In Duitsland keren de milieuregels zich nu tegen Tesla

Kapverbod Windmolens worden in Duitsland al bijna niet meer gebouwd door slepende bezwaarprocedures. Nu legt ‘het milieu’ ook de bouw van de eerste grote Tesla-fabriek in Europa stil.

Tesla was al begonnen met het rooien van 90 hectare dennenbos. Het bos was geplant voor de houtproductie.
Tesla was al begonnen met het rooien van 90 hectare dennenbos. Het bos was geplant voor de houtproductie. Foto Patrick Pleul

Beteuterd staat Duitsland te kijken hoe het ambitieuze plan van de Amerikaanse autobouwer Tesla voor een grote fabriek in Brandenburg al in een vroeg stadium botst op de taaie Duitse werkelijkheid. Milieuactivisten hebben de fabrikant van elektrische auto’s de voet lelijk dwarsgezet. Politici, investeerders en andere ondernemers vragen zich vertwijfeld af: kan er dan niets meer in Duitsland?

En de vreugde was nog wel zo groot in Brandenburg en Berlijn, toen Tesla-topman Elon Musk in november bekendmaakte dat de eerste grote Tesla-fabriek in Europa even ten zuidoosten van de Duitse hoofdstad gebouwd zou worden. Het oosten van Duitsland kan de werkgelegenheid goed gebruiken. En helemaal van een bedrijf dat vooroploopt in autotechnologie, die ook nog eens klimaatvriendelijk is.

Met vliegende vaart ging Tesla aan de slag om het aangeschafte terrein van 300 hectare bouwrijp te maken. Want in de zomer van 2021 moeten daar al elektrische auto’s en accu’s van de band rollen. Als eerste stap begon men 90 hectare dennenbos te rooien. Een bouwvergunning was er nog niet, maar de deelstaatregering vond dat Tesla toch al mocht beginnen met het rooien van bomen.

Beschermde diersoorten

Twee kleine milieuorganisaties, één uit Brandenburg en één uit Beieren, vonden dat het allemaal te snel ging en stapten naar de rechter. Die besloot zaterdag dat het kappen met onmiddellijke ingang voorlopig gestopt moest worden, in afwachting van een oordeel.

„We hebben niets tegen Tesla”, verklaarde een woordvoerder van de Grüne Liga Brandenburg (700 leden), maar de kapvergunning zou een „gevaarlijk precedent scheppen”. Normaal zouden kap- en bouwvergunning pas verleend worden als enkele maanden onderzocht was of er misschien beschermde diersoorten op het stuk grond voorkomen.

Politici van de Groenen spraken zich de afgelopen dagen uit tégen de milieuclub en vóór Tesla

Maar voor Tesla dringt de tijd. Eind februari begint het broedseizoen, en om de vogels niet te storen, mag dan een half jaar lang niet gerooid worden. Dat zou het strakke tijdschema van Tesla ernstig vertragen.

De Duitse werkgeversorganisatie BDI en de associatie van Duitse start-ups reageerden meteen verontwaardigd op de opschorting van het kappen. Zij zien de kwestie als het zoveelste bewijs dat investeren in Duitsland onnodig moeilijk wordt gemaakt door overregulering en rechtszaken. De bouw van windmolens is ook al vrijwel stilgevallen in Duitsland door slepende bezwaarprocedures.

Dennenhoutplantage

Ook politici van de Groenen spraken zich de afgelopen dagen zowaar uit tégen de milieuclub en vóór Tesla. „Je hoeft niet altijd overal tegen te zijn”, zei de (Groene) Berlijnse wethouder van Economische Zaken, Ramona Pop. Ze noemde het onjuist om een dennenhoutplantage „tot bos te verklaren”. Het gaat inderdaad om een bos met louter dennen, geplant voor de houtproductie.

Twee activisten bezetten zondag kort enkele bomen met een geïmproviseerde boomhut. Nadat ze tegenover journalisten hun afkeer hadden uitgesproken over „altijd diezelfde kapitalistische Kackscheisse”, vertrokken ze alweer snel.

Dat er in Duitsland strenge milieuregels zijn, was voor Tesla en zijn ondersteuners in Duitsland geen verrassing. Het bedrijf had er al mee ingestemd elders drie keer zoveel bos aan te planten als bij Grünheide zou worden gerooid. Ook zou Tesla 400 alternatieve nestplaatsen voor vogels en vleermuizen laten inrichten en zijn specialisten volgens de Süddeutsche Zeitung begonnen met het verhuizen van mierenhopen.

De rechtbank heeft inmiddels verklaard vaart te zullen maken en mogelijk nog deze week uitspraak te doen.