Het nieuws van 24 januari 2020

Commissie Borstlap

Hervorming flexwerk nog lang niet in zicht

De kans dat de arbeidsmarkt snel wordt hervormd na de commissie Borstlap, is klein. Toch hebben werkgevers, vakbonden én politieke partijen zelf belang bij een akkoord.

Politiek

Coalitie oneens over verhuizing kazerne

Staatssecretaris Barbara Visser (Defensie) wilde af van de verhuizing van de kazerne naar Vlissingen, maar moet nu eerst in gesprek met de Zeeuwen.

Marinierskazerne in Vlissingen

Fuif op marineschip was voor niks

Zeeuwen zijn boos nu het erop lijkt dat een marinierskazerne niet naar Vlissingen gaat. „Ik heb er echt, echt verdriet van.”

Ongewenst gedrag

‘Aantal meldingen seksuele intimidatie op universiteiten verdubbeld’

Het aantal meldingen van seksuele intimidatie op Nederlandse universiteiten is verdubbeld tussen 2016 en 2018, blijkt uit een inventarisatie van EenVandaag.

Aardbeving

Zeker achttien doden door zware aardbeving Turkije

De beving in het oosten van Turkije had een kracht van 6,8 en werd ook gevoeld in buurlanden. Gezocht wordt naar dertig mensen die zouden zijn bedolven onder puin.

Essay

Paul Scheffer: migratie is maakbaar

Ik heb het aantal vluchtelingen overschat en het aantal immigranten onderschat, schrijft Paul Scheffer twintig jaar na zijn geruchtmakende essay ‘Het multiculturele drama’. „De buitenstaanders van gisteren zijn de gevestigden van morgen.”

Postfusie

Voor een praatje heeft de bezorger geen tijd meer

PostNL en Sandd schuiven hun postnetwerken in elkaar. Niet iedereen van Sandd kan blijven.

Handelsconflict

ASML, Trump en Chinese chips

Nederland heeft besloten een Chinese exportvergunning voor ASML’s meest geavanceerde lithografiemachines uit te stellen. Dat komt de Amerikaanse chipindustrie goed uit.

Overlevingskansen bij kanker

Mooie cijfers over kanker zeggen niet zoveel

Deze week gepresenteerde ‘overlevingscijfers’ voor kanker geven volgens sommige artsen een iets te rooskleurig beeld.

Besmettingen

Drie coronavirus-gevallen in Frankrijk

Het zijn de eerste bevestigde besmettingen in Europa. Eerder dook het uit China afkomstige coronavirus ook al op in onder meer de VS, Japan, Thailand, Taiwan en Vietnam.

De Nederlandsche Bank

Ervaren Olaf Sleijpen vervangt langdurig zieke Job Swank in directie DNB

Sleijpen wordt binnen de directie van De Nederlandsche Bank verantwoordelijk voor Monetaire Zaken en gaat meer verdienen dan de Balkenendenorm.

Tuchtrecht

Moszkowicz vecht voor ‘laatste kans’

Aan de hoogste tuchtrechter van de orde van advocaten vroeg Bram Moszkowicz vrijdag zijn vak weer te mogen uitoefenen.

Voetbal

Na alle haat moest de voetbaltrainer uit zijn huis vluchten

Als beginnend hoofdtrainer bij FC Den Bosch, kreeg Erik van der Ven (35) te maken met een lange nasleep van een wegens racistische spreekkoren gestaakte wedstrijd.

Bestuursvoorzitter PostNL

Herna Verhagen: ‘Onze werktijd past niet voor iedereen’

Per 1 februari is postbedrijf Sandd niet meer. Van de 11.000 bezorgers gaan er 4.000 over naar PostNL. „We deden ons best zoveel mogelijk mensen binnen te halen.”

Assen

Rechtbank weert RTL na uitzenden geluidsopnames Ruinerwold-verdachte

RTL mag geen opnames meer maken tijdens de Ruinerwold-Zaak, nadat de omroep een opnameverbod schond en tijdens een uitzending van Jinek geluidsfragmenten van Josef B. liet horen.

Corruptie

De verscholen Nederlandse bv’s van Isabel Dos Santos

Nederland speelt een belangrijke rol in het zakenimperium van Isabel Dos Santos. NRC ging op zoek naar haar verscholen bv’s.

Drie financiële adviezen

Waar je op moet letten bij scheiden

Na de vakantie piekt het aantal echtscheidingen. Drie tips om de schade van scheiden te beperken. Let bijvoorbeeld goed op je belastingaangifte.

Afrika

Zeker 21 doden door noodweer Madagaskar

De hevige regenbuien waar Madagaskar sinds begin deze week door is getroffen, houden ook de komende dagen nog aan.

Privacy

Londense politie gaat gezichtsherkenningscamera’s inzetten

De politie gaat de technologie gebruiken om verdachten van ernstige misdrijven op te sporen, maar critici spreken van een ernstige aantasting van burgerlijke vrijheden.

Spionage

Bulgarije wil twee spionerende Russische diplomaten uitzetten

Een secretaris van het Russische consulaat en een handelsvertegenwoordiger worden verdacht van het verzamelen van Bulgaarse staatsgeheimen.

Kazerne

Visser: nog geen besluit genomen over verhuizing mariniers naar Vlissingen

De verhuizing van het Korps Mariniers van Doorn naar Vlissingen is „een dilemma” voor het kabinet geworden. Een besluit volgt in maart.

24 januari 2020

Hoog pianospel

De Zwitserse kunstenaar Alain Roche bespeelt de piano, hangend aan een kraan. Het concert vond vrijdag plaats op een bouwplaats in de Duitse stad München.

Topontmoeting

Davos is vóór het klimaat, maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan

Tussen de tegenpolen Thunberg en Trump spraken veel ondernemers in Davos dit jaar over ‘klimaat’. Maar alleen een minderheid onderneemt echt actie.

Chinese aanpak

‘Niemand doet iets, tot Xi spreekt’

De gezondheid van mensen staat voorop, zegt president Xi. Maar ambtenaren gaan vooral over tot actie om hun baas tevreden te stellen.

Trias politica

Het is niet de rechter die regeert

Trias politica Beknotten rechters de wetgevende macht? Nee, zegt Geert Corstens. Rechters zijn doorgaans terughoudend, maar het is hun taak de burger te beschermen tegen de overheid.

Opinie

Nooit meer Auschwitz? Gedraag je ernaar

Herdenken is geen aflaat die ons ontslaat van de plicht ontmenselijking te voorkomen, schrijft Jonathan Holslag.

Dichter des Vaderlands

Hoeft een naam iets?

Tsead Bruinja, Dichter des Vaderlands, schreef een gedicht voor het project De 102.000 Namen Lezen van Herinneringscentrum Kamp Westerbork.

De laatste bladzijde

Een stille, eigengereide wegbereider

In deze rubriek elk weekeinde een necrologie van iemand die recent is overleden. Wim Couwenberg (1926 - 2019), hoogleraar en publicist, schreef en schreef tot kort voor zijn dood.

Amsterdam

Eindelijk: het Stadionplein is áf

Na de Olympische Spelen van 1928 was het plein bij het stadion een desolate vlakte. Pas nu de twee Citroëngarages zijn verbouwd, is het Stadionplein eindelijk een stadsplein geworden. Een plein in de geest van Berlage.

Schaatsen

Altijd maar linksaf, wat doet dat met een schaatser?

Schaatsers denken er niet meer over na, maar ze rijden altijd tegen de klok in. Vooral shorttrackers maken eindeloos veel bochten naar links, zoals dit weekend bij de EK in Hongarije. Wat doet dat met een sporter?

Fotoserie

NRC fotografeert: Monkey Town

Hoe kijken NRC-fotografen naar Nederland? In deze eerste aflevering van een maandelijkse serie fotografeert Olivier Middendorp indoorspeelparadijs Monkey Town.

Contanten

New York verplicht winkels contant geld aan te nemen

In New York moet het mogelijk blijven om met contant geld te betalen. De stad wil daarmee „de excessen van de digitale economie beteugelen”.

Marineschip

Hormuz-missie gaat ondanks gespannen situatie gewoon door

Het kabinet ziet ook na de veranderde veiligheidssituatie in de regio geen reden de missie naar de Straat van Hormuz af te blazen. Dinsdag vertrekt een fregat.

schaken

Drie harde lessen van de wereldtop

Toen Jorden van Foreest in het Tatatoernooi van vorig jaar had verloren van Magnus Carlsen, zei hij dat hij geen strijd had geleverd, maar een college had gevolgd.

Wat eten we?

Foie gras en op gruwelijke wijze geslachte varkens: een Michelinster zegt niets over dierenwelzijn

Een Michelinster betekent niet opeens dat het qua dierenwelzijn en milieu op orde is bij restaurants.

Opvoeding

Hele dagen op de kleinkinderen passen, wil je dat wel?

Veel grootouders passen hele dagen op de kleinkinderen en onderschatten hoe zwaar dat is. Bij coaches leren ze bij over opvoeding en hoe ze hun eigen grenzen moeten stellen.

Geuzenveld

‘Actief zijn is goed voor mijn geest’

Elke maand verzorgt een groepje bewoners van een zorginstelling in Geuzenveld een lunch voor buurtgenoten.

Ophef

Vervuilde kaasdoek hindert zoektocht naar biobrandstof

Een vies kaasdoek heeft ertoe geleid dat één en dezelfde onderzoeksgroep aan Kansas State University inmiddels zeven artikelen heeft teruggetrokken.

Interview

Herman Pleij over 15de-eeuwse seks: ‘Geen vieze boekjes, nee, toneel!’

Herman Pleij, historisch letterkundige, vond opmerkelijk veel teksten over seksualiteit in de vijftiende eeuw. „Uiteindelijk durfde ik wel van een seksuele revolutie te spreken”. Hij schreef er een boek over.

Column Ben Tiggelaar

Beïnvloeden – al te subtiel werkt niet

Veel nudges, vriendelijke vormen van beïnvloeding, halen maar weinig uit, Wat kun je doen om betere resultaten te bereiken?

Spitsuur

‘Het leven als huisman werd wat beperkt’

Marianne Alderliesten (49) en Jeroen Spoelstra (53) wonen met hun drie zoons in Amsterdam. Marianne is gynaecoloog, Jeroen was lang huisman. „Bepaalde dingen kunnen we als gezin niet doen, zoals een verre reis maken.”

Durf te vragen

Hoe spreken Friese kinderen hun ouders aan?

In Friesland spreek je mensen die je respecteert en dichtbij je staan in de derde persoon aan. Wil Mem nog een kop koffie?

Kapitalisme

Van turf tot kiloknaller: goedkoop maken als strategie

Met Columbus als gids schreven Raj Patel en Jason W. Moore een korte en krachtige geschiedenis van het kapitalisme.

Een niet meer zo poreuze grens

De Río Suchiate is een rivier, maar voor de eigenaren van deze kleren vooral een grens. Deze week zette Mexico oproerpolitie en de Nationale Garde in om een ‘karavaan’ met…

Column Carolina Trujillo

Medeplichtig

Voor een sportkijker kan een sprekend geweten een handicap zijn, om daar geen last van te hebben moet je niet sussen, maar de regels veranderen.

Partijcongres

Geroyeerde partijvoorzitter hoopt dat hij toch mag spreken tijdens congres van Partij voor de Dieren

De Partij voor de Dieren probeert zondag de rust in eigen gelederen te herstellen na het royement van partijvoorzitter Wolswinkel.

Amsterdam-Berlijn

‘Duitse gemeenten dwongen aanpassingen onderzoek trein Berlijn-Amsterdam af’

De burgemeester van Bad Bentheim en politici uit de stad Rheine zouden via e-mails en brieven druk hebben uitgeoefend op onderzoekers.

Literaire plekken

Hoe een schrijver een stad tot literatuur maakt

Guus Luijters schrijft over Amsterdam in de literatuur en de literatuur in Amsterdam.

Podcast

Het multiculturele drama dat zich wel/niet voltrok

Deze week is het 20 jaar geleden dat Paul Scheffers essay ‘Het Multiculturele Drama’ in NRC verscheen.

Coffeeshophouder

Oud-coffeeshophouder Van Laarhoven niet naar ziekenhuis

Johan van Laarhoven lijdt volgens zijn advocaat aan zeventien aandoeningen. Hij zou voor onderzoek en behandeling naar een academisch ziekenhuis moeten worden overgebracht.

Tennis

Roger Federer ontsnapt na thriller in derde ronde Australian Open

Roger Federer gaat in Melbourne op voor zijn zevende titel. In de derde ronde won hij na een marathonpartij van de Australiër John Millman: 4-6, 7-6 (2), 6-4, 4-6, 7-6 (8).

Turkije

Hoe in Turkije een historisch stadje wordt opgeofferd aan ‘de vooruitgang’

Het historische Turkse stadje Hasankeyf verdwijnt onder water door de bouw van een dam. De bewoners van het nieuwe Hasankeyf vrezen dat de toeristen nu wegblijven. „Het voelt hier als een gevangenis.”

Warenhuis

De roltrap omhoog, daar heeft de klant het geduld niet meer voor

Veel winkelvloeren bóven de begane grond staan leeg. En met de teloorgang van Hudson’s Bay zijn er zojuist meer bijgekomen. Wat te doen?

Kinderporno

‘Belgisch OM eist tien jaar tegen Nederlandse kinderpornoverdachte’

In Dendermonde staan vijf mannen terecht die jarenlang kinderporno hadden uitgewisseld. Er zijn 38 slachtoffers geïdentificeerd, duizenden nog niet.

Wiskunde

Wiskundig probleem: hoe sla je een worm in één keer plat?

Een meetkundig probleem van de Oostenrijks-Canadese wiskundige Leo Moser is dichter bij een oplossing – met behulp van een taartpunt.

Klimaat

Een biljoen bomen? Daarmee redden we de aarde niet

Van Timmermans tot Trump, velen zien het planten van bomen als een wondermiddel tegen klimaatverandering. Wetenschappers zijn voorzichtig: „Verlaag je verwachtingen.”

Pop-up café

Naar de kroeg zonder brak te worden

Veel mensen doen aan ‘Dry January’: even een maand niet drinken. Speciaal voor hen is er een tijdelijke ‘nul procent’-kroeg.

Rot am See

Zes doden en twee gewonden bij schietpartij Duitse Rot am See, schutter opgepakt

De verdachte en de slachtoffers kenden elkaar, meldt de politie.

Theater

Musical vol klassiekers is niet stoffig

De musical ‘Haal het doek maar op’ kijkt volop terug naar Nederlandstalige muziek uit de jaren zestig en zeventig. Toch gaat de voorstelling niet aan nostalgie ten onder.

Transgenders

Transgender? Kinderen denken al stereotiep over geslacht

Met de coming out van Nikkie ‘Tutorials’ de Jager is de emancipatie van transgenders nog niet voltooid, zegt hoogleraar Henny Bos. „Kinderen vertegenwoordigen waarschijnlijk de opinie van hun ouders.”

Rock

Floor Jansen demonstreert met zus en ‘fam-club’ haar kunnen

Nightwish-zangeres Floor Jansen moest het met minder bombast doen dan ze gewend is, maar opende haar eerste solo-tour in Nijmegen warm en liefdevol.

Beeldende kunst

Lillian Bóza wordt nieuwe directeur van het Cobra Museum

Een interim-directeur moest zorgen voor minder kosten en meer bezoekers. Dat is gelukt. Nu krijgt het Cobra Museum in Amstelveen een nieuwe directeur, kunsthistoricus en programmamaker Lillian Bóza.

Column Auke Kok

Slavenwerk in de Vijzelstraat

Het laatste wat een mens wil in januari is met een gebogen rug op koud en hard steen zitten te hakken. Zou je zeggen.

Talk of the Town

Het wemelt van de ratten in Amsterdam – met dank aan uw eten

Bewoners van de Oostelijke Eilanden kregen een brief over de vele ratten in hun buurt. Buurtmanagers gaan vertellen hoe je ze bestrijdt.

Column Beatrice de Graaf

Respectruimte

In Nederland is het 'jij-en' en 'jou-en' ingeburgerd, maar in tijden van vloeibare relaties is het belangrijk om je eigen positie te markeren.

Recensie

Nachtvlinder fladdert kort

Het zojuist verschenen Nachtvlinderboek is van een monumentale allure: royaal formaat, 670 pagina's. Voor het eerst zijn álle ‘macronachtvlinders’ van Nederland en België (905…

Alledaagse Wetenschap

Als je met een pistool schiet, knalt het drie keer

Wekelijks stuit Karel Knip in de alledaagse werkelijkheid op raadsels en onbegrijpelijke verschijnselen.

Deze week: Bij de Arnhemse villamoord hoorde een getuige geen knal van het wapen. Kan dat?

Ruinerwold

Ook ‘klusjesman’ Josef B. onderzocht in Pieter Baan Centrum

Een eerder verzoek om Josef B. in het Pieter Baan Centrum te observeren werd afgewezen, maar na beroep gaf de rechtbank het Openbaar Ministerie alsnog gelijk.

Veiligheid

Tinder komt in de VS met alarmknop

Datingapps kwamen meermaals negatief in het nieuws door kwaadwillenden die de apps gebruiken om slachtoffers te ontmoeten.

pop jazz world

070 Shake heeft genoeg aan alleen haar stem

De carrière van zangeres 070 Shake uit New Jersey kwam in een stroomversnelling toen Pusha T haar ontdekte. Nu stelt ze haar debuutalbum ‘Modus Vivendi’ voor in de Melkweg.

kinderboeken

Ook Japan had een Klein Duimpje – en hij heet Issun Boshi

Zonder zevenmijlslaarzen, maar met een rijstkommetje en een naald, heeft de Japanse versie van Klein Duimpje nu ook Nederland bereikt. De illustraties voorzien het sprookje Issun Boshi van een intense gloed.

Inlichtingendienst

Korpschef Erik Akerboom beoogd nieuwe baas AIVD

Akerboom, die nu de leiding heeft over de Nationale politie, is de beoogd opvolger van Dick Schoof als baas van de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst.

Lunchinterview

Schrijver Bert Keizer: ik denk zelden niet aan de dood

Bert Keizer (72), verpleeghuisarts in ruste en filosoof, denkt heel soms níét aan de dood. „Een voor een worden we weggeplukt, wat ís dit voor onderneming?”

Uit eten

Op en top Franse bouchon, een wonder van eenvoud en smaak

Petra Possel recenseert elke week een restaurant in en om Amsterdam.

De toerist

Voor anker tot het nieuwe cruiseseizoen

Nederland, topbestemming volgens Lonely Planet, wordt drukbezocht door toeristen. Wie zijn zij?

Samenleving

Heeft zich hier een multicultureel drama voltrokken?

Twintig jaar na het essay ‘Het multiculturele drama’ zijn de culturele tegenstellingen er niet kleiner op geworden. NRC onderzocht hoe groepen samenleven en over elkaar denken.

Jong!

Sofian (12): ‘Ik heb eigenlijk al best veel bereikt’

In de rubriek Jong! vertellen pubers over zichzelf, de wereld en elkaar. Deze week: Sofian van de Burgt (12). Aanmelden: pubers@nrc.nl.

Diplomaat Markus Leitner

De Zwitserse postbode in Teheran

‘Niet escaleren!’ was de boodschap van Washington aan Teheran na het doden van generaal Soleimani. Die boodschap werd overgedragen door een Zwitser. Markus Leitner, ambassadeur en loopjongen.

Essay

Door de deelindustrie verdwijnt het enige goede aan de auto: vrijheid

Het tijdperk van de auto ligt achter ons, schrijft Arjen van Veelen. Maar denk niet dat deelscooters en deelstepjes een goed alternatief zijn.

Leïla Slimani

'Schaam je je niet? zei mijn vader. Nee, zei ik'

Het Frans is niet van de Fransen, vindt schrijfster Leïla Slimani. En: „Niet bang zijn is een vorm van politiek engagement.”

In Beeld

Het leven in Moria

In en rond het beruchte opvangkamp Moria op Lesbos verblijven ruim 21.000 mensen, zeven keer de officiële capaciteit. Hierdoor is er tussen de olijfbomen een groot provisorisch tentenkamp ontstaan, waar vluchtelingen tentjes hebben neergezet of onderkomens hebben gebouwd van houten pallets en bouwzeil. Een impressie.

mediavreters

‘Het moet kunnen 48 uur je telefoon niet aan te raken’

Marije van Haarlem is een duurzame freelancer. Een documentaire over kledingproductie gaf haar belangrijke inzichten. „Een t-shirt kan geen 5 euro kosten.”

GGZ

‘Het is ongelooflijk maar waar. Ik héb haar gedood’

Abdel doodde in psychotische toestand zijn vrouw. Ondanks zijn herhaaldelijke vraag om psychische hulp werd hij niet opgenomen in een kliniek. "Terwijl ik altijd heb gezegd: het gaat niet goed."

Eregalerij

Nederlands Fotomuseum verdubbelt in omvang

Het nationaal fotomuseum in Rotterdam gaat een eregalerij wijden aan de Nederlandse fotografie in de nieuwe ruimte.

1971-2020

Motorcoureur Edwin Straver week na crash Dakar Rally overleden

Straver kwam vorige week ten val tijdens de voorlaatste etappe van de Dakar Rally. Hij is 48 jaar geworden.

Woningbrand

Drie doden bij woningbrand in Duiven

De politie heeft de lichamen van drie doden gevonden in een woning waar vrijdagochtend brand woedde. Waardoor de brand ontstond, is nog onduidelijk.

Fijnstoftoeslag

Belasting dieselbezitters kan te hoog zijn door slechte registratie

Sinds dit jaar betalen automobilisten extra voor fijnstofuitstoot. De registratie waarop de taks gebaseerd is, zou niet altijd kloppen.

Cyberveiligheid

VN-medewerkers mogen ‘onveilig’ WhatsApp niet meer gebruiken

De VN beschouwen WhatsApp niet als een veilige app. WhatsApp verdedigt zich door te stellen dat het de beste end-to-end encryptie ter wereld gebruikt.

Wuhan-virus

Chinese muur deels afgesloten om Wuhan-virus, Disneyland Shanghai dicht

De Chinese overheid neemt maatregelen om verspreiding van het Wuhan-virus in te dammen. Ook pakketreizen mogen niet langer worden verkocht.

Duurzame energie

Nederlandse energie is minst duurzame in de EU

Europa lijkt doelen voor 2020 te gaan halen, maar Nederland lukt het niet op eigen kracht

tv-recensie

In ‘Over mijn lijk’ is het leed al groot genoeg

Er zitten veel feesten, reizen en trouwerijen in Over mijn lijk. Het met een vleugje ironie gestoffeerde medeleven van Hofman is typerend voor de toon, die nooit plechtig wordt.

Onderzeevrouwen

Myrthe en Marieke nu ‘one of the crew’

Het laatste mannenbastion van de marine is gevallen: vanaf nu varen ook vrouwen op de onderzeeboot. „Ik wilde avontuur.”

Rotterdams management

‘Niet lullen maar poetsen’, ook met Generatie Z

Bestaat er écht een Rotterdamse stijl van leidinggeven? Er promoveren mensen op die vraag, en in een serie gaat NRC in gesprek met Rotterdamse bazen. Als eerste: Marcel van Breda.

Lerarenstaking

‘Kinderopvang kan geen extra kinderen opvangen tijdens lerarenstaking’

Als de leraren volgende week twee dagen staken, kunnen lang niet alle kinderopvanglocaties extra kinderen aan. Ze kampen ook daar met personeelstekort.

VS/VK

VS leveren vrouw van diplomaat niet uit voor betrokkenheid dodelijk ongeluk

De vrouw van een Amerikaanse diplomaat wordt verdacht van de betrokkenheid bij de dood van een tiener, die in het VK omkwam bij een verkeersongeluk.

Tennis

Serena Williams uitgeschakeld op Australian Open

Zevenvoudig Australian Open-winnares Serena Williams verloor van de Chinese Qiang Wang in drie sets: 6-4, 7-6 (2), 7-5.

Hoe ver mag je gaan voor de kunst?

Mira Feticu werd voor de ogen van de rest van de wereld voor schut gezet, in naam van de kunst.

Crisis

Andere trainer, maar dezelfde problemen bij PSV. 'Dit heb ik nog nooit meegemaakt'

Het plan-B van de directie van PSV na het ontslag van Mark van Bommel overtuigde niet. Donderdag blameerde de club zich in de KNVB-beker bij eerstedivisieclub NAC Breda.

Column Christiaan Weijts

Algoritmen en tranen

Het World Economic Forum plaatste tegenpolen Yuval Noah Harari en Mark Rutte tegenover elkaar in een debat. "De Israëlische doemprofeet versus de rasoptimist", schrijft Christiaan Weijts.

Dirk Donker Curtius

De vergeten man aan wie we (mede) de Nederlandse grondwet danken

De grondwet van 1848 danken we ook aan deze liberale politicus.

Het lichaam

Een heerlijk boek over het menselijk lichaam (●●●●)

Bill Bryson ging op reis door het menselijk lichaam, van ooglens tot slokdarm. De verwondering spat van elke pagina: zoals over het feit dat er ook smaakreceptoren zitten in longen en testikels.

Oudheid

Wat Xerxes écht van plan was

Met hun overwinning op de Perzen effenden de Grieken de weg voor de democratie, luidt de gangbare opvatting. Oudheidkenner Jona Lendering meent dat de waarheid elders ligt.

Pascal Mercier

De man die tóch geen dodelijke tumor blijkt te hebben

Een man die ten onrechte zijn dood aangezegd krijgt, wijdt zich voortaan aan de zoektocht naar ware zelfkennis. Mercier beoogt ouderwets zelfinzicht, soms op het saaie af.

Roberto Camurri

Deze stellen roken, drinken en vrijen, maar kunnen niet over hun gevoel praten

In De menselijke maat van de bekroonde Italiaanse debutant Roberto Camurri (1982) volgen we de liefde tussen stellen in Noord-Italië. Ze roken, drinken en vrijen maar kunnen niet over hun gevoelens praten. (●●●●)

Willemijn van Dijk

Waarom won deze roman de BNG Bank Literatuurprijs?

Het fictiedebuut van historica Van Dijk werd bekroond met de BNG Bank Literatuurprijs (15.000 euro). Maar stilistisch vergaloppeert ze zich daarin danig. (●●)

Boekrecensie

Wie vermoordde de ‘hoerenmoeder’ van deze succesauteur?

Anne’s moeder was een ‘hoer’ en werd twintig jaar geleden vermoord. Anne, inmiddels succesvol schrijver, begint in het verleden te spitten, op zoek naar de échte dader.

Column Michel Krielaars

Dit is mijn beste schrijver van dit moment

Voor Ahmet Altan, een 69-jarige Turkse journalist, betekent schrijven ontsnappen aan de sleur van zijn gevangenisbestaan. Juist omdat hij schrijver is, kan hij in zijn fantasie vluchten.

Boeken top tien

De tien bestverkochte boeken van week 4

De NRC Boeken top-10 is gebaseerd op de verkoopcijfers van twaalf Nederlandse literaire boekwinkels.

Column Luuk van Middelaar

Er zijn meer opties dan struisvogelen bij ASML

Wat te doen in de ASML-zaak? Voorlopig kiest Den Haag voor wegkijken en uitstellen. Maar er zijn er ook andere opties dan 'struisvogelen'.

Amerikaanse wiet

In de coffeeshop ligt naast de nederwiet nu Wedding Pie

Terwijl Nederland zich opmaakt voor het cannabis-experiment, onderschept de douane steeds vaker wiet uit Noord-Amerika.

emissiesjoemel

Diesels Chrysler en Suzuki verplicht terug naar garage

Een aantal dieselmodellen van autofabrikanten Fiat Chrysler en Suzuki moet terug naar de garage omdat gerommeld is met emissietests.

Mode

Glamour uit de 3D-printer

De Nederlandse mode-ontwerper Iris van Herpen was in 2010 de eerste met een 3D-geprint kledingstuk op de catwalk. Ze gebruikt wetenschap niet alleen voor haar materialen, maar ook als inspiratie.

Thuiskok

Kotopoulo kritharaki

Een klassiek ovengerecht geschikt voor elk weertype. In het Arabisch wordt orzo vanwege de vorm ‘vogeltong’ genoemd, het is fijne pasta voor in soepen of schotels zoals deze.

Sudoku

Plaats de cijfers 1 tot en met 9 zo in het diagram dat elk cijfer precies één keer voorkomt in elke rij, kolom, de negen vetomrande 3x3 vakken, én de vier grijze 3x3 vakken.

Inhetmidden

In het midden

Horizontaal: 1. Komen Berdien Stenberg en Alberto Stegeman weg 6. ‘Duitsland verbiedt neonazistische groep __ 18’ 11. Kanaaltje in Brugge 12. Edson Arantes do Nascimento 14.

commentaar

Libië is proef op de som voor Europa’s geopolitieke ambities

Het ultieme doel van de internationale topconferentie over Libië die zich zondag in Berlijn afspeelde, sprak tot de verbeelding: het voorkomen van „een tweede Syrië”.

Nieuwjaarstoespraak

Sterbaas: halveer reclame op de publieke omroep

Ster-directeur Frank Volmer hekelt de plannen om de NPO voor 20.00 uur reclamevrij te maken. Liever halveert hij de reclametijd.

Cijfer

RVD weert RTL Boulevard van fotosessie koninklijke familie

RTL Boulevard is niet welkom bij de jaarlijkse fotosessie van de koninklijke familie in Lech. Volgens de Rijksvoorlichtingsdienst heeft het programma zich niet gehouden aan de…

Mediatoezicht

Slob komt weer met strengere regels voor bestuurders Commissariaat voor de Media

Minister Slob (Media, ChristenUnie) gaat opnieuw de richtlijnen aanpassen voor bestuursleden van de mediatoezichthouder Commissariaat voor de Media.

Column Frits Abrahams

De dood van een zanger

Wat Nederland betreft verliet de Amerikaanse singer-songwriter David Olney (71) deze week vrijwel ongemerkt de wereld. Zijn dood werd slechts in een enkele krant opgemerkt.

Ikje

Wasgoed

Sinds een paar maanden ben ik Jobmaatje van een Eritrese jongeman die vier jaar geleden zijn thuisland is ontvlucht. Hij wil heel graag werken en zijn eigen geld verdienen.

Dos Santos

Bestuurder bank dood aangetroffen in Portugal

Een bestuurder van een Portugese bank, die in het onderzoek naar de van corruptie beschuldigde zakenvrouw Isabel dos Santos was aangemerkt als verdachte, is donderdag dood…

‘Geboortetoerisme’

Geen visum voor bevalling in VS

Zwangere vrouwen die in de VS willen bevallen, maar geen Amerikaans staatsburger zijn, krijgen geen visum meer. Dat maakte het Witte Huis donderdag bekend.

Column Hubert Smeets

Poetin en Duda strijden over hoofden slachtoffers heen

Het huidige Pools-Russische conflict is gevolg van een recent opgelaaid dispuut over het ‘duivelspact’ van Hitler en Stalin, weet Hubert Smeets.

Motorsport

Nederlandse crosser overleden als gevolg van val in Dakar Rally

De Nederlandse motorcoureur Edwin Straver is donderdagnacht overleden. Dat melden familieleden vrijdag aan Omroep Brabant.

Majesteitsschennis

Man krijgt taakstraf van veertig uur voor beledigen van Máxima

Een 63-jarige man uit Utrecht heeft donderdag een taakstraf van veertig uur gekregen voor het beledigen van koningin Máxima.

Tennis

Gauff (15) schakelt Osaka uit, winnares vorige Australian Open

De vijftienjarige Amerikaanse tennisster Cori Gauff heeft vrijdag in Melbourne voor een verrassing gezorgd door de nummer vier van de wereld Naomi Osaka in de derde ronde van de…

Defensie

Mariniers definitief niet naar Vlissingen

De verhuizing van de marinierskazerne naar Vlissingen gaat definitief niet door, melden Haagse bronnen aan NRC.

Internationaal recht

Myanmar moet moslimminderheid Rohingya beschermen

Myanmar moet voorkomen dat in de toekomst nog gruweldaden worden gepleegd tegen de Rohingya. Dat heeft het Internationaal Gerechtshof in Den Haag donderdag bepaald.

CBS

Omzet Europese webwinkels steeg in Nederland 20 procent

In Nederland werd van juli tot en met september voor 455 miljoen euro gekocht bij Europese webwinkels.

Bekertoernooi

NAC Breda stuurt PSV uit bekertoernooi, haalt kwartfinales

NAC Breda heeft PSV uitgeschakeld in de strijd om de KNVB-beker. Het werd donderdagavond 2-0 in Breda. Ook Go Ahead Eagles wist zich te plaatsen voor de kwartfinales.

Hooggerechtshof

Inheemse Zweedse rendierherders herwinnen jachtrecht na 27 jaar

Sami van Girjas Sameby spanden een rechtszaak aan tegen de Zweedse staat over de rechten op jacht en visserij in het noorden.

Reacties hervormingsvoorstellen

Hoe trekken we de arbeidsmarkt naar de 21ste eeuw?

Nu de commissie-Borstlap haar bevindingen over de arbeidsmarkt heeft gepresenteerd, zijn de politiek, werkgevers en werknemers aan zet.

Bekervoetbal

'Je gaat toch geen speler kopen die alleen op zaterdag inzetbaar?'

In de jaren ‘70 was Jaan de Graaf de ster van IJsselmeervogels, dat donderdagavond na een knotsgekke serie penalty’s verloor van GA Eagles. Grote clubs wilden hem. Er was één probleem: op zondag speelde hij niet.

ECB

‘Uil’ Lagarde snijdt heikele thema’s aan bij start monetaire brainstorm

Christine Lagarde, president van de Europese Centrale Bank, gaf donderdag het startschot voor een brede evaluatie van het monetaire beleid.

Hervormingen Rusland

Poetin wijzigt grondwet in recordtempo

Met een noodvaart voert president Poetin grote wijzigingen in het staatsbestel door. Een kroniek van een omwenteling.

Jeugdzorg

Oud-werknemers jeugdzorginstelling Hoenderloo werken aan doorstart

Werknemers van de Hoenderloo Groep leggen deze vrijdag hun werk neer. Ze pleiten tegen de sluiting van de jeugdzorginstelling. Een andere groep werkt intussen aan een doorstart.

Tesla is terug

Na de ‘productiehel’ wordt pionier Tesla nu van alle kanten geknuffeld

De beurskoers van elektrische autobouwer Tesla is sinds oktober verdubbeld. Vijf redenen waarom het bedrijf, na een moeilijk jaar, nu weer omarmd wordt.

Aardbevingen

Minister Knops: woningen Groningen sneller versterken

In Groningen is kritiek op het tempo waarmee woningen worden verstevigd die zijn getroffen door aardbevingen. Er is een nieuw plan om de werkzaamheden beter te regelen.

Achtergrond

Student Chen kocht direct 30 mondkapjes

De uitbraak van het coronavirus kostte al aan achttien mensen het leven. Binnen en buiten China leidt het tot paniek. „Sommigen blijven binnen uit angst besmet te raken."

Btw-heffing

Gemeenten en kabinet ruziën over afvalscheiding

Gemeenten vrezen veel papierwerk als ze btw moeten rekenen op het afval dat ze inzamelen.

Column Marcel van Roosmalen

Moppereend

Vanwege de Nationale Voorleesdagen las Marcel van Roosmalen voor in de klas van zijn dochter. De juf koos het boek Moppereend. Dat was natuurlijk geen toeval.

Modeweek

Lijn tussen mannen- en vrouwenmode wordt steeds dunner

Hooggehakte laarzen, kokette ruches en mouwloze tops; de lijn tussen mannen- en vrouwencollecties wordt steeds dunner, bleek tijdens de mannenmodeweek in Parijs.

Recyclen

Afval scheiden moet, maar heel Nederland doet het anders

Afval bestaat eigenlijk niet, maar is een grondstof voor een nieuw product. Doel is de hoeveelheid afval waar niemand iets mee kan naar beneden te brengen. Maar hoe?

Waterpolo vrouwen

Waterpolosters verliezen halve finale EK, nog geen kwalificatie Spelen

Na een gelijke eindstand tegen Rusland (7-7) verloor de Nederlandse ploeg met strafworpen. In de EK-finale had Oranje een startbewijs kunnen bemachtigen voor Tokio.

Koopkracht

De niet-bestaande ‘Nederlander’ krijgt er procenten bij

Volgens Nibuds jaarlijkse koopkrachtberekeningen gaat iedereen erop vooruit. Maar niemand past precies in ‘een koopkrachtplaatje’.

opinie 010

Rotterdam, het is tijd voor sociale wederopbouw

De bewoners van de Wielewaal verloren deze week bij het Hof in Den Haag, maar ze mogen zich wel uitlaten over een aangepast bestemmingsplan. Roland Huguenin vindt dat Rotterdam zich moet ontwikkelen tot een meer sociaal inclusieve stad.

Gas

Onderzoek duurzame wijken Rotterdam uitgebreid met 100.000 gasaansluitingen

In 2021 moet Rotterdam vaststellen welke wijken het eerst aardgasvrij kunnen worden. Twaalf nieuwe wijken komen mogelijk in aanmerking.

Uit eten

Destino: de Spaanse keuken op haar best

Wim de Jong recenseert elke twee weken een restaurant in of om Rotterdam

Opinie

Minder jeugdhulp? Zorg voor een ontspannen samenleving

Spreek niet te snel van psychische problemen bij individuele jongeren, maar dring de prestatiemaatschappij terug, schrijven Gert Schout en Bert Wienen.

Opinie

Worstelen met geopolitiek: ‘begrip’ in plaats van ‘steun’

Sinds ‘Irak’ mag Den Haag geen steun uitspreken voor militaire actie zonder volkenrechtelijk mandaat; een blok aan het been van Rutte III, schrijft Ko Colijn.

Berichten uit

Komst speelveldje leidt nauwelijks tot langer buitenspelen

Uit onderzoek onder Rotterdamse kinderen blijkt dat speelveldjes in de buurt geen invloed hebben op de gemiddelde buitenspeel-tijd. Alleen bij kinderen uit gezinnen met lagere sociaal-economische status is er een bescheiden effect.

Belastingdienst

Nederlandse webwinkel Neckermann failliet

Het faillissement is op verzoek van de belastingdienst door de rechter uitgesproken. Eerder viel het doek al voor twee zusterbedrijven van Neckermann.

Terrorismefinanciering

Voorzitter liefdadigheidsstichting verdacht van IS-financiering

De stichting World Wide Relief hield benefietacties voor slachtoffers van de Syrische burgeroorlog. In werkelijkheid sluisden zij volgens het OM de donaties door naar IS.

Experiment in aanbesteding

Prijs grote bouwprojecten is vaak ‘pure fictie’. Dit waterschap pakt het anders aan

Grote bouwprojecten kampen geregeld met kostenoverschrijdingen en complicaties. De aanbesteding van de dijkversterking rond Zwolle gaat anders, en gebeurt met open kasboeken.

Opnieuw

Hedy was er al eerder

Fotograaf Ad Nuis en auteur Arthur van den Boogaard maken ‘opnieuw’ een foto en belichten de tijd ertussen.

Serie

Sekslessen in hipsterwonderland

Ondanks hun seksuele problemen leiden de scholieren ook in het tweede seizoen van de zeer inclusieve serie Sex Education een benijdenswaardig mooi leven.

Griekenland

Veel mensen in Moria hebben luizen en schurft

De migrantenkampen op de Griekse eilanden zijn overvol. Eilandbewoners voelen zich in de steek gelaten door de regering en de EU en gaan uit protest de straat op.

Beeldende kunst

104.000 lichtende stenen voor 104.000 doden

‘Levenslicht’ heet het tijdelijke lichtmonument dat Studio Roosegaarde ontwierp voor oorlogsslachtoffers. De stenen zijn verspreid over 170 gemeenten, ze lichten ’s avonds op.

Misbruik

Rechter: rapport over seksueel misbruik Jehova’s Getuigen mag gepubliceerd

Jehova’s Getuigen Nederland wilde via een kort geding de publicatie van een studie naar seksueel misbruik binnen de gemeenschap blokkeren. De rechter heeft die vordering afgewezen.

Barbara Visser

Marinekazerne definitief niet naar Vlissingen

Verschillende ministers zouden compensatie voor Zeeland willen voor het afblazen van de verhuizing, die sinds 2012 in de pijpleiding zit.

Recensie

Nederlandse Original ‘Ares’ sleept zich moeizaam door ontgroening

Met mooie sets, slim camerawerk en een boeiend mysterie oogt de eerste Nederlandse Netflix Original goed. Helaas wordt het verhaal bedolven onder een overdaad aan horroreffecten.

Theater

Musicaljury bekroont ‘Lazarus’, publiek kiest ‘Anastasia’

De musical ‘Lazarus’ is de winnaar van de Musical Awards 2020, op de voet gevolgd door het kleinere ‘Fun Home’. De vakjury roemde deze musicals, die je onconventioneel in vorm of verhaal kunt noemen. Het publiek bekroonde het klassiekere ‘Anastasia’.

Biologie

Té zoete nectar hindert hommels bij het braken

Zoete nectar geeft hommels de meeste energie, maar het uitbraken ervan kost veel tijd. Soms duurt het legen van de maag een minuut.

Jehova’s Getuigen

‘Tijdens de kerkdienst stak hij zijn vingers onder mijn rok en trui’

Honderden kinderen werden seksueel misbruikt binnen de Jehova’s Getuigen. Het misbruik werd toegedekt. „Toont de ‘zondaar’ berouw, dan wordt de zaak gesloten.”

Eind van de mensheid

100 seconden voor middernacht op de Doomsday Clock

Niet eerder zagen wetenschappers van The Bulletin of Atomic Scientists de bedreigingen voor de mensheid, door klimaatverandering en de wereldwijde kernwapenarsenalen, zo somber in.

Mensenrechten

China versus Zweden: de diplomatie van het gebroken porselein

De spanningen tussen China en Zweden lopen op. Zweden hecht aan mensenrechten en persvrijheid en de economische belangen zijn gering, dus de Chinezen durven.

Leven en werken in Silicon Valley

Studieschuld dwingt hen voor techbedrijf te kiezen

Werken voor de overheid of wetenschap? Big Tech is rijker, ziet Marietje Schaake. En steeds machtiger.

Chemie

Koolstofdatering kan nu helpen bij de strijd tegen whisky-fraude

Atoomproeven helpen bij het nauwkeurig dateren van whisky. Zo wordt het moeilijker om jonge whisky te verkopen als hele oude.

Kombucha

Ook de supermarkt verkoopt deze frisse ‘bedorven thee’

Kombucha is eigenlijk rotte thee. Het gefermenteerde drankje, dat door Mongoolse strijders al als levenselixer werd gezien, is allang geen obscuur hippiebrouwsel meer.

Prinses Amalia

RTL Boulevard wordt geweerd van fotomoment koningshuis in Lech

Door een Instagramfoto van de koninklijke familie te tonen, heeft RTL Boulevard de Mediacode geschonden, vindt de RVD.

Ook verschenen

Zo dronken en toch een briljant woordkunstenaar

Redacteur Margot Poll signaleert welke boeken er ook nog zijn verschenen en kiest er steeds zes om kort te bespreken. Deze week over wandelen in Andalusië, de geschiedenis van de opera en Isa Hoes’ ‘troostgedichten’.

Magisch realisme

Dit soort schrijvers zijn een aanwinst voor onze literatuur

Twee jonge schrijvers onttrekken zich aan de literaire standaard van alledaagsheid – met verbeeldingsvol proza.

Shorttrack

Sven Roes moet je hard aanpakken, boos maken, een beetje kleineren

Sven Roes (20) werd begin januari verrassend Nederlands kampioen en ontving een uitnodiging voor de EK, dit weekeinde in Hongarije.

Klimaatverandering

Nederlandse energie minst duurzame van de hele EU

Duurzame energie 7,4 procent van de in Nederland verbruikte energie kwam in 2018 uit hernieuwbare bronnen. Geen ander EU-land presteerde slechter.

Interview

In een luxehotel in Moskou wachtten zijn grootouders op hun mogelijke dood

In een roman over zijn grootmoeder laat deze schrijver zien hoe een communiste de terreur van Stalin kon overleven. "Mijn grootmoeder had niemand verraden, ze was zélf verraden."

klassiek

Programma ‘Mens & Mythe’ wekt weinig geestdrift

Het Concertgebouworkest speelde een programma rondom de mythe van Alkestis. Mooi, maar de diepte van haar liefdesoffer werd niet gepeild.

Trends

Dit worden de statussymbolen van het nieuwe decennium

Een nieuw decennium brengt nieuwe statussymbolen. Van onderhandelrobots tot elektrisch vliegen.

Column In 010

Groenten

Groenten zonder grenzen is een bijzondere onderneming: een bedrijf zonder winstoogmerk. Sterker, je kunt er elke woensdagavond gratis eten, en wat over is mag je mee naar huis…

Theater

Reacties publiek op ‘Sorry Baby’ van Stefano Keizers: ‘Wat heb ik nou gezien?’

Met zijn nieuwe, radicale theaterexperiment laat Stefano Keizers zijn publiek verbijsterd achter. NRC vroeg bezoekers van ‘Sorry Baby’ in Den Haag hoe ze de voorstelling hadden ervaren.

Uitstoot

Sjoemeldiesels Jeep en Suzuki moeten terug naar de garage

Autofabrikanten Fiat Chrysler en Suzuki blijken software te hebben geïnstalleerd waarmee de resultaten van emissietests zijn vervalst, concludeert de RDW.

Pilgrims

Genuanceerde viering Pilgrim Fathers in Rotterdam

400 jaar geleden vertrokken de pelgrimvaders uit Delfshaven. De gemeente heeft 350.000 euro voor de viering van dit „hete hangijzer”.

Column Halil Karaaslan

Gefeliciteerd!

Er is veel op het gebied van onderwijs waar we als Rotterdammers momenteel over kunnen discussiëren, sterker nog, waar we over zouden moeten discussiëren.

series

De series van week 4: Star Trek: Picard, Avenue 5 en een cadeautje van David Lynch

Na Twin Peaks komt David Lynch met een nieuwe breinbreker: heeft de aap het gedaan? Een overzicht van nieuwe dingen die op verschillende streamingkanalen verschenen.

Wintersport

Als de ski-klungel mee op wintersport gaat

De sleeplift is een uitdaging en elke piste is te steil voor die ene skiër in de groep die het niet kan. Hoe gaat zo’n vakantie tóch goed?

Recensie

Hoe het schuldgevoel over de nazi-misdaden Duitsland nog steeds in de weg zit

Schuldgevoel over de nazi-misdaden staat in Duitsland een moderne nationale identiteit in de weg. Daarentegen leidt het al jaren tot een fel debat tussen links en rechts.

China

Dodental coronavirus loopt op tot 25, zeker 830 besmettingen

Het openbaar vervoer in zeker zes Chinese steden ligt zo goed als stil. Volgens de WHO is sprake van een 'noodsituatie' in China, maar nog geen internationale crisis.

Theater

‘Een leven lang seks’ is verrukkelijk theater

In ‘Een leven lang seks’ van Sanne Schuhmacher worden op poëtische, liefdevolle wijze de seksuele ervaringen van een man in al zijn levensfases doorgenomen. Het resultaat is een even lichtvoetig als inzichtelijk uur theater.