Ook een elfjarige kan een lintje verdienen

Elke ochtend als Norèn Ronken haar gordijnen openschuift, valt haar oog even op de onderscheiding op de vensterbank. Dan is ze trots. Niet dat de elfjarige uit Wittem ooit aasde op een jongerenlintje. Het ging en gaat haar bij haar wekelijkse bezoeken aan een zorgcentrum om het zichtbare plezier van de ouderen. „En ik vind het zelf ook leuk.”

De eerste keer ging ze met groep 7 naar het zorgcentrum. „Daarna vroeg ik aan mijn moeder of ik er zelf elke week naartoe kon. Op het zorgcentrum keken ze wel op van zo’n jonge vrijwilliger. Nu ga ik elke donderdagmiddag, na school. Ik praat met bewoners, doe spelletjes met ze of help bij andere activiteiten.”

Het lintje dat ze ervoor kreeg, was „een verrassing. Er zou een speciaal moment voor de bewoners van het zorgcentrum in het gemeentehuis zijn. Op aandringen van mijn moeder ben ik gegaan. Toen werd ik opeens naar voren geroepen.”

De lintjesregen in 2019

Fanatiek plastic inzamelen

Koninklijke onderscheidingen, ook die tijdens de lintjesregen voorafgaand aan Koningsdag, gaan in de regel naar vrouwen en mannen van een zekere leeftijd. Sommige gemeenten willen ook iets doen voor kinderen en jongeren met verdiensten voor de samenleving. Utrecht, Gouda en Dordrecht hebben bijvoorbeeld zo’n onderscheiding.

De gemeente Heerlen kende ze rond de eeuwwisseling. Daarna verslofte de traditie. Deze week zou die weer worden opgepakt tijdens een feestelijke bijeenkomst. „Dat moet nu wachten”, vertelt wethouder Jordy Clemens (Jeugdzaken, SP). „Niet erg. Dan kunnen mensen kandidaten blijven voordragen. Juist in deze tijd komen jeugdigen met prachtige initiatieven. Later kunnen we er nog een prachtig feest van maken met de kinderburgemeester en –wethouders die we in Heerlen ook hebben.”

Burgemeester Nicole Ramaekers van Gulpen-Wittem, in het Limburse Heuvelland, speldde het jongerenlintje bij Norèn Ronken al in november vorig jaar op. De onderscheidingen worden in haar gemeente uitgereikt op of rond de Internationale Dag van het Rechten van het Kind (20 november). „De gemeenteraad heeft begin 2017 besloten tot de instelling van de lintjes. Ik begon een paar maanden later en heb ze dus allemaal mogen opspelden. Bij een meisje dat steeds haar vlecht laat groeien en afknippen, zodat er van haar haar pruiken kunnen worden gemaakt. Bij een vertegenwoordiger van een klas die heel fanatiek plastic flessen inzamelde.”

Volgens de burgemeester zijn de reacties bij toekenning van een jongerenlintje sterk vergelijkbaar met die van volwassenen bij koninklijke onderscheidingen: „Gedecoreerden reageren met ‘waarom ik?’, ‘ik help gewoon, omdat ik het leuk vind’ en ‘zo bijzonder is het toch niet wat ik doe?’.” Maar bijzonder zijn de verdiensten van deze jeugdigen vaak wel degelijk, vindt Ramaekers.

Als je bij verenigingen zit, hoor je ze te helpen. En omdat het vriendenclubs zijn, voelt het nooit als een straf

Roel Blezer (19), Gulpen

Trekkertrek-wedstrijden

Ook het culturele en sportieve leven in Gulpen-Wittem (ruim veertienduizend inwoners, 22 dorpen en buurtschappen en een veelvoud daarvan aan verenigingen) drijft mede op de inzet van minderjarigen. Ramaekers: „Anders dan de kandidaten voor de traditionele lintjesregen draaien ze niet al decennia mee, maar hun bijdragen doen er wel degelijk toe. Het kost in toenemende mate wel moeite om ze te binden. Maar dat is ook bij veel volwassenen inmiddels zo. Inspanning voor één project, bijvoorbeeld een tijdelijke feestcommissie, is vaak geen probleem. Levenslange inzet voor de vereniging wordt schaarser.”

Ook Roel Blezer (19) uit Gulpen kreeg op 20 november vorig jaar een lintje van burgemeester Ramaekers. Hij is sinds zijn negende lid van harmonie St. Petrus en speelt trombone en eufonium (een soort tuba). Rond zijn zestiende begon hij met zijn vrijwilligersklussen. „Achter de bar tijdens een feest.” Later deed hij dat ook bij de andere muziekverenigingen waarin hij inmiddels actief is en hij verricht hand- en spandiensten bij het kindervakantiewerk, de trekkertrek-wedstrijden en carnavalsvereniging de Sjtruu Bloazere.

„Heel normaal”, vindt hij. „Als je bij verenigingen zit, hoor je ze te helpen. En omdat het vriendenclubs zijn, voelt het nooit als een straf. Dat lintje was niet nodig geweest, maar de uitreiking was toch een geweldige ervaring.”