Als geen ander neemt Lebbis hypocrisie en leugenachtigheid op de korrel

‘De bovengrens’ is de term die Lebbis heeft bedacht als tegenhanger van de ondergrens, het minimum aan benodigdheden voor mensen om te bestaan (voedsel, woning). Er is ook een bovengrens, stelt hij, en die zijn we gepasseerd, waardoor we de wereld naar de vaantjes helpen. De mens moet terug naar het midden, zei hij al in zijn vorige programma, De Bovengrens. De Ervaring is een soort van vervolg, waarin hij vertelt hoe dat zou kunnen: door minder te consumeren en weer een ‘improviserende’ mens te worden, die problemen aangaat en oplost.

Om deze filosofische gedachten te stutten, vertelt hij tal van anekdotes. Het vliegt alle kanten op, zoals hij zelf zegt, van zijn liefde voor wijn en een visexpeditie tot bijenweetjes en de lobbyclub For Farmers. Daarnaast neemt hij nog wat vastgeroeste ideeën op de korrel, zoals de door banken bedachte marketingterm ‘aflossingsvrij’, die een forse schuld maskeert. Als geen ander kan Lebbis hypocrisie en leugenachtigheid op de korrel nemen en onverbloemde irritaties in een overtuigende en slimme formulering gieten.

Lees ook: Verfrissend hoe Lebbis altijd zegt waar het op staat

Krachtige onderstroom

Het zijn vermakelijke en onderhoudende verhalen waarmee hij zijn publiek in de greep houdt. Hij heeft inmiddels ook zo veel zelfvertrouwen en durf dat hij niet per se toewerkt naar een clou of een grap. Ook een ‘gewoon’ mooi verhaal over de dementie van zijn vader of een bijzonder inzicht in zijn denken en doen, is het waard verteld te worden. Na al die jaren heeft hij de rust gevonden in zijn optreden die hij altijd zocht. Terwijl hij nog steeds een snelle prater is die zijn publiek tot verandering wil aanzetten. Dat uitgangspunt vormt de krachtige onderstroom die alle verhalen tot een eenheid smeedt.

Terwijl hij weet dat wij niet zullen veranderen, want we lijden aan de neiging tot ‘kabouteren’, tot problemen kleiner maken dan ze zijn, countert hij zichzelf en zijn publiek. Wat hem brengt tot een vergelijking tussen de mens en de kakapo, de vogel die afleerde te vliegen bij gebrek aan natuurlijke vijanden. De vogel staat alsnog op uitsterven, want die vijand kwam er later wel. De symboliek is helder. Wie De Ervaring van Lebbis bezoekt, is een gewaarschuwd mens.