Besteed die 80.000 werkuren goed

Hoe maak je verstandige loopbaankeuzes in een samenleving die steeds complexer wordt? Historicus en futuroloog Yuval Noah Harari – recent bij het World Economic Forum én op tv bij Adriaan van Dis – voorspelt dat technologie onze wereld dramatisch zal veranderen. Ook werk wordt nooit meer hetzelfde. Zo zullen alle taken met vaste patronen volledig worden overgenomen door computers en robots. Dat maakt vele miljoenen banen overbodig. We zullen ons in de toekomst voortdurend moeten bijscholen en omscholen om geen onderdeel te worden van de ‘nutteloze klasse’, verwacht Harari.

Het beantwoorden van de vraag ‘hoe besteed ik mijn werkzame leven goed?’ is nu al ingewikkeld, en wordt er niet makkelijker op. Wie helpt ons daarbij? Een vriendin noemde als tip de website 80000hours.org, een non-profitinitiatief van de universiteit van Oxford. Centrale kwestie: je zult in je leven zo’n 80.000 uur besteden aan werk. Hoe kun je die uren zo goed mogelijk besteden aan het oplossen van de belangrijkste problemen in de wereld? Wat kunnen we daarbij leren uit onderzoek?

Om je volgende carrièrestap te kiezen, is meer nodig dan ‘een goed gevoel’ of ‘passie’

Een samenvatting van alle adviezen op deze omvangrijke website lijkt mij geen nuttig werk, daarom aandacht voor één rode draad. Bij het beantwoorden van complexe vragen, zoals op het gebied van onze loopbaan, schiet ons gewone huis-tuin-en-keukendenken tekort. Om je volgende carrièrestap te kiezen, is meer nodig dan ‘een goed gevoel’, ‘passie’ of ‘intuïtie’. Zoals gestructureerde sollicitatieprocedures beter werken om mensen te selecteren voor een baan, zo werken ook gestructureerde keuzeprocessen beter voor het bepalen van je volgende loopbaanstap. Een rationeel, geordend proces helpt je om je te richten op de factoren die er werkelijk toe doen bij een baan, in plaats van je te laten meevoeren door algemene kenmerken, zoals: hoe bekend is het bedrijf waar ik ga werken?

Wat betekent dit in de praktijk? Maak ruim voordat je een nieuwe stap in je werk gaat zetten een lijst met criteria waar deze keuze aan moet voldoen. Een paar suggesties van de 80.000 uur-mensen: richt je op problemen in de wereld die nu nog te weinig aandacht krijgen, zoek naar werk waarbij je met je talenten en vaardigheden een verschil kunt maken, en focus daarbij op positieve langetermijneffecten.

Essentieel is ook of de dagelijkse taken die je gaat uitvoeren op zichzelf aantrekkelijk zijn. Om dat te bepalen wordt het klassieke Job Characteristics Model (JCM) van onderzoekers Richard Hackman en Greg Oldham aangeraden. Vijf criteria bepalen volgens het JCM of je werk op de langere termijn een beetje leuk blijft.

1. Je kunt zelf bepalen hoe je je werk doet.

2. Je ziet regelmatig resultaat van je werk.

3. Je werk kent voldoende variatie.

4. Tijdens je werk ervaar je of je goed bezig bent of niet.

5. Je werk draagt bij aan het welzijn van andere mensen.

Terug naar Harari. Als zijn voorspellingen ook maar een beetje uitkomen, dan vertellen computers ons over twintig jaar in een split second, op ieder moment dat we dit willen, hoe we onze 80.000 uur het beste kunnen besteden. Tot die tijd moeten we zelf kiezen. Het liefst een beetje gestructureerd dus.