Universiteit Twente wil alleen nog Engels horen

Taalbeleid De Universiteit Twente (UT) werd deze week onderwerp van discussie door een omstreden besluit over de voertaal op de instelling.

De Universiteit Twente (UT).
De Universiteit Twente (UT). Foto John Gundlach/ANP

Vanaf 1 januari is Engels de voertaal aan de Universiteit Twente (UT). Nederlands is nu de uitzondering. Colleges, onderzoeken, sollicitatieprocedures, persberichten en promotiematerialen worden uitsluitend nog in het Engels aangeboden. De universiteit vraagt bovendien van medewerkers en studenten om elkaar ook bij de supermarkt en bij de koffieautomaten op de campus in deze taal aan te spreken. Wie het Engels onvoldoende machtig is, wordt middels een ontwikkelplan op weg geholpen.

Lees ook Opinie: Engels is de wetenschapstaal, Nederlands is de vertaling

Paradoxaal genoeg werd dit besluit in gang gezet door een rechtszaak waarmee de verengelsing van de UT een halt moest worden toegeroepen. Stichting Beter Onderwijs Nederland daagde de universiteiten van Twente en Maastricht in mei 2018 voor de rechter omdat ze hun maatschappelijke taak zouden verwaarlozen.

De rechter stelde de universiteiten in het gelijk, maar de Inspectie van het Hoger Onderwijs merkte op dat een onderbouwing van het taalbeleid en de wettelijk vereiste gedragscode praktisch afwezig was. Minister Ingrid van Engelshoven (Onderwijs, D66) noemde dat begin vorig jaar „onacceptabel”.

‘De omgekeerde wereld’

Dat de UT nu als eerste in Nederland gevestigde universiteit het Engels als hoofdtaal invoert is de consequentie van deze vermanende woorden. De universiteit koos voor een beleid dat in de woorden van de communicatieafdeling om „diversiteit en inclusiviteit” draaide. Zo werd het niet door iedereen beleefd. In haar column in de Volkskrant hekelde de Nijmeegse hoogleraar Neerlandistiek Lotte Jensen deze keuze. Ze noemde het „de omgekeerde wereld”. „Wie hier komt studeren of werken heeft er alle baat bij om zo snel mogelijk Nederlands te leren. Dan kun je namelijk meepraten bij de koffieautomaat, de Nederlandse krant lezen en activiteiten buiten de academische omgeving ontplooien.”

Het kwam haar op een repliek in goed Nedersaksisch te staan van universitair docent Femke Nijboer, geboren op de grens van Salland en Twente. Ze verwijt de critici aan de andere zijde van de IJssel met een dubbele maat te meten. Aan de ene kant wordt steeds meer internationalisering verwacht, aan de andere kant houdt men krampachtig vast aan het Nederlands. De integratie van buitenlandse studenten zou juist gebaat zijn bij één taal die door iedereen wordt gebezigd. „In Twente stiet veur iederene de koffie kloar. Zelfs a-j alleen moar Nederlands kunt.”