Je kunt geen krant openslaan of de tv aanzetten of het gaat over women empowerment. Een recordaantal vrouwen veroverde een zetel bij de Amerikaanse midterm-verkiezingen in het Huis van Afgevaardigden dit jaar. Ursula von der Leyen is de eerste vrouwelijk voorzitter van de nieuwe Europese Commissie. Amsterdam heeft met Femke Halsema eindelijk een vrouwelijke burgemeester. Greta Thunberg vertelt wereldleiders hoe we het klimaatprobleem moeten oplossen. The future is female.
Doordat er zoveel focus is op vrouwen in berichtgeving, lijkt het alsof we al een heel eind zijn en ontstaat het risico dat er achteruit geleund wordt. Als we naar de realiteit kijken, zien we dat de situatie niet is verbeterd, integendeel. Werp één blik op onze huidige wereldleiders. Dat een man die publiekelijk heeft toegegeven vrouwen ongewenst aan te raken de meest machtige persoon ter wereld is, zegt genoeg over de huidige stand van zaken.
Onlangs werd bekend dat de kansen van Nederlandse vrouwen op economisch en politiek gebied zijn verslechterd. Wij hebben steeds minder vaak een leidinggevende functie of plek in de Nederlandse regering.
/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data53976885-2b5cfa.jpg)
#OscarsSoWhite
De motiverende speeches over gendergelijkheid zijn inmiddels vast onderdeel van de Oscar-uitreikingen. Naar aanleiding van de trending hashtag #OscarsSoWhite beloofde de Academy te diversifiëren, maar tijdens de laatste uitreiking werd weer duidelijk zichtbaar hoe het er werkelijk voor staat. Precies nul vrouwen werden genomineerd in de categorie beste regisseur, terwijl de jury over aanbod niets te klagen had met Greta Gerwig (Little Women), Lulu Wang (The Farewell) en Lorene Scafaria (Hustlers).
Om meer ruimte te creëren voor vrouwen in een masculiene maatschappij, lijkt het voor de hand te liggen om speciale initiatieven voor vrouwen te ontwikkelen. Er is reden om naar buiten te treden met een populair thema, feminisme scoort! Maar nog veel belangrijker is dat er binnen de huidige structuur niets hoeft te veranderen, er is tenslotte al een vrouwen-editie.
TedxWomen, Women in Business, Women Inc, Ladies Night, de vrouweninitiatieven zijn niet aan te slepen. Maar iedereen die weleens op een Women-Only event komt, weet dat de mannen op één hand te tellen zijn. We kunnen blijven roepen dat feminisme een mannenzaak is, maar als we mannen bij voorbaat uitsluiten zal dat niet gebeuren.
Beste intenties
De behoefte om een aparte wereld te creëren voor vrouwen of andere gemarginaliseerde groepen komt voort uit de beste intenties, maar zorgt niet voor constructieve verandering. Alleen het volledig vervangen van een editie door een Women-Only variant zou de aandacht verschuiven. Op het moment dat een vrouweneditie naast een reguliere editie wordt geplaatst wordt het idee dat mannelijk de norm is alleen maar sterker aangezet. Voor gelijkwaardigheid moet binnen bestaande structuren ruimte gemaakt worden, of dat nou letterlijk meer vrouwen aan tafel of in de programmering betekent of een meer feminien karakter van een initiatief.
Een voorbeeld van hoe een Women-Only idee de vooruitgang tegenwerkt, is een programma als Ladies Night. Talpa is hier in de valkuil getrapt door alleen maar vrouwen aan het woord te laten, maar met een mannelijke producent te werken. Veel interessanter zou zijn om een vrouwelijke producent de leiding te geven en mannen niet te weren uit de studio, zodat duidelijk wordt dat een programma van vrouwelijke hand voor iedereen gemaakt kan worden.
Een ander vaak gehoord argument voor Women-Only initiatieven is dat deze events een safe space zijn voor vrouwen. Waar we elkaar uit kunnen laten praten, elkaar niet afvallen en bij de borrel niet lastig worden gevallen. Maar net zoals safe spaces in de metro in India of tips voor vrouwen die ’s avonds alleen naar huis fietsen, is dit de wereld op zijn kop.
Álle events zouden veilig moeten zijn voor iedereen en wie zich schuldig maakt aan mansplaining, anderen constant in de rede valt of betrapt wordt op ongewenste intimiteiten zou een apart initiatief verdienen. Speciale Abusers-Only events bijvoorbeeld.
En dan hebben we nog de lijstjes. VIVA400, Woman of the Year, Vrouw in de Media. Is het goed voor de zichtbaarheid van vrouwen? Ja. Zijn rolmodellen belangrijk? Zeker. Maar wat mij betreft is het tijd om mee te gaan doen met de Person of the Year. Tim Hofman deed eerder dit jaar voor hoe het ook kan door bij zijn opening bij De Wereld Draait Door vijf mensen te noemen waar we dit jaar veel van zullen horen. Allemaal vrouwen, maar dat benoemde hij niet. Zo moeilijk is het dus niet, maar helaas nog wel ongebruikelijk.