De Tong van Lucifer aan de Knardijk langs de A6 in Flevoland is vrijdag weggetakeld. Het ovale, beeldbepalende kunstwerk hing sinds de stormen van de afgelopen weken scheef, bij inspectie bleek het omhulsel van de dragende constructie losgeraakt. Het wordt nu gerestaureerd. En daarna, zegt verantwoordelijk gedeputeerde Michiel Rijsberman (D66), „zetten we het terug op zijn plaats, zo doen we dat altijd”.
Maar daar denkt de SGP in de Provinciale Staten van Flevoland heel anders over. Vanwege het vermeend godslasterlijke karakter van het kunstwerk, pleit de partij voor definitieve verwijdering. „Dit beeld tart God”, zegt SGP-Statenlid Sjaak Simonse.
De Tong van Lucifer (1993), gemaakt door kunstenaar Ruud van de Wint (1942-2006), lijkt te verwijzen naar de gevallen engel Lucifer. De naam wekt de suggestie dat de duivel vanaf de dijk zijn tong uitsteekt naar de hemel. Simonse: „Elke keer dat ik erlangs kom, word ik daar verdrietig van. Als het beeld naar een museum zou gaan, kan wie dat wil het daar welbewust opzoeken.”
Psalm 33
Om zijn pleidooi kracht bij te zetten, heeft hij woensdag in de Statenvergadering over de Cultuurnota van Flevoland Psalm 33 aangehaald. Daarin staat: ‘Heft vrolijk aan, wijdt Hem uw kunst/Alles moet Hem eren’. Simonse: „Dit kunstwerk is het omgekeerde daarvan.” Ook wees hij, al was dat voor hem een minder belangrijk argument, op de terugkerende restauratiekosten van de Tong van Lucifer, dat van 2006 tot 2010 ook al eens van zijn plek was, indertijd voor een reparatie na koperdiefstal. „Ik heb gezegd: de kosten van dat beeld gaan in de richting van een half miljoen.” Na 2010 kwam er verlichting en beveiliging – een bewakingscamera. In 2009 eiste het kunstwerk het leven van een restaurateur, toen het uit de takels van een kraan viel.
Gedeputeerde Rijsberman vindt de negen meter hoge en vier meter brede, geheel van koperdraad opgetrokken Tong van Lucifer „een prachtig beeld op een prachtige plek, het past goed bij de schaal van de dijk waar het op staat”. Maar hij begrijpt ook „de pijn van de tegenstanders, met deze titel lijkt het op godslastering”.
Daarom is zijn voorstel nu dat er een nieuwe naam komt. „Er was ooit een andere werktitel, ‘Schild’ of zo. Dat is een onschuldige naam.” Kunstenaar Ruud van de Wint, bekend van de grote schilderingen in de vergaderzaal van de Tweede Kamer, koos uiteindelijk voor Tong van Lucifer. Daarmee verwees hij naar verluidt overigens niet naar de christelijke betekenis van Lucifer als de duivel, maar naar Lucifer uit de Romeinse mythologie, die het vuur symboliseert. Rijsberman: „Maar als de benaming het probleem is, dan moet je je afvragen: kan het kunstwerk niet anders heten?”