Waarom en hoe we de lijst met 101 Talenten hebben gemaakt

„Heb ik talent denkt u?”, vraagt een wat nerdy-jongen op een tekening van Peter van Straaten. Tegenover hem zit een oude man. Op de tafel ligt de hoed van de man, ernaast staat een glaasje wijn. Fronsend bekijkt hij een papiertje met tekst. De tijd dat talent enkel bekeken werd door fronsende mannen achter een tafel, is voorbij.

Aan experts buiten de krant en aan redacteuren binnen de krant vroegen we: wie zijn de gezichten van de huidige kunstwereld die nog te vaak ongezien blijven? Wie de piepjonge of minder piepjonge talenten die (nog) meer aandacht verdienen? Wat zijn de namen die nog onbekend klinken in de oren van de gemiddelde NRC-lezer, misschien zelfs van de grote kunstliefhebbers, terwijl ze in kleine kring geprezen worden?

Met deze vragen gingen we op zoek naar 101 veelbelovende kunstenaars, verspreid over het Nederlandse taalgebied, naar hen die de toekomst van de kunst aan het bepalen zijn.

De toekomstige ontwikkeling van talenten voorspellen is een heikele bezigheid: de loopbaan van een kunstenaar gaat met vallen en opstaan, met prachtig en minder geslaagd werk. Wat wij zien in deze kunstenaars is de potentie die nodig is om te groeien en mindere fases te boven te komen.

Dit is dus geen top van de allerbeste toekomstige kunstenaars, maar een gewogen, beargumenteerde selectie – een inventarisatie van wie zich de afgelopen jaren als belofte heeft aangediend.

Externe experts

Nederland en Nederlandstalig België zijn grote gebieden met vele kleine en bredere stromingen binnen de cultuur waar we het liefst een zo volledig mogelijk beeld van wilden krijgen. Het leek ons verstandig om input van buitenaf te vragen. „Van wie kunnen we nog wat leren?” Als externe curatoren hebben we vijftien mensen gekozen met expertise en zicht op wat er maatschappelijk speelt binnen hun vakgebied(en). Ook zij hebben namen aangedragen voor de longlist en geholpen met de selectie. De uiteindelijke beslissing lag bij de cultuurredactie.

De vraag „Van wie kunnen we nog wat leren?” hebben we ook gehanteerd als criterium bij het selecteren van onze veelbelovende kunstenaars. Welke talenten kleuren buiten de lijntjes van de gevestigde orde? Of wie zijn er juist ontzettend goed in het kleuren binnen de lijntjes? Welke zangeres heeft een betoverend mooie vernieuwende klank, welke schrijver met een tot nog toe ongehoord perspectief doet je wegdromen met zijn lyrische teksten, welke fotograaf ziet en toont ons beelden die voorheen ongezien bleven? Ook hierop zochten we een antwoord.

Diversiteit

We streefden naar diversiteit in al haar vormen: kijk naar de klassiekemuzieklijst, waar zowel klassieke componisten als een in het westen niet vaak voorkomende oed-speler elkaar kunnen vinden. Op de lijst staan de namen van acteurs, schrijvers en zangers, naast die van spoken-word-artiesten, comedians en fotografen. Mensen die nog niet gevestigd zijn, maar al ontzettend goed werk hebben gemaakt – in de vorm van een tentoonstelling, een album, een voorstelling, een boek, een optreden, journalistieke bijdragen, noem maar op.

Op leeftijd stond geen limiet, zolang iemand maar ‘aanstormend talent’ genoemd kon worden. Jong naast oud. Een Nederlander naast een Brusselaar, een ballerina naast een breakdancer. We richtten onze blik naar het Nederlandse taalgebied als geheel, hoewel heel wat talent zich nog steeds verzamelt in de hoofdsteden, en waakten over een genderevenwichtig resultaat.

Het resultaat is een omvangrijke lijst met boeiende en inspirerende namen, alfabetisch geordend per kunstdiscipline, die wij u met plezier presenteren. Gelinkt aan een verzameling van werken die u kunt bekijken, lezen, beluisteren, bezoeken, en wat ons betreft: bewonderen.