Sigrid, Mona of Lilian kunnen extra stemmen trekken

Een vrouwelijke lijsttrekker, levert die extra stemmen op? Onderzoeksbureau Ipsos vroeg in een online enquête aan 1.052 stemgerechtigde Nederlanders of ze op een andere partij zouden stemmen als die een vrouw als lijsttrekker heeft. Het antwoord is ‘ja’: 16 procent zou switchen naar een andere partij die dicht bij hun voorkeur ligt.

Voor partijen die nu nadenken over hun lijsttrekker bij de komende Tweede-Kamerverkiezingen is dat relevant. Bijvoorbeeld voor D66, waar minister van Buitenlandse Handel Sigrid Kaag in november liet weten dat ze erover nadenkt zich kandidaat te stellen voor het lijsttrekkerschap. Of voor de SP, die met Lilian Marijnissen al een vrouwelijke leider heeft. Haar positie kan ter discussie komen te staan als de partij het slecht blijft doen in de peilingen.

Bij het CDA worden de ministers Wopke Hoekstra (Financiën) en Hugo de Jonge (Volksgezondheid) gedoodverfd als kroonprinsen, maar staatssecretaris Mona Keijzer (Economische Zaken) zegt regelmatig dat er ook „kroonprinsessen” zijn – zoals zijzelf.

Lees hier ‘Je kunt ook mannenquotum zeggen.’ Interview met Liza Mügge (UvA) over vrouwen in de politiek.

De 16 procent die zou overstappen naar een partij met een vrouw bovenaan de kieslijst is weliswaar een minderheid, maar vertegenwoordigt toch een flink kiezerspotentieel: 2 miljoen stemmen. Dit speelt vooral bij linkse partijen, want het zijn met name hun kiezers die het geslacht van de lijsttrekker belangrijk vinden.

Vooral voor D66 kan een vrouw als lijsttrekker betekenis hebben: 24 procent van de mensen die op deze partij wil gaan stemmen, zegt naar een andere partij met een vrouwelijke lijsttrekker over te stappen als D66 weer een man bovenaan zet. VVD’ers hechten het minst van allen belang aan een vrouwelijke lijsttrekker.

Ipsos voerde het onderzoek uit in opdracht van Women inc., een organisatie die strijdt voor gelijke kansen voor beide geslachten. „Meer vrouwelijke lijsttrekkers zou goed zijn”, zegt directeur Jannet Vaessen. „Rolmodellen zijn belangrijk voor jonge meiden. Maar wat wij nog liever willen is dat partijen in hun verkiezingsprogramma’s aandacht besteden aan gelijke kansen.” De organisatie overhandigt de partijen dinsdag een ‘zespuntenplan’ met aanbevelingen.

Uit het Ipsos-onderzoek blijkt dat 94 procent van de kiezers kansengelijkheid voor mannen en vrouwen een belangrijk onderwerp vindt en dat 66 procent wil dat zijn partij hier iets aan doet. „Niet alleen linkse kiezers vinden dat belangrijk, maar ook rechtse”, zegt Vaessen.