‘Maatregelen die de bondsrepubliek niet eerder nam’

Van kerken, moskeeën en synagogen tot zwembaden, gokhallen en bordelen, van winkels die geen levensmiddelen verkopen tot fitnesscentra en sportverenigingen – dat alles moet in Duitsland dicht. Vakantiereizen in binnen- en buitenland zijn voorlopig verboden. Mensen zullen veel minder op bezoek mogen in ziekenhuizen en bejaarden- en verzorgingscentra.

Bondskanselier Merkel heeft maandagavond een drastische beperking van het openbare leven afgekondigd. Het zijn maatregelen, zei Merkel, „die we in de meer dan zeventig jaar dat de bondsrepubliek bestaat niet hebben moeten nemen” – maar die nu noodzakelijk zouden zijn om de infectie met het coronavirus onder de bevolking te vertragen.

Tot sluiting van scholen en controle van een aantal van Duitslands grenzen was al eerder besloten.

Anders dan de Franse president Macron, die maandagavond in zijn toespraak over de coronacrisis herhaaldelijk zei dat zijn land nu in een staat van oorlog verkeert, gebruikte Merkel, zoals gebruikelijk, nauwelijks grote woorden. Ze had gekozen voor de vorm van een gewone, korte persconferentie in de kanselarij. Veiligheidshalve waren de stoelen voor de journalisten op ruim een meter van elkaar geplaatst.

Lees ook hoe wat Macron zei in zijn toespraak tot de Fransen

Omdat in Duitsland veel politieke macht ligt bij de deelstaten, zijn de maatregelen in samenspraak met de minister-presidenten van de deelstaten genomen. Merkel zei te willen voorkomen dat de samenleving helemaal tot stilstand komt. Daarom zijn in Duitsland „uitdrukkelijk niet gesloten”: supermarkten, wekelijkse markten, bezorgdiensten, apotheken, banken, kappers en gezondheidsinstellingen.

Solidair zijn

President Steinmeier sprak de bevolking maandag in een videoboodschap ook toe over de crisis, en koos daarbij strijdbaarder termen. „We zullen het virus overwinnen. Daarom vraag ik van ons allemaal: laten we verstandig zijn! Laten we solidair zijn.”

Duitsland besloot zondag al tot scherpere controle van de grenzen met Frankrijk, Oostenrijk, Zwitserland, Denemarken en Luxemburg. Polen en Tsjechië hebben eerder al van hun kant reizigers vanuit Duitsland de toegang ontzegd. Reizigers mogen alleen nog Duitsland in, wanneer ze kunnen aantonen daarvoor goede redenen te hebben. Zo zijn vrachtverkeer en pendelaars van de maatregel uitgezonderd.

„Mijn hart bloedt als grenzen dicht gaan en individuele vrijheid ingeperkt en reisvrijheid gedeeltelijk stopgezet wordt”, zei staatssecretaris van Buitenlandse Zaken Michael Roth (SPD). „Maar nu is dat tijdelijk nodig.”