weken werken aan richtlijnen om open te kunnen

Musea en monumenten mogen vanaf 1 juni weer open als ze online kaartjes verkopen zodat ze vooraf de bezoekersstromen kunnen regelen. Directeur Mirjam Moll van de Museumvereniging is „blij dat het virus zodanig onder controle is dat er volgende stappen gezet kunnen worden”. De vereniging heeft woensdag een protocol vastgesteld met richtlijnen voor musea hoe ze met de anderhalve meter afstand tussen bezoekers moeten omgaan. „In de komende weken moeten musea deze richtlijnen praktisch uitwerken voor zichzelf.”

Wel wijst Moll erop dat met een beperktere bezetting de culturele instellingen nog altijd inkomsten mislopen ten opzichte van een volledige bezetting. „Musea kunnen nog altijd niet hun volledige capaciteit inzetten, dus tekorten zullen verder oplopen. Daar moet het kabinet oog voor houden.” Zeker 300 miljoen euro is vrijgemaakt voor de culturele sector, maar de Museumvereniging „dringt aan op een snel besluit over de bestemming van die middelen”.

NS: tijdelijk geen fiets in de trein en samenreiskorting stopt

De NS laat vanaf volgende week dinsdag geen fietsen meer toe in de trein. Ook is het gebruik van de samenreiskorting niet meer mogelijk. Dat zegt het spoorwegbedrijf woensdag tegen persbureau ANP. Het betreffen tijdelijke maatregelen, die worden getroffen met het oog op het coronavirus.

De NS wil de trein zoveel mogelijk beschikbaar houden voor noodzakelijke reizen. Daarmee sluit het spoorbedrijf aan op de wensen van het kabinet. Rutte kondigde woensdagavond aan dat niet-medische mondkapjes vanaf 1 juni verplicht worden in het openbaar vervoer omdat het daar moeilijk is om anderhalve meter afstand te bewaren.

Daarnaast wordt vanaf 1 juni ook de normale dienstregeling weer hervat. Vervoerbedrijven zoals de NS zullen ongeveer 40 procent van het normale aantal reizigers vervoeren. Daarvoor moeten de bedrijven veel aanpassingen doen. Volgens Rutte is er daarbij sprake van een gigantische „logistieke operatie”. De premier adviseerde de spits te vermijden.

Mindervaliden met een aangepaste fiets mogen nog wel met de trein. De NS wijst andere reizigers op het lenen van een ov-fiets of het meenemen van een vouwfiets. „De trein is even geen uitje”, aldus de NS.

VNO-NCW 'verheugd' over het stapsgewijs openstellen van de economie

Werkgeversvereniging VNO-NCW en MKB-Nederland zijn „verheugd” dat het kabinet „in meerdere stappen verschillende sectoren in de economie weer wil openstellen”. VNO-NCW-voorman Hans de Boer: „Al weken spreken wij de wens uit dat we na de meivakantie weer wat gas kunnen geven als de ontwikkeling van het virus het toelaat. Dat kan nu en dat is een opsteker in deze voor ondernemers zware tijd.”

Tegelijkertijd is De Boer voorzichtig over de economische gevolgen van de coronarecessie: „Voor alle ondernemers die nog moeten wachten of maar beperkt aan de bak kunnen, moeten we met het tweede noodpakket zorgen dat ze worden gecompenseerd, zodat we zoveel mogelijk banen en bedrijvigheid in stand kunnen houden. Voor veel sectoren moet de klap bovendien nog komen.”

Voorzitter van MKB-Nederland Jacco Vonhoff hoopt „op snellere versoepelingen als we ons met elkaar goed blijven houden aan de 1,5 meter- en andere spelregels”. De vakverenigingen betreuren het dat sportscholen niet voor 1 september open kunnen, „al geeft het kabinet aan dat het met de betrokken branche wil bekijken of het verantwoord ook eerder kan.” Ook voor de reis-en evenementenbranche is er „nog nauwelijks perspectief, hoe begrijpelijk dat ook is vanwege het virus”.

Tijdlijn van de versoepelingen in Nederland

• 11 mei: basisscholen openen gefaseerd hun deuren. Ook mogen kappers en andere contactberoepen weer aan het werk. Ook worden de beperkingen voor groepen verruimd. Ook bibliotheken gaan weer open.
• 1 juni: Vanaf begin juni mogen restaurants en cafés onder voorwaarden weer open. Er mogen maximaal dertig gasten tegelijkertijd binnen zijn en reserveren is verplicht. Terrassen en strandtenten kunnen onder dezelfde voorwaarden ook hun deuren weer open doen, evenals musea, podia en bioscopen. De anderhalvemeterregel blijft binnen gelden. Ook middelbare scholen mogen weer gedeeltelijk open.
• 15 juni: Mbo’s mogen weer praktijkexamens afnemen en praktijkonderwijs geven. Het kabinet werkt intussen aan een plan om de mbo’s en het hoger onderwijs volledig open te stellen.
• 1 juli: Campings en vakantieparken mogen weer open. Bijeenkomsten met meer dan honderd man zijn weer toegestaan, zoals bruiloften en religieuze samenkomsten.
• 1 september: Sportscholen kunnen hun deuren weer openen, mogelijk casino's en sauna's ook. Voor de sportscholenbranche geldt overigens dat wordt gekeken of eerder openen onder voorwaarden mogelijk is.

MinVWS Ministerie van VWS Vanaf maandag 11 mei geven we elkaar stap voor stap meer ruimte. Dit kan alleen als iedereen zich aan de maatregelen tegen het coronavirus blijft houden. Meer informatie over de versoepeling en de voorwaarden ⤵️ https://t.co/IAMO6Oc338 #AlleenSamen #coronavirus https://t.co/49mNJ1gGUo 6 mei 2020 @ 17:30

Volgen

Correctie (6 mei 2019): In een eerdere versie van deze update stond dat groepen van tien man weer worden toegestaan. Daar is echter nog geen beslissing over genomen en dit is verwijderd.

Kabinet wil vanaf 1 juni iedereen met corona-klachten testen

Het kabinet wil dat vanaf 1 juni iedereen met coronaklachten op het virus getest kan worden. Dat heeft minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid, CDA) woensdagavond bekendgemaakt.

Daarbij is het volgens de minister „cruciaal” dat er contactonderzoek gedaan wordt als iemand besmet blijkt te zijn. „Dat helpt een nieuwe opleving van het virus voorkomen”, zei De Jonge.

Rutte: we kunnen volgende stappen zetten

„Het lijkt gevoelsmatig veel langer geleden”, begon premier Rutte woensdagavond „maar toch minder dan twee maanden geleden hield ik een toespraak over de aanpak van de coronacrisis”. Nu is het volgens de premier tijd om langzaam maar zeker de samenleving en economie open te stellen.

Daarbij zei de premier wel: „Dat doen we zo snel als het kan, maar niet sneller dan verantwoord. Voorzichtigheid nu is beter dan spijt achteraf.” Twee weken geleden besloot het kabinet al een aantal maatregelen af te schalen. Onder meer het basisonderwijs werd beperkt opgesteld.

Rutte kondigt nu een reeks versoepelingen aan.

MinPres Mark Rutte LIVE: de persconferentie van premier Rutte en minister @hugodejonge over de laatste stand van zaken rond de aanpak van het #coronavirus ⬇ https://t.co/Jrgj3dqPAT 6 mei 2020 @ 17:00

Volgen

Zorgomzet ziekenhuizen met bijna de helft gedaald

De zorgomzet van ziekenhuizen is de afgelopen maanden met gemiddeld 47 procent gedaald, omdat de reguliere zorg tijdens de coronacrisis grotendeels stil is komen te liggen. Dit komt gemiddeld neer op een maandelijkse daling aan inkomsten van zo'n 700 miljoen euro. Dat meldt de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ) woensdag na een inventarisatie onder haar leden.

De vereniging heeft de problemen voorgelegd aan de Tweede Kamer. Volgens de NVZ kan het bedrag dat wordt misgelopen in de maanden maart, april en mei oplopen tot circa 2,1 miljard euro. Daarnaast is er sprake van extra kosten door corona. Die worden in de afgelopen maanden geschat op ongeveer 0,5 tot 2 miljoen euro per maand per ziekenhuis.

Daar komt bij dat ziekenhuizen moeten investeren in de langdurige fysieke scheiding van corona- en niet-coronazorg. Ook zijn er volgens NVZ extra investeringen in digitale zorg en ICT vereist „om zorg op een slimmere manier en op afstand te kunnen leveren”. De totale verwachte extra kosten als gevolg van corona kunnen de komende jaren oplopen tot rond de 3 miljard euro.

Het belangrijkste nieuws van vandaag

• Het kabinet kondigt woensdagavond forse versoepelingen aan van de maatregelen tegen het coronavirus. Groepen van tien worden weer toegestaan. De versoepeling is mogelijk omdat het aantal IC-opnames sneller daalt dan gedacht.
• Mondkapjes worden vanaf 1 juni verplicht in het openbaar vervoer. Dat zal het kabinet vanavond bekendmaken, melden bronnen tegenover NRC.
• Ook in Duitsland en België worden maatregelen langzaam versoepeld. Volgens bondskanselier Merkel heeft Duitsland „de allereerste fase” van de pandemie achter de rug, maar „nog steeds een lange strijd met het virus te gaan”. In België gaan winkels vanaf 11 mei weer open.
• Het RIVM heeft afgelopen etmaal 36 nieuwe meldingen ontvangen over sterfgevallen. Momenteel worden 628 Nederlandse Covid-19-patiënten op een intensive care verzorgd - 16 minder dan dinsdag. 23 patiënten liggen in Duitsland - dat zijn er 3 minder dan gisteren.
• De Europese Commissie verwacht dit jaar een „recessie van historische omvang”. Voor 2021 wordt een gedeeltelijk herstel voorspeld, al zullen niet alle landen gelijkmatig opkrabbelen.

Versoepeling maatregelen kabinet: groepen van tien weer toegestaan

Het kabinet kondigt woensdagavond forse versoepelingen aan van de maatregelen tegen het coronavirus. Het wordt onder meer vanaf volgende week weer toegestaan om met groepen van tien samen te zijn. Dat bevestigen ingewijden na berichtgeving van RTL Nieuws en De Telegraaf. De beperkingen worden stapsgewijs losgelaten, melden zij. De versoepeling is mogelijk omdat het aantal IC-opnames sneller daalt dan gedacht.

Lees verder over wat er rond de coronamaatregelen gaat veranderen te komende maanden

Mondkapjes in het Nederlandse openbaar vervoer vanaf 1 juni verplicht, dienstregelingen opgeschaald

Vanaf 1 juni worden mondkapjes in het openbaar vervoer verplicht. Ook worden dienstregelingen opgeschaald. Dat zal het kabinet vanavond bekendmaken, melden Haagse bronnen tegenover NRC. Reizigers worden zelf verantwoordelijk voor voor hun gezichtsbedekking.

Ov-bedrijven drongen al langer aan op zo'n mondkapjesplicht, zoals die ook al in buurlanden zoals Duitsland is ingevoerd. Volgens de bedrijven is het zo goed als onmogelijk om in het ov anderhalve meter afstand van elkaar te houden. Het RIVM was aanvankelijk niet voor het gebruik van mondkapjes en noemde het een vorm van schijnveiligheid. De laatste weken nam de maatschappelijke druk echter toe om de maatregel alsnog in te voeren. Vervoersbedrijven waren al massaal begonnen met het inslaan van handschoenen en mondkapjes voor hun personeel.

Het openbaar vervoer rijdt sinds 16 maart volgens een aangepaste dienstregeling vanwege de coronacrisis. Vanaf juni wordt de capaciteit tot 40 procent van voor de coronacrisis opgeschroefd. Nu is dat 10 tot 15 procent.

Op stations, bushaltes of perrons blijft 1,5 meter afstand tot elkaar de norm. Daar zal ook op worden gecontroleerd. Maar in bus, trein, tram of metro is dat niet mogelijk. Daar geldt die norm, niet, mede daarom worden die mondkapjes verplicht.

Uitbreiding van de dienstregeling betekent niet dat iedereen weer in het openbaar vervoer kan stappen. Het consigne blijft: wie niet hoeft, moet niet op pad. Ook na capopaciteitsuitbreiding is het openbaar vervoer vooral bedoeld voor essentieel personeel, voor reizigers die noodgedwongen tram, trein, bus of metro nodig hebben.

De coronamaatregelen zullen in het openbaar vervoer intensiever gehandhaafd worden. Controle keert, zij het in beperkte mate, weer terug in het openbaar vervoer. De opsproringsbevoegdheden van de bijzondere opporingsambtenaren in het openbaar vervoer (Boa’s) worden uitgebreid. Zij mogen straks ook handelend optreden als, bijvoorbeeld, het 1,5-metercriterium niet of onvoldoende nageleefd wordt.

Lees ook: Kabinet komt met stappenplan voor uitweg uit coronacrisis

Duitsland verlengt contactbeperkingen tot 5 juni

De contactbeperkingen blijven in Duitsland tot 5 juni van kracht. Wel worden de maatregelen tegen de verspreiding van het coronavirus langzaam versoepeld. Dat heeft bondskanselier Angela Merkel gezegd na een telefonische vergadering met de premiers van de deelstaten, melden Duitse media.

Duitsland heeft „de allereerste fase” van de pandemie achter de rug, maar „heeft nog steeds een lange strijd met het virus te gaan”, aldus Merkel. Het doel om de verspreiding van het virus te vertragen is volgens de bondskanselier bereikt. Daarom kunnen sommige maatregelen weer versoepeld worden.

Er moeten echter opnieuw beperkingen worden ingevoerd als de infectiehaarden terugkomen. De minimumafstand van anderhalve meter en de verplichting om een masker te dragen in het openbaar vervoer blijven voorlopig nog. Wel mogen mensen uit twee verschillende huishoudens elkaar vanaf nu ontmoeten in de openbare ruimte.

Ook gaan winkels weer open, onder strenge voorwaarden. Ouderen, voor wie het coronavirus het grootste risico is, mogen in ieder geval één bezoekers ontvangen.

Opnieuw afname coronapatiënten op IC's, aantal blijft gestaag dalen

Momenteel worden 628 Nederlandse Covid-19-patiënten op een intensive care verzorgd - 16 minder dan dinsdag. 23 patiënten liggen in Duitsland - dat zijn er 3 minder dan gisteren. Dat heeft het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS) zojuist bekendgemaakt. Dat betekent dat het aantal coronapatiënten op de IC's opnieuw is afgenomen. Er liggen nog 397 patiënten met andere klachten op de IC's.

Voorzitter van het Landelijk Netwerk Acute Zorg Ernst Kuipers zegt dat het aantal IC-opnames „gestaag blijft dalen". Daardoor komt er meer ruimte voor non-Covid-zorg. Het afgelopen etmaal waren er vijf verplaatsingen tussen ziekenhuizen.

Huuraanbod stijgt fors, mede door coronacrisis

Het aanbod van huurwoningen in Nederland is de afgelopen maand flink gestegen. Dat blijkt uit cijfers van woningplatform Pararius. Het aanbod van huurwoningen op de woningsite nam afgelopen april met 15,7 procent toe. In dezelfde periode vorig jaar daalde het aanbod nog met 2 procent. Er zijn nu zo'n 12.000 huurwoningen beschikbaar.

De stijging heeft deels te maken met de coronacrisis. Zo worden lopende huurovereenkomsten tussentijds opgezegd door kenniswerkers en expats, waardoor die woningen weer vrijkomen op de markt. Ook woningen die voor short stay worden aangeboden aan toeristen, komen door het stilvallen van het toerisme nu vaker vrij voor langetermijnverhuur. Verhuurders proberen zo leegstand te voorkomen.

Duitse Bundesliga vanaf half mei hervat, ook andere landen heropenen profvoetbal

De voetbalcompetities op de twee hoogste niveaus in Duitsland kunnen vanaf half mei worden hervat zonder publiek. Dat hebben bondskanselier Angela Merkel en de leiders van de deelstaten woensdag besloten, schrijven de persbureaus DPA en Reuters.

Daarmee is de Bundesliga de eerste competitie die weer begint in een van de Europese toplanden op het gebied van voetbal. Frankrijk besloot eerder al het seizoen te beëindigen, net als de Nederlandse eredivisie. Italië, Spanje en Engeland hebben nog geen besluit genomen.

De meeste voetbalcompetities liggen sinds half maart stil vanwege het coronavirus. Ook andere landen zijn van plan de competitie langzaam weer te hervatten. De eerste en tweede divisie van Servië beginnen op 30 mei zonder toeschouwers, terwijl de lagere competities het seizoen niet afmaken.

Turkije wil de nationale voetbalcompetitie vanaf 12 juni hervatten en het seizoen op 26 juli voltooien. Daarnaast is het land van plan om de Champions League-finale in augustus te organiseren, nadat die was uitgesteld door de coronaviruspandemie.

In België is besloten dat er pas na 31 juli gevoetbald mag worden. In Hongarije begint het profvoetbal weer op 23 mei, in Portugal op 30 mei en in Zwitserland op 8 juni. Zweden is een van de weinige landen waar de afgelopen maanden wel gewoon gevoetbald werd.

Deeleconomie onder druk: ontslagen bij Uber en Airbnb

Staat de deeleconomie op losse schroeven? De voortekenen zijn niet goed, nu de twee grootste techbedrijven in deze sector – Uber en Airbnb – vanwege de coronacrisis duizenden werknemers ontslaan.

Lees verder over de ontslagen bij Uber en Airbnb

België versoepelt maatregelen: winkels open en weer beperkt bij elkaar op bezoek

De winkels in België gaan op 11 mei weer open. Dat heeft de Nationale Veiligheidsraad woensdagmiddag op een persconferentie bevestigd. De opening was eerder al aangekondigd in een stappenplan voor de Belgische exit strategy, maar hing nog af van een aantal voorwaarden. Zo moest het aantal ziekenhuisopnames stabiel blijven.

Het is de bedoeling dat winkels straks één klant per tien vierkante meter toelaten. Iedereen wordt geacht maximaal dertig minuten in de winkel te blijven, en moet dat alleen doen. Sommige winkelstraten krijgen een looprichting. Mondmaskers worden niet verplicht – zoals in het Belgisch openbaar vervoer https://www.nrc.nl/nieuws/2020/05/04/het-is-niet-dat-we-een-keuze-hebben-a3998709 – maar „sterk aangeraden”. Markten en horeca blijven voorlopig wel gesloten en sportwedstrijden zijn definitief verboden tot 31 juli.

Premier Sophie Wilmès kondigde op de persconferentie ook aan dat vanaf deze zondag elk gezin tot vier mensen thuis mag ontvangen. Tot nu toe mochten Belgen enkel buiten met maximaal twee mensen wandelen of sporten. Het is wel de bedoeling dat de vier bezoekers altijd dezelfde vaste mensen zijn en enkel bij dat ene huishouden langsgaan. Iedereen moet op anderhalve meter afstand blijven.

Op de laatste persconferentie van de Veiligheidsraad, anderhalve week geleden, kwam veel kritiek. Die vond pas laat op de vrijdagavond plaats omdat de vergadering uitliep, en mede door een onduidelijke PowerPoint waren de nieuwe voorschriften voor veel Belgen niet helder. Ook waren veel mensen ontevreden omdat de maatregelen voor versoepeling vooral op de economie gericht waren, terwijl sociale contacten uitgesloten bleven. „We hebben eruit geleerd”, stelde Sophie Wilmès woensdag, die deze keer wel op tijd begon. „Ik zal u geruststellen: er is vandaag geen PowerPoint.”

Lees ook over de exit strategy van België: iedere Belg een mondkapje, al dan niet zelfgemaakt

CBR hervat bromfiets- en motorexamens vanaf 11 mei

Het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (CBR) hervat vanaf 11 mei de praktijkexamens voor bromfietsen. Ook mogen kandidaten het onderdeel voertuigbeheersing van het motorexamen weer afleggen. Het onderdeel verkeersdeelneming volgt later. Het CBR zoekt nog naar een manier om dat onderdeel te toetsen, waarbij de anderhalve meter afstand in acht kan worden genomen. Wanneer de overige praktijk- en theorie-examens, bijvoorbeeld die voor het autorijbewijs, weer worden hervat is nog onduidelijk.

Minister Cora van Nieuwenhuizen (Infrastructuur, VVD) maakte vorige week al bekend dat motor- en bromfietslessen weer kunnen plaatsvinden, omdat motorrijinstructeur geen contactberoep is. In het verlengde daarvan gaf de minister toestemming om de examens (deels) af te laten nemen. Eind april annuleerde het CBR alle examens tot tenminste 20 mei, maar dat besluit wordt nu dus deels herzien. Het ging om 22.000 examens in alle rijbewijscategorieën.

Protestante kerk: corona-verantwoord dopen met verlengde arm

Vanwege de maatregel anderhalve meter afstand te bewaren, kan één van de belangrijkste rituelen in de christelijke kerk al wekenlang niet plaatsvinden: de doop. De classis Noord-Holland, samenwerking tussen een aantal protestantse gemeenten in de regio, heeft nu misschien de oplossing gevonden, namelijk dopen met een 'verlengde arm'.

Aan het einde van die verlengde arm kan een kleine schaal of schelp worden geplaatst met daarop het doopwater dat driemaal over het hoofd van de dopeling wordt gegoten. Verder kan de kerk zich aan de landelijke richtlijnen houden door de viering in de aanwezigheid van zo min mogelijk mensen te houden en hen anderhalve meter afstand te laten bewaren.

Dit betekent dat enkel de ouders en eventuele broers of zussen bij de viering aanwezig mogen zijn. De doop kan plaatsvinden bij een online dienst in de kerkzaal of een andere geschikte ruimte, zodat grootouders en andere naasten het ritueel ook live kunnen meemaken. „Dopen is wezenlijk voor de christelijke kerk”, staat in de nieuwsbrief van de classis. „De doop laat zien hoe God ons door zijn genade doet opstaan tot een nieuw leven. De doop verbindt ons aan de gemeenschap van mensen rondom Christus: de kerk. We kunnen de doop niet missen.”

RIVM: 36 nieuwe sterfgevallen in Nederland

Het RIVM heeft afgelopen etmaal 36 nieuwe meldingen ontvangen over sterfgevallen als gevolg van het coronavirus. Die mensen zijn niet per se allemaal tijdens de afgelopen 24 uur overleden - vaak worden sterfgevallen met vertraging doorgegeven. Omdat het dinsdag Bevrijdingsdag was, is dat effect nu waarschijnlijk nog groter. Voor zover bekend staat het totale dodental als gevolg van het coronavirus in Nederland op 5.204.

Daarnaast kreeg het RIVM van dinsdag op woensdag 27 meldingen over ziekenhuisopnamen van coronapatiënten. Ook die worden veelal met vertraging doorgegeven. Dat betekent dat in totaal 11.153 Covid-19-patiënten opgenomen zijn (geweest) in het ziekenhuis. Op de intensive care lagen dinsdagmiddag nog 644 besmette patiënten. Later op woensdag volgen actuele cijfers van het aantal IC-opnames.

Afgelopen etmaal ontving het RIVM daarnaast 232 nieuwe meldingen over patiënten die positief testten op Covid-19. Tot nu toe is bij 41.319 mensen in Nederland een coronabesmetting vastgesteld. Dit aantal ligt in werkelijkheid hoger, omdat niet iedereen met symptomen op het virus wordt getest.

Rechter: digitaal stemmen op ledenraadpleging mag

De ouderenpartij 50Plus mag digitale verkiezingen uitschrijven voor de benoeming van een commissie die de kandidatenlijst voor de Tweede Kamerverkiezingen samenstelt. Het partijbestuur heeft woensdag een kort geding gewonnen dat was aangespannen door een partijlid. Dat partijlid wilde een verbod op digitale stemming en de aanwijzing van die selectiecommissie op een regulier ledencongres. Het partijbestuur wilde juist digitale stemming omdat reguliere ledencongressen door de coronacrisis voorlopig niet mogelijk zijn. Ook andere politieke partijen plannen hun aankomende verkiezingen voor programcommissies en ledenlijsten zoveel mogelijk digitaal.

De voorzieningenrechter verwijst in zijn vonnis naar de zogeheten Wet Tijdelijke Voorzieningen (Tijdelijke wet Covid-19). Die noodwet voorziet, vanwege de coronacrisis, in de mogelijkheid van digitale besluitvorming bij verenigingen of andere rechtspersonen, ook als de statuten of de huishoudelijke reglementen lijfelijke aanwezigheid tijdens de stemming verplicht stellen.

Het moet volgens de rechter dan wel om ‘noodzakelijke besluitvorming’ gaan. Besluitvorming over zo’n selectiecommissie voor de kandidatenlijst van 50Plus is dat, zo blijkt uit zijn vonnis. Politieke partijen kunnen hun kandidatenlijst weliswaar tot begin volgend jaar indienen, maar volgens de rechter heeft het 50Plus-bestuur terecht betoogd dat de selectie en de voorbereidingen daarop ‘de nodige tijd vergen en zorgvuldig moeten verlopen’.

Het kort geding en het protest tegen digitaal stemmen waren in maart de opmaat tot hevige spanningen binnen 50Plus, die uiteindelijk hebben geleid tot het opstappen van het hoofdbestuur en dat van partijleider en fractievoorzitter, Henk Krol, afgelopen zondag. Op korte termijn starten de voorbereidingen voor digitale verkiezingen van een nieuw hoofdbestuur.

'India hervat export werkzame stof paracetamol'

India is akkoord met de levering van een grote partij grondstoffen voor paracetamol aan Europa. Het land levert een miljoen kilo van de werkzame stof (zogenoemde active pharmaceutical ingredients, of api), heeft een hoge exportautoriteit woensdag laten weten aan persbureau Reuters. De uitvoer van paracetamol en een aantal andere middelen lag al enige tijd stil omdat de productieketen was onderbroken door het coronavirus en het land ervan verzekerd wilde zijn dat er genoeg pijnstillers beschikbaar waren voor de eigen bevolking.

„De afgelopen tien dagen hebben we onder gigantische druk van de Europese Unie gestaan”, zegt Dinesh Dua van Pharmexcil, een Indiase exportautoriteit, tegen Reuters. De EU zou geprobeerd hebben achthonderd ton van de werkzame stof per maand te kopen. Tegelijk verlangden de Indiase autoriteiten van de producenten dat ze een voorraad zouden aanleggen waarmee India vier maanden vooruit zou kunnen. Dit alles terwijl de toevoer van grondstoffen voor de productie van die werkzame stof vanuit China was opgedroogd.

India is de grootste exporteur van merkloze geneesmiddelen ter wereld en levert paracetamol in verschillende vormen aan 31 landen. De EU is de grootste afnemer, en importeert volgens Pharmexcil 12.000 ton paracetamol per jaar. Het gevaar van een paracetamoltekort is volgens zorginkooporganisatie Intrakoop inmiddels geweken

Baltische staten gaan grenzen voor elkaar openen

Estland, Letland en Litouwen gaan vanaf donderdag 15 mei hun grenzen weer openstellen voor elkaars burgers. Zo wordt een Baltische 'reisbubbel' gecreëerd binnen de Europese Unie, lieten de premiers van de landen via sociale media weten.

„We zijn het erover eens dat alle drie de Baltische staten de verspreiding van het coronavirus goed onder controle hebben en we vertrouwen op elkaars gezondheidssystemen”, schreef de Litouwse premier Saulius Skvernelis op Facebook. Reizigers die vanuit andere landen de regio binnenkomen, moeten eerst veertien dagen in quarantaine verblijven, aldus Skvernelis. Ook de Letse premier Krisjanis Karins wees via Twitter op de „succesvolle aanpak van de coronacrisis in de Baltische staten.”

De drie landen zijn belangrijke handelspartners van elkaar en nemen ook voorzichtige maatregelen om de economie weer te openen. Het aantal mensen dat aan Covid-19 is overleden is relatief laag in de regio. Sinds het begin van de pandemie heeft Estland 55 coronadoden gemeld, Litouwen 48 en Letland 17. Geen van de landen meldde dinsdag meer dan vijf nieuwe besmettingen. De Baltische ‘bubbel’ is wereldwijd de eerste in haar soort, waar een aantal andere landen een inreisverbod voor niet-inwoners hebben ingesteld. Ook Australië en Nieuw-Zeeland zijn bezig reisbewegingen tussen de twee landen opnieuw op te pakken.

krisjaniskarins Krišjānis Kariņš Considering the successful containment of #COVID19 across Baltics, in call with @ratasjuri and @Skvernelis_S agreed on opening of internal Baltic borders from May 15 and free movement of our citizens. The citizens arriving from other countries have to obey 14 day self-isolation. 6 mei 2020 @ 08:28

Volgen

Eerste Kamer gaat vergaderen in de Ridderzaal

De leden van de Eerste Kamer gaan tijdelijk vergaderen in de Ridderzaal aan het Binnenhof. De komende dagen wordt de zaal omgebouwd en vanaf dinsdag 12 mei kunnen de senatoren er terecht om op zeker anderhalve meter afstand van elkaar te debatteren.

In de plenaire zaal van de Eerste Kamer mogen vanwege de coronamaatregelen slechts veertien mensen tegelijk zijn, meldt de Eerste Kamer woensdag op haar website. Tot nu toe werd daarom digitaal vergaderd.

Staatssecretaris Raymond Knops (Rijksvastgoedbeheer, CDA) heeft toestemming gegeven voor het gebruik van de Ridderzaal, waar de Troonrede jaarlijks wordt uitgesproken. Vanaf volgende week kunnen alle 75 senatoren en een aantal Tweede Kamerleden, bewindslieden en griffiers er terecht. Ook worden technische voorzieningen geïnstalleerd voor verslaglegging en het livestreamen van plenaire vergaderingen.

Opgepakte demonstranten Den Haag weer vrij

Alle 81 betogers die dinsdag werden opgepakt bij een demonstratie tegen de coronamaatregelen in Den Haag, zijn weer vrij. Dat zegt een woordvoerder van de gemeente woensdag tegen persbureau ANP. De arrestanten moeten ieder een boete betalen van 390 euro.

Dat de demonstranten een boete hebben gekregen, hangt volgens de woordvoerder niet per se samen met de coronamaatregelen, die mensen verbieden in groepen dicht bij elkaar samen te komen op straat. De actievoerders krijgen een bon omdat ze niet naar de politie luisterden toen die hen sommeerde hun demonstratie af te breken. „Als dit drie maanden geleden was gebeurd, hadden ze precies dezelfde boete gekregen”, aldus de woordvoerder.

Circa driehonderd betogers die tegen de 'intelligente lockdown' zijn, mochten van burgemeester Johan Remkes demonstreren in het park de Koekamp, naast het Malieveld. Een deel van de actievoerders wilde vervolgens toch naar de binnenstad gaan, ondanks oproepen van agenten dat niet te doen. Remkes gaf de politie vervolgens de opdracht een einde te maken aan de demonstratie.

Europese Commissie: dit jaar 'historische' recessie, gedeeltelijk herstel in 2021

De coronacrisis zal dit jaar in Europa voor een „recessie van historische omvang” zorgen. Die verwachting spreekt de Europese Commissie woensdag uit in haar driemaandelijkse economische vooruitblik. De gezamenlijke economieën van de 27 EU-lidstaten zullen met 7,4 procent krimpen, voorspelt Brussel.

In 2021 volgt gedeeltelijk herstel: de EU-landen maken dan naar verwachting bij elkaar genomen een groei door van 6,1 procent. Niet alle landen zullen echter gelijkmatig opkrabbelen, waarschuwt Eurocommissaris voor Economie Paolo Gentiloni. Zo worden lockdowns niet overal even snel opgeheven en zijn sommige landen afhankelijker van zwaar getroffen sectoren als het toerisme. „Dergelijke verschillen zijn een gevaar voor de Europese interne markt en de eurozone”, aldus Gentiloni. „Maar we kunnen dit gevaar bezweren door op Europees niveau krachtig en gezamenlijk op te treden.”

Voor Nederland houdt de Commissie rekening met een krimp van 6,8 procent in 2020. Volgend jaar zou de economie dan weer met 5 procent groeien. De werkloosheid in Nederland gaat toenemen, denken de Brusselse economen, van 3,4 procent in 2019 naar 5,9 procent dit jaar.

De Zuid-Europese lidstaten die er financieel zwak voor staan, zullen het hardst getroffen worden, is de verwachting van de Commissie. Griekenland, Spanje en Italië krijgen dit jaar alle te maken met een krimp van tegen de 10 procent. Ook voor Frankrijk zijn de gevolgen van de crisis met een krimp van ruim 8 procent aanzienlijk.

Een greep uit het coronanieuws in het buitenland

• Het Verenigd Koninkrijk heeft een stappenplan opgesteld om de coronamaategelen langzaam op te heffen. Daar heeft de Britse krant The Times de hand op weten te leggen. In drie stappen zou het VK weer terug moeten naar de normale toestand. In de eerste fase mogen kleine winkels de deuren weer openen, evenals werkplekken in de buitenlucht. De tweede fase bestaat volgens The Times uit het heropenen van grote winkelcentra en als laatste gaan kroegen, restaurants, hotels en recreatiecentra weer open. De huidige maatregelen zijn geldig tot donderdag en naar verwachting gaat de regering de lockdown in het land herzien. Premier Boris Johnson heeft al wel duidelijk gemaakt dat hij bang is voor een tweede besmettingsgolf.
• In Duitsland zou een akkoord zijn bereikt over de exitstrategie, schrijft persbureau DPA. Daarbij wordt het versoepelen van de coronamaatregelen vooral aan de deelstaten overgelaten. Echter, als er in een stad meer dan 50 nieuwe besmettingen per 100.000 inwoners in de voorbije zeven dagen zijn vastgesteld, wordt de lockdown weer ingevoerd. Ook zou de Bundesliga eind mei weer mogen beginnen als alle spelers, begeleiders en hun clubstaf eerst twee weken in quarantaine hebben gezeten. Woensdagmiddag overlegt bondskanselier Angela Merkel over de versoepeling met de premiers van de deelstaten.
• In Spanje probeert premier Pedro Sánchez vandaag in het gepolariseerde politieke landschap voldoende steun te vergaren voor verlenging van de alarmfase. Dat lijkt de sociaal-democraat met een krappe meerderheid te gaan lukken. In Spanje wordt de alarmfase stap voor stap afgebouwd. Komende maandag gaan op veel plekken in het land kleine winkels weer open en mogen horeca beperkt de deuren en terrassen openen. Het land telt 244 doden in de laatste 24 uur, dat is een lichte stijging ten opzichte van de afgelopen dagen. Het totaal aantal bevestigde besmettingen ligt nu boven de 220.000.
• In Tsjechië wordt immuniteit voor het coronavirus heel langzaam opgebouwd. Uit testen die op grote schaal zijn uitgevoerd, blijkt dat niet meer dan tussen de 4 en 5 procent van de bevolking antistoffen heeft opgebouwd. Dat meldt het Tsjechische ministerie van Volksgezondheid woensdag, schrijft persbureau Reuters. In het land zijn 257 mensen overleden aan Covid-19 en zijn 7.896 besmettingen bekend.
• Publiek wordt weer toegelaten bij honkbalwedstrijden in Taiwan, meldt persbureau Reuters. Taiwan is er grotendeels in geslaagd het coronavirus in te dammen zonder lockdown, maar met een beleid gebaseerd op mondkapjes en het bewaren van voldoende afstand. Bezoekers aan de wedstrijden zijn wel verplicht mondkapjes te dragen en minimaal een meter uit elkaar te zitten. Ook wordt hun temperatuur opgemeten alvorens ze het stadion in mogen.

Belangrijke adviseur Boris Johnson treedt af na negeren eigen coronaregels

Een belangrijke adviseur van de Britse premier Boris Johnson is afgetreden omdat hij zijn eigen regels met betrekking tot social distancing heeft overtreden. Wetenschapper Neil Ferguson verbrak de lockdown-maatregel om met zijn minnares af te spreken, schrijft de Britse krant The Daily Telegraph.

Op basis van Fergusons berekeningen werd voorspeld dat honderdduizenden Britten zouden sterven als er geen lockdown zou worden ingesteld. Die berekening zorgde ervoor dat Johnson ingreep en op 23 maart het openbare leven nagenoeg stillegde. Partners die apart van elkaar wonen werd opgedragen in hun eigen huis te blijven.

Zelf vertoonde Ferguson ook symptomen van Covid-19, maar bleef binnen de vastgestelde periode toch nog zijn vriendin zien. De 52-jarige wetenschapper geeft in een verklaring toe een „verkeerde inschatting” te hebben gemaakt en niet goed te hebben gehandeld. Ferguson is niet de eerste hoofdrolspeler die in korte tijd aftreedt vanwege het negeren van eigen adviezen. Begin april legde medisch adviseur Catherine Calderwood van de Schotse regering haar functie neer omdat ze meerdere keren naar haar tweede huis was gereisd.

‘Streng gevangenisregime vreemdelingen mag niet’

Het strenge gevangenisregime in het vreemdelingendetentiecentrum in Rotterdam is in strijd met de mensenrechten. Dat schrijven zes asiel- en mensenrechtenorganisaties woensdag in een brief, in bezit van NRC, aan staatssecretaris Ankie Broekers-Knol (Asiel en Migratie, VVD).

Het strengere regime is ingesteld vanwege de corona-uitbraak. Vreemdelingen worden twintig uur per dag opgesloten in hun cel, ze mogen geen bezoek meer ontvangen en sport- en recreatievoorzieningen zijn dicht met als doel de kans op verspreiding van het virus zo klein mogelijk te maken.

Onder andere Vluchtelingenwerk, Amnesty International en asieladvocatenvereniging VAJN roepen Broekers-Knol op alle vreemdelingen onmiddellijk vrij te laten. Ze waarschuwen dat het „disproportioneel” is om vreemdelingen vast te zetten nu detentiecentra rigide coronaregimes voeren. Bovendien zou de pandemie het ‘zicht op uitzetting’ wegnemen.

Lees het nieuwsbericht: 'Streng gevangenisregime vreemdelingen mag niet'

'Nederlands bedrijf verkocht 1,5 miljoen onbetrouwbare coronatests'

Het Nederlandse biotechnologiebedrijf Inzek heeft ruim anderhalf miljoen onbetrouwbare coronatests verkocht aan overheden en ziekenhuizen in ruim twintig landen. Dat schrijft Trouw woensdag op basis van onderzoek van Investico en journalistencollectief OCCRP. Ook in Nederland zijn de tests verspreid.

De testen zouden binnen tien minuten kunnen vaststellen of iemand corona heeft gehad, maar uit onderzoek blijkt dat de kans dat de uitslag niet klopt groter is dan 50 procent. Onder meer Spanje, Rusland en Servië zijn afnemers van het product van Izek. Ook zijn de testkits aan ongeveer vijftien Nederlandse ziekenhuizen en laboratoria verkocht en aan ruim honderd Nederlandse apotheken. Welke dat precies zijn is niet bekend, omdat de distributeur zijn klanten geheimhoudt.

De eigenaar van Inzek spreekt de studies tegen. Hij zegt in Trouw: „Ik heb begrepen dat meer dan 90 procent betrouwbaar is.” Volgens Trouw zijn de tests gemaakt in China, terwijl Inzek ze aanprees als 'Dutch-made'. Die beschrijving is inmiddels van de website gehaald. Inzek ontkent te hebben beweerd dat de tests uit Nederland afkomstig zijn.

Rode Kruis: 30 miljoen euro nodig voor uitzonderlijke operatie Nederland en Cariben

Het Rode Kruis verwacht het komende jaar 30 miljoen euro nodig te hebben voor coronahulp in Nederland en het Caribische deel van het koninkrijk en hoopt dat via een speciaal gironummer binnen te halen. „Dit is de grootste Rode Kruis–hulpoperatie in het Nederlandse koninkrijk sinds de Watersnoodramp in 1953", liet directeur Marieke van Schaik woensdag weten. Met het geld moeten hulpmiddelen, beschermingsmiddelen, voorlichting en opleiding van vrijwilligers worden bekostigd.

Het Rode Kruis helpt onder meer ziekenhuizen, ambulancediensten en GGD'en, maar helpt ook financieel kwetsbare mensen die door het virus in de problemen raken of dreigen te raken. Zo wordt het geld ook besteed aan daklozen en arbeidsmigranten of ongedocumenteerden die hun inkomen hebben verloren. Tevens heeft de hulporganisatie een telefoonlijn geopend voor mensen die even willen bellen, of die praktische hulp van vrijwilligers nodig hebben bij huishoudelijke taken.

Bijna een derde van het geld, 19 miljoen euro, gaat naar de zes afdelingen in de Cariben. De inkomsten van het toerisme vallen terug, en die zijn voor dat gebied van groot economisch belang. Bovendien zijn er groepen mensen die dicht op elkaar leven en onvoldoende toegang hebben tot water en zeep. Het Rode Kruis deelt er eten uit en geeft voorlichting. Ook wordt psychosociale hulp verleend, zegt de organisatie, en ondersteuning gegeven met hygiëne, drinkwater en riolering en medische zorg. De eilanden moeten zich bovendien alweer gaan voorbereiden op het orkaanseizoen, waarschuwt de organisatie. Daarvoor moeten voorraden worden opgebouwd.

„De eerste golf van de besmetting lijkt inmiddels voorbij, maar we verwachten dat minstens enkele honderdduizenden mensen in nood komen de komende tijd", zegt Van Schaik op de website van het Rode Kruis. „Achterstallige zorg en economische neergang raken niet alleen de meest kwetsbaren, het creëert ook nieuwe kwetsbare mensen.”

'Een derde theaters en concertzalen dreigt de zomer niet te halen'

Een derde van de Nederlandse theater- en concertpodia die sinds 12 maart omzet mislopen, dreigt de zomer niet te halen. Dat schrijft De Telegraaf woensdag op basis van een peiling door een organisatieadviesbureau op verzoek van de Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties (VSCD), waarbij 127 instellingen zijn aangesloten. De koepel pleit voor 55 miljoen euro extra subsidie.

De VSCD vraagt het kabinet extra maatregelen te nemen om de sector te redden. Zo wordt voorgesteld dat het kabinet de btw op kaarten voor culturele evenementen verlaagt van 9 naar 0 procent. Verder vraagt de vereniging om een substantiële storting in het gemeentefonds, zodat gemeenten de podia kunnen ondersteunen, en wordt gepleit voor verlenging van de Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid (NOW).

Ook voorziet de organisatie problemen als theaters en concertzalen de deuren weer mogen openen onder de voorwaarde van anderhalve meter afstand. Daardoor wordt minder horecaomzet gedraaid en kan slechts een deel van de zaalcapaciteit worden benut.

Half april zegde het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap al 300 miljoen euro toe om de eerste klappen van de coronacrisis op te vangen. Dit bedrag wordt volgens VSCD-directeur Gabbi Mesters vooral gebruikt voor hogere subsidies voor belangrijke culturele instellingen en festivals die meerjarige subsidie ontvangen. Daardoor bleef voor regionale instellingen ongeveer 30 miljoen over, waarvan een kwart voor de podia, zegt de directeur.

In een brief aan het kabinet pleiten de schouwburgen en concertzalen nu voor 55 miljoen euro extra subsidie tot eind 2020. „Anders is het einde oefening”, zegt Mesters in De Telegraaf.

Zorgmedewerkers buiten ziekenhuis kunnen 'reservepakket' beschermingsmiddelen vragen

Zorgmedewerkers die bijvoorbeeld huishoudelijke hulp verlenen of maaltijden verzorgen bij mensen thuis, kunnen voortaan onder voorwaarden ook beschermingsmiddelen krijgen. Middelen zoals een mondmasker, handschoenen, oogbescherming en een schort komen beschikbaar voor een grotere groep zorgverleners, heeft minister Martin van Rijn (Medische Zorg) woensdag bekendgemaakt.

Uitgangspunt blijft dat deze zorgmedewerkers anderhalve meter afstand bewaren en daarom de middelen niet nodig hebben, benadrukt de minister, maar als het niet anders kan, kan er een uitzondering worden gemaakt. Het gaat hierbij om zorg aan (vermoedelijke) Covid-19-patiënten, of gevallen waarin de zorgverlener zelf klachten heeft. In geval van nood krijgen de medewerkers de beschikking over een „reservepakket” met beschermingsmiddelen, schrijft Van Rijn. Die pakketten zijn alleen beschikbaar voor mensen die ondersteuning verlenen volgens de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo).

De medewerkers die zorg in het kader van de Wmo verlenen, worden geacht afstand te bewaren en thuis te blijven als ze klachten hebben. Lukt dat niet, dan moet de zorg worden uitgesteld. Als de medewerkers twijfelen of ze hun werk wel veilig kunnen doen, of als blijkt dat de zorg niet uitgesteld kán worden, kunnen ze zich melden bij hun werkgever en gebruikmaken van een pakket van het Landelijk Consortium Hulpmiddelen. „Natuurlijk alleen als dat echt nodig is”, schrijft Van Rijn, „want er is nog steeds een enorme behoefte aan beschermingsmiddelen in de zorg”.

Dagelijks dodental coronavirus in VS loopt fors op

In de Verenigde Staten zijn de afgelopen 24 uur 2.333 mensen overleden aan gevolgen van het coronavirus - meer dan een verdubbeling ten opzichte van het etmaal ervoor. Dat blijkt uit cijfers van Johns Hopkins University, schrijft AFP.

Een dag eerder lag het dagelijkse dodental in de VS op 1.015. Dat was het laagste aantal in een maand. Het totale dodental in de VS als gevolg van Covid-19 is opgelopen tot meer dan 71.000, veruit het hoogste cijfer ter wereld.

Ondanks de stijgende cijfers concentreert de regering van president Donald Trump zich in toenemende mate op heropening van de Amerikaanse economie. Trump wil de taakgroep die de bestrijding van het coronavirus in de VS coördineert binnenkort opheffen en vervangen door een team dat zich richt op de nasleep van de pandemie, zei hij dinsdag.

Tegenover de Amerikaanse zender ABC zei Trump dinsdagavond desgevraagd dat de heropening van de economie levens kan kosten. „Het is mogelijk dat dat in sommige gevallen zo is, want je zult niet meer afgezonderd zitten in een appartement of een huis”, aldus de president.

ABCWorldNews World News Tonight PART ONE: @DavidMuir has an exclusive interview with Pres. Trump in Phoenix, Arizona, asking about the risk of more lives lost to COVID-19 in the push to reopen, testing and the economy and his message to the families of the 70,000 Americans now dead. https://t.co/hzG1drfzIj https://t.co/bivV4KSxJq 6 mei 2020 @ 01:25

Volgen

Democraten mogen voorverkiezingen in New York niet schrappen

De Democratische voorverkiezingen in de staat New York mogen niet worden afgelast, ondanks het feit dat oud-vicepresident Joe Biden de enige overgebleven kandidaat is voor de nominatie om het bij de presidentsverkiezingen in november op te nemen tegen president Donald Trump. Dat heeft een rechter dinsdag bepaald, meldt persbureau AP. De voorverkiezingen moeten op 23 juni doorgaan.

Democratische leden van de verkiezingsraad van de staat hadden gestemd om van de voorverkiezingen af te zien, omdat er geen tegenkandidaten meer zijn. Ze wezen op het coronavirus als reden. Voormalige kandidaten Bernie Sanders en Andrew Yang waren het daar niet mee eens en stapten naar de rechter. Hun advocaten betoogden dat de voorverkiezingen nog van invloed kunnen zijn op het aantal gedelegeerden bij de Democratische conventie - en daarmee op debatten over het programma.

Rechter Analisa Torres stelde hen in het gelijk. Het zou ongrondwettelijk zijn om de voorverkiezingen te schrappen, oordeelde zij. Er is volgens haar voldoende tijd om ervoor te zorgen dat de verkiezingen op een veilige manier kunnen worden gehouden. New York, de Amerikaanse staat die het hardst is getroffen door het coronavirus, houdt op 23 juni ook voorverkiezingen voor het Congres en op staatsniveau.

Biden is verzekerd van de nominatie sinds Sanders vorige maand zijn campagne beëindigde. Sanders maakte echter duidelijk dat hij delegatieleden wil blijven verzamelen voor de Democratische conventie in augustus in Milwaukee, Wisconsin. De campagne van Biden heeft niet aangedrongen op afgelasting van de voorverkiezingen.

Curaçao versoepelt lockdown vanaf vrijdag

Curaçao versoepelt vanaf vrijdag 8 mei de lockdown en „gaat intern open”. Dat heeft minister-president Eugene Rhuggenaath dinsdag gezegd, schrijft persbureau ANP. Voorlopig blijft nog wel een avondklok van kracht.

Het opheffen van de lockdown houdt onder meer in dat automobilisten vanaf vrijdag weer elke dag de straat op mogen. Ook mogen mensen weer zwemmen en sporten.

Grote evenementen blijven echter nog verboden. Ook wordt mensen gevraagd voorzichtig te zijn en de regels rond hygiëne en sociale afstand in acht te blijven nemen.

Trump wil taakgroep Witte Huis vervangen door nieuw coronateam

De taakgroep van het Witte Huis die de bestrijding van het coronavirus in de Verenigde Staten coördineert wordt binnenkort opgeheven en vervangen door een nieuw team, dat zich vooral moet richten op de nasleep van de uitbraak. Dat heeft president Donald Trump dinsdag gezegd, meldt persbureau Reuters.

Trump bevestigde een uitspraak van vicepresident Mike Pence, de voorzitter van de groep, die ook de artsen Anthony Fauci en Deborah Birx omvat - medici die het gezicht zijn geworden van de bestrijding van de pandemie in de VS. Volgens Pence kan de taakgroep eind mei of begin juni worden opgeheven wegens „de enorme vooruitgang die we als land hebben geboekt”.

De taakgroep heeft „geweldig werk gedaan", zei Trump tijdens een bezoek aan een producent van gezichtsmaskers in Arizona. „Maar we kijken nu naar een beetje een andere vorm", aldus de president, die veiligheid en heropening aanwees als speerpunten. „Daarvoor zetten we waarschijnlijk een nieuwe groep op.”

Gevraagd of hij daarmee een signaal wilde geven dat de missie tegen het coronavirus is volbracht, zei Trump: „nee, helemaal niet. De missie is volbracht wanneer het voorbij is". Critici menen echter dat het nog geen tijd is om de taakgroep op te heffen.

Volgens Trump blijven Fauci en Birx adviseurs na de ontmanteling van de taakgroep, die sinds zijn vorming in maart bijna elke dag bijeenkomt.

Meer dan 70.000 mensen zijn in de VS overleden aan Covid-19, het hoogste dodental ter wereld. Er zijn meer dan 1,2 miljoen gevallen van de longziekte vastgesteld in het land. Omdat niet alle patiënten worden getest, ligt het werkelijke aantal hoger.

Kwartaalwinst Disney keldert door coronacrisis

De winst van entertainmentbedrijf Disney is in het tweede kwartaal scherp gedaald als gevolg van de wereldwijde coronacrisis. Vooral de sluiting van de pretparken kost het concern inkomsten. Dat bleek dinsdag bij de presentatie van de kwartaalcijfers, schrijft Reuters.

De kwartaalwinst van Disney kwam uit op 475 miljoen dollar, een daling van 91 procent ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar, toen het bedrijf 5,4 miljard dollar verdiende. Volgens het bedrijf hebben kosten in verband met het coronavirus 1,4 miljard dollar van de brutowinst gehaald.

Sinds half maart zijn alle pretparken van Disney gesloten. Bioscopen zijn dicht, en de productie van films ligt grotendeels stil. Het sportnetwerk ESPN van Disney kan geen grote sportwedstrijden uitzenden. Begin dit jaar voorspelde het bedrijf nog een recordjaar voor zijn filmstudio's.

Het enige lichtpunt is de streamingservice Disney Plus, die vorig jaar is gestart in de Verenigde Staten en in april is gelanceerd in Europa. Die heeft inmiddels 54,4 miljoen abonnees. Ter vergelijking: Netflix heeft 183 miljoen abonnees.

Bestuursvoorzitter Robert Chapek van Disney zei bij de presentatie van de cijfers dat het bedrijf zijn pretpark in Shanghai op 11 mei weer zal openen, zij het met beperkingen op het aantal bezoekers. Het concern heeft volgens hem echter „beperkt zicht” op de vraag wanneer andere parken weer open kunnen. „Hoewel het te vroeg is om te voorspellen wanneer we kunnen beginnen met de hervatting van al onze operaties, evalueren we een aantal verschillende scenario's", aldus Chapek.

Het laatste nieuws

In dit blog volgt NRC het belangrijkste nieuws rondom de coronacrisis. Dit waren de hoofdpunten van dinsdag 5 mei:

• Het kabinet komt woensdag naar verwachting met een stappenplan voor een uitweg uit de coronacrisis. Eerst mogen contactberoepen weer beginnen, zoals kappers, dan gaan de middelbare scholen open, vervolgens kunnen de restaurants en culturele instellingen open en als laatste mogen evenementen weer plaatsvinden.
• Nederland breidt het aantal tests op antistoffen fors uit na een aankoop uit China. Het gaat om zogeheten serologische tests die inzicht moeten verschaffen in hoe het virus zich in Nederland verspreidt en hoe antistoffen zich ontwikkelen bij mensen die het virus hebben gehad.
• Dinsdag zijn 86 nieuwe Covid-19-sterfgevallen en 89 nieuwe ziekenhuisopnames gemeld. Het aantal IC-opnames daalde met 39 naar een totaal van 644, waarvan 26 patiënten in Duitse ziekenhuizen liggen - 2 minder dan gisteren.
• Bij een demonstratie tegen de coronamaatregelen in Den Haag zijn dinsdag circa tachtig mensen „hoofdzakelijk geweldloos” aangehouden. Een groep demonstranten besloot tegen de afspraken in richting binnenstad te gaan. Hun gedrag was volgens burgemeester Johan Remkes „onacceptabel”.
• Een klokkenluider zegt dat de regering-Trump weigerde te luisteren naar vroege waarschuwingen over de risico's van het coronavirus. Rick Bright, de voormalige baas van een Amerikaans departement dat vaccin ontwikkeld, beweert in een officiële klacht dat hij al in januari aan de bel trok, maar vervolgens werd overgeplaatst.
• De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) vraagt landen om mogelijke besmettingen te onderzoeken die speelden voordat het coronavirus wereldwijd werd waargenomen. De oproep volgt kort nadat een Frans ziekenhuis heeft vastgesteld dat een patiënt met een longontsteking in december al Covid-19 had.
• Luchtvaartmaatschappij Virgin Atlantic gaat een derde van al zijn banen schrappen. Airbnb maakte bekend dat een kwart van alle werknemers moeten vertrekken. Fiat Chrysler maakte bij de eerste kwartaalcijfers bekend dat het 1,7 miljard euro verlies heeft gedraaid.

 

Lees hier het blog van dinsdag terug