Nederlands Studenten Orkest meeslepend in werk van jonge componist Rick van Veldhuizen

Een maand lang vrij nemen van je studie en je helemaal in de muziek storten, dat is het idee achter het Nederlands Studenten Orkest. Het projectorkest bestaat al sinds 1952 en mobiliseert jaarlijks zo’n honderd studenten die níet van hun hobby hun beroep maken, maar wel op hoog niveau musiceren. Tien dagen intensief repeteren en dan twee weken op tournee langs de grote concertzalen – een schoolreisje waarbij je zelf het avondprogramma bent. Onder de noemer ‘extase’ brengt het NSO dit jaar twee baanbrekende werken van Wagner en Stravinsky samen met een opdrachtcompositie van de jonge Rick van Veldhuizen (1994), en uiteraard een vrolijke toegift.

Dat de spelkwaliteit wisselt is geen verrassing – zo opende het Vorspiel uit Wagners Tristan und Isolde met een onbedoelde dissonant in de cello’s, maar werd het beroemde Tristanakkoord meteen daarna mooi gekleurd door de houtblazers. Zacht spelen is het moeilijkste wat er is, en het volume lag vaak erg hoog – bij Wagners Liebestod verdronk de uitstekende sopraan Katherine Dain enigszins in het orkestgeweld. In Stravinsky’s rauw opgediende Sacre du printemps imponeerde de prima kopersectie. Maar belangrijker nog waren de tomeloze inzet en het aanstekelijke plezier. Bovendien zorgde dirigent Manoj Kamps steeds voor heldere vormen en wist hij de spanning knap vast te houden.

Lees ook Manoj Kamps: ‘Ik wil andere verhalen, andere identiteiten’

Het klapstuk van de avond was unde imber et ignes van Van Veldhuizen, die zich met een reusachtig orkest tot zijn beschikking flink had uitgeleefd. Het ambitieuze en overvolle werk verkende allerhande effecten: ruimtelijke opstelling in de zaal, onorthodoxe percussie, massale tutti, schitterend omfloerste klankvelden. In onstuimige en wat hoogdravende teksten bezong het werk seksualiteit aan gene zijde van de norm, in een soort theatrale paringsdans tussen orkest en sopraan Dain. Van Veldhuizens klankverbeelding was geweldig, met een trio voor cementkuip, ketting en water als hoogtepunt. Iets meer focus had voor meer van zulke beklijvende momenten kunnen zorgen, maar meeslepend was het wel.