Afgelopen week nog kreeg Dirk Bron een telefoontje van een van zijn vaste leveranciers. Of hij misschien belangstelling had voor een partij onderbroeken van een bekend A-merk. Een slordige zeventigduizend onderbroeken, om precies te zijn, verpakt in doosjes van drie. „Zo’n verkoper noemt dan een prijs, en dan doe ik een bod”, zegt Bron. „Ik beslis gelijk.”
Deze keer waren het toevallig onderbroeken, volgende week zijn het misschien kinderwagens of sportschoenen, shampoo of keukenmachines. Partijen waar de eigenaar graag vanaf wil, omdat de fabrikant te veel heeft geproduceerd, of omdat een winkelketen te veel heeft ingekocht of failliet is gegaan. Dirk Bron koopt ze dan voordelig in, en verkoopt ze door aan budgetketens.
De komende maanden zal Bron (59) zijn goedkope onderbroeken en popcornmachines vooral voor zichzelf houden. Over krap drie maanden moet de partijenhandelaar in één klap bijna 130 winkels vullen: de Belgische vestigingen van Blokker, die hij deze week van de huishoudketen overnam. Hij wil die filialen omdopen tot een nieuw op te richten uitverkoopketen, genaamd Mega World.
/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data55385350-4906c2.jpg)
Op de dag dat die overname werd aangekondigd, was Bron voor de buitenwereld een mysterie. Het enige dat over hem was te vinden was, is dat hij in de jaren tachtig budgetsportwinkel Aktiesport oprichtte en later tweemaal tevergeefs een andere koopjesketen probeerde te stichten. Een bedrijfspand heeft hij niet. Zijn huidige onderneming, de Dutch Retail Groep, is gevestigd in een woonflat uit de jaren zeventig, aan de rand van het Zuid-Hollandse stadje Waddinxveen.
Veel ervaring met koopjes
Toch is Bron in de detailhandel een goede bekende, zegt winkelmakelaar en -adviseur Willem Baas. „Hij heeft daar heel veel contacten. Ik ken hem nog uit de tijd van Aktiesport, waar ik alle vastgoed deed. Nadat hij die zaak had verkocht, zijn we elkaar een tijdje uit het oog verloren. Maar de laatste jaren hebben we weer veel contact gehad.”
Winkelondernemer Len Langenberg kent Bron nog van jaren geleden. Hij en zijn compagnon Jos Gillebaard namen Aktiesport begin deze eeuw van de oprichter over. Ze voegden die keten later samen met branchegenoot Perry Sport in de Unlimited Sports Group, die begin 2016 failliet ging. Langenberg leerde Bron kennen als een „degelijke ondernemer”, zegt hij. „Hij heeft veel goede ideeën en veel ervaring in de discount.”
Met Aktiesport begon Bron al op 22-jarige leeftijd, samen met zijn schoonvader. Het eerste filiaal opende in 1982 in Gouda. „Aktiesport was deels partijenhandel, maar ook reguliere handel”, zegt Bron aan de telefoon. „Alles kwam rechtstreeks bij de grote merken zelf vandaan.” Het sloeg aan: in twintig jaar groeide Aktiesport uit tot een keten met 86 vestigingen door het hele land.
In 2001 verkocht Bron Aktiesport aan Langenberg en Gillebaard omdat hij „een goede prijs kon krijgen”. De keten had op dat moment een omzet van 200 miljoen gulden en maakte 10 miljoen winst, stelt hij. Volgens koper Langenberg is dat „misschien wat overdreven”, maar anderhalf miljoen omzet per filiaal haalde het bedrijf zeker. Zo winstgevend als Bron beweert, was het bedrijf overigens niet, aldus Langenberg. „Maar het was ook niet verlieslatend. Er kon gewoon bedrijf worden gevoerd.”
Een mislukte overname
Nadien, zegt Bron, richtte hij zich jarenlang volledig op de handel in partijen. De ondernemer bouwde een netwerk op van fabrikanten en handelaren die bij hem aankloppen als ze iets te verkopen hebben. „Ik ken alle partijhandelaren in Europa, kan ik wel zeggen.” De goederen verkoopt hij door aan „diverse grotere retailers in Europa”. Wie dat zijn, wil hij niet zeggen.
Uitverkoopwinkel Op=Op Voordeelshop, met 140 vestigingen, was het in ieder geval niet, zegt mede-oprichter Jos Venema. Zijn keten, die begin vorig jaar failliet ging, deed geen zaken met Bron. Ook eigenaar Danny Dame van discountwinkel SoLow (34 filialen) hoorde de naam van Bron dinsdag voor het eerst, zegt hij.
Bij Blokker was de partijenhandelaar wel een bekende, zegt eigenaar Michiel Witteveen. „Het is een hele vasthoudende ondernemer. Dat waardeer ik in iemand.”
/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data53302309-ab7243.jpg)
Vijf jaar na de verkoop van Aktiesport deed Bron een nieuwe poging een eigen winkel op te zetten, met de overname van vijftien filialen van de Belgische textielketen Superconfex. Hij wilde daar een koopjeswinkel in vestigen, Megaretail genaamd, schreven Belgische media destijds. Zelf stelt Bron nu dat hij de keten Megasport wilde noemen, en dat hij zich specifiek wilde toeleggen op de verkoop van goedkope sportkleding.
Het plan mislukte nog voor de eerste winkel openging. De verkoper van Superconfex zou een sterfhuisconstructie hebben opgetuigd, om zo 900.000 euro weg te sluizen. „Het bedrijf had een veel grotere schuld dan de eigenaar had gezegd”, zegt Bron daarover. Met hulp van advocaten slaagde hij erin de koop terug te draaien. Kort daarna werd Superconfex failliet verklaard. De financiën waren „één grote warboel”, zei curator Rudi van Gompel daarover tegen het Belgische dagblad De Standaard.
Een nieuwe poging
Twee jaar later deed Bron een nieuwe poging, ditmaal in Nederland. Het plan was een (buiten)sportketen te openen onder de naam Megaworld. Een eerste vestiging zou in augustus 2008 in Lelystad openen, schreven lokale media destijds. Op termijn mikte Bron op 25 megawinkels door heel Nederland. Maar ook dat idee werd nooit werkelijkheid – volgens Bron opnieuw vanwege het achterhouden van cijfers.
„We waren in gesprek met een keten die vijf megawinkels had in Nederland. Dat is toen misgelopen omdat zij de goede cijfers niet aanleverden.”
Om welke keten dat ging, kan Bron niet kwijt. En ook makelaar Willem Baas, die hem destijds adviseerde, wil geen namen noemen, omdat het bedrijf in kwestie nog steeds bestaat. Dat de deal afketste omdat beide partijen elkaar financieel niet konden vinden „klopt in grote lijnen wel”, zegt Baas. „Maar waar het precies is misgelopen, weet ik niet. Bij de financiën was ik niet betrokken.”
Na de mislukte overname stortte Bron zich opnieuw op de partijenhandel. „Maar het idee van Mega World is in zijn hoofd blijven spelen. Hij heeft lang gezocht naar wegen om dat te realiseren”, zegt Baas. „Hij wilde niet één winkel openen en dan uitbouwen, maar in een keer een aantal winkels kopen.”
Amerikaanse uitstraling
Vorig jaar al kreeg Baas naar eigen zeggen een appje van Bron dat de handelaar „bezig was” met Blokker. „Dat heb ik toen voor kennisgeving aangenomen.” Eigenaar Witteveen bevestigt dat Bron al langer interesse toonde. „Hij kwam eigenlijk elk halfjaar bij me langs om te vragen of er iets te koop was.”
Met de Belgische winkels van Blokker krijgt Bron nu een nieuwe kans om zijn Mega World te realiseren. Op 7 mei gaat de formule, die een „Amerikaanse uitstraling” krijgt, van start. Anders dan in voorgaande plannen wil Bron niet alleen sportkleding verkopen, maar een mix van producten. In zijn logistiek centrum in het Belgische Maasmechelen heeft hij al „zeer scherpe partijen” klaarstaan, zegt hij. Alles in de winkel is minstens 50 procent goedkoper dan de winkeladviesprijs, belooft hij.
Tegenover de Belgische vakbonden heeft Bron de garantie afgegeven dat de winkels sowieso één jaar openblijven en dat alle 670 werknemers die periode in dienst blijven, schrijft vakblad RetailDetail. Maar als het aan Bron ligt, blijft hij veel langer. De partijenhandelaar ziet mogelijkheden om „nog wel honderd” extra winkels te openen, zegt hij. „In België is ruimte voor 250 van dit soort winkels. Dan heb je echt een landelijke dekking.”