Het nieuws van 9 januari 2020

Luchtvaart

Nederland heeft lessen getrokken uit MH17

KLM veranderde de routes in het Midden-Oosten na overleg binnen een expertgroep, die is opgezet na MH17.

Vliegcrash Teheran

Canada rouwt om ‘zijn’ omgekomen Iraniërs

Van de 176 inzittenden van vlucht 752 waren 138 mensen op weg naar Canada. Premier Trudeau heeft gesproken met premier Rutte.

Vlucht PS752

‘Iran schoot toestel neer’

Net als bij MH17 lijkt de crash van het Oekraïense vliegtuig gevolg van een noodlottige vergissing.

Rechtersstaat

Voorzitter Raad voor de Rechtspraak hekelt verdachtmakingen rechters door politici

Henk Naves, voorzitter van de Raad voor de Rechtspraak, zei in zijn nieuwjaarstoespraak dat politici moeten stoppen met „het verschuilen achter ónze toga”.

Woonwensen

Emeritus hoogleraar gebiedsontwikkeling: 'Stop de fixatie op de bouw van appartementen'

Woontorens zijn in, maar een slecht idee, ontdekte emeritus hoogleraar Friso de Zeeuw. „Grote woningen blijven populair.”

Frans Timmermans

‘Nederland moet zich aan klimaatafspraken houden’

Nederland haalt dit jaar het doel 14 procent duurzame energie waarschijnlijk niet. Daar is Klimaatcommissaris Timmermans kritisch op.

Reacties op de dood van Soleimani

Buiten Iran vloeien er weinig tranen voor Soleimani

Soleimani was de verpersoonlijking van de Iraanse invloed in Irak, waar de Amerikanen al even vijandig worden bejegend.

Column Luuk van Middelaar

En wat na het einde van de geschiedenis?

De overspannen reactie op de moord op generaal Soleimani kun je wijten aan de moderne mediadynamiek van 24-uursnieuws, schrijft Luuk van Middelaar. "Een Sarajevo-effect, zou het?"

Eurocommissaris klimaat

Timmermans: 'Kernenergie? Niet duurzaam en bovendien hartstikke duur'

Zijn ‘Green Deal’ moet Europa in 2050 klimaatneutraal maken. En Nederland moet beslist een tandje bijzetten, vindt Europees commissaris Timmermans.

EK-handbal

Handbalmannen verliezen EK-debuut van Duitsland

De Nederlandse handbalmannen begonnen sterk aan hun eerste EK-wedstrijd ooit tegen Duitsland. Duitsland won uiteindelijk met ruime cijfers van de debutanten.

Wapenhandel

‘Terroristen Parijs en Brussel kregen wapens via Nederland’

Een dossier van het Franse OM noemt namen van mogelijke Nederlandse wapenleveranciers. Maar hen vervolgen is complex.

Laatste ontwikkelingen

Iran vraagt medewerking VS bij onderzoek vliegramp

Volgens de Canadese veiligheidsdienst is er bewijs dat Iran het vliegtuig woensdag neerhaalde. Alle 176 inzittenden kwamen om.

VS-Iran

Israël houdt zich opvallend op de vlakte over Iran

Israël ligt als een van de belangrijkste bondgenoten van de VS in de vuurlinie van eventuele Iraanse tegenacties.

Commentaar

Harry’s wens tot vrijheid kan niet anders dan toegejuicht

De belangstelling voor het prins Harry en Meghan zal niet minder worden. Juist het tegendeel moet worden gevreesd.

Astronomie

Atmosfeer van Mars lekt meer water tijdens stofstormen

De planeet Mars bevatte vroeger veel meer water dan nu. Stormen en de seizoenen zorgen voor een waterlek.

Ecologie

In één keer tien nieuwe vogelsoorten

Lange tijd werden nauwelijks nieuwe vogelsoorten ontdekt. Maar sinds 2000 verandert dat, dankzij nieuwe technieken.

Uitgeverij

Lebowski stopt met publiceren van true crime-boeken

Misdaadauteurs kregen deze week te horen dat hun nieuwe boeken niet meer worden uitgegeven. „Er moet iets vreselijk zijn misgegaan.”

176 doden

Canadese premier Trudeau: Oekraïens vliegtuig neergeschoten door Iraanse raket

Eerder stelden anonieme bronnen bij de Amerikaanse overheid al dat op satellietbeelden te zien zou zijn geweest dat Iran twee raketten afvuurde, kort voor het Oekraïense vliegtuig neerstortte.

Carrière

Nieuw in de wasstraat-cao: vrij toiletbezoek

Werken bij een wasstraat of tankstation geldt in de nieuwe cao als zwaar beroep. Maar wat is zwaar werk? Daarover bestaat al langer discussie.

Belastingdienst

Toeslagen zijn ook voor Hoekstra politiek gevoelig

CDA-minister Hoekstra neemt de taken waar van de opgestapte D66-staatssecretaris Snel. Dat kan nog pijn gaan doen.

Voeding

Eh, is rood vlees ineens gezonder dan groente?

Een Ierse hoogleraar beweerde dat groenten minder rijk aan voedingsstoffen zijn geworden, en dat rood vlees eten beschermt tegen ziektes. Dat ligt natuurlijk genuanceerder.

series

De Europese unie van vampiers

Europese producenten proberen samen op te boksen tegen giganten als Netflix. Nederland heeft een groot aandeel in familieserie Vampieren in de nacht.

Democratie & Rechtsstaat

Knops tevreden over verbeteringen ProDemos na grensoverschrijdend gedrag

ProDemos, het huis voor democratie en rechtsstaat, kwam in opspraak na meldingen van grensoverschrijdend gedrag door een leidinggevende. Minister Knops vindt dat de stichting „goede stappen” heeft gezet.

Vuurwerkverbod

Vuurwerkvereniging steunt gedeeltelijk vuurwerkverbod

„We nemen onze verantwoordelijkheid”, zegt een woordvoerder van de Belangenvereniging Pyrotechniek Nederland over de roep om een gedeeltelijk verbod op vuurwerk.

Column Michel Krielaars

Dit dagboek begint met een diplomatenvriend en eindigt met de dood van z'n dochter

Een enkele keer koop ik een poëziebundel om me te laten meevoeren door de abstracte, persoonlijke verbeelding van een dichter, schrijft Michel Krielaars.

Nieuwe topman ABN Amro

Accountantveteraan Swaak wacht flinke klus bij ABN Amro

Robert Swaak stapt over van PwC naar het beursgenoteerde ABN Amro. Dat komt onverwachts, zeggen mensen die hem kennen. „Ik had hem meer verwacht in de rol van commissaris.”

Boekrecensie

Murray ziet zichzelf als de norm – en laat dat nou precies het probleem zijn (●)

Publicist Douglas Murray, geestverwant van Jordan Peterson, komt met een uitgesponnen klaagzang over identiteitspolitiek.

Wonen

Rotterdammers verhuizen naar Schiedam

Huiszoekers hebben de weg naar Schiedam gevonden: nergens stegen de prijzen het afgelopen jaar zo hard als in die gemeente. Eenderde van de aanwas komt uit Rotterdam.

Column Hubert Smeets

Oorlog rond Iran: een rad van fortuin voor Poetin

De reizen naar Syrië, Turkije en Israël illustreren dat Rusland in het Midden-Oosten posities van de VS overneemt en vrienden maakt, ziet Hubert Smeets.

Vuurwerkgebruik

Hoe gaan andere landen om met vuurwerk?

In Rusland en Italië kan je het hele jaar door vuurwerk kopen. De Fransen en de Spanjaarden vuren hun pijlen liever in de zomer af. In België mocht het met Oudjaar vaak niet, maar deden ze het toch.

Vuurwerk

Burgemeesters VVD en CDA willen vuurwerkverbod

Een grote meerderheid van de VVD- en CDA-burgemeesters wil een aangescherpt vuurwerkverbod.

Boekrecensie

Drank, drugs en glamour: het wilde leven van megaster Sylvia Kristel

Op het hoogtepunt van haar roem had Sylvia Kristel 200 filmaanbiedingen, een eigen hofhouding en was ze de bestbetaalde actrice van Europa. Hoe werd dit meisje uit Utrecht zo'n fenomeen, en waar ging het mis?

Vuurwerkverbod

Meerderheid VVD- en CDA-burgemeesters wil vuurwerkverbod

Een meerderheid van VVD- en CDA-burgemeesters is voor een strenger vuurwerkbeleid, blijkt uit een peiling van NRC. „Het is geen feestje meer.”

opinie 010

Tsaar Peter is in Rotterdam op zijn plaats

Kunst in de publieke ruimte stuit steeds vaker op weerstand, schreef NRC vorige week. Zo ook het beeld van Peter de Grote aan de Maas. Ten onrechte, schrijft Henk Slechte. Tsaar Peter stichtte met Sint-Petersburg een Russisch venster op Europa.

Leven en werken in Silicon Valley

Spionagetechnologie heeft toezicht nodig

Europa is veel te streng voor techbedrijven, hoort Marietje Schaake. Maar controle is soms nodig.

Maaltijdbezorger

Aandeelhouders Takeaway steunen fusie met Just Eat

Takeaway.com – het moederbedrijf van het Nederlandse Thuisbezorgd – wil met branchegenoot Just Eat fuseren. Ook een investeringsmaatschappij wil de Britse maaltijdbezorger overnemen.

Boekrecensie

Grunberg toont zich op de toppen van zijn kunnen (●●●●)

In Arnon Grunbergs nieuwste roman, 'Bezette gebieden', ontsnapt een grensoverschrijdende Amsterdamse psychiater naar een Israëlische nederzetting. Dit boek schokt en verrast.

Politiek

Liever grip op het leven dan iets meer koopkracht

Haagse politici maken beleid met koopkrachtplaatjes in de hand. Maar een beetje meer inkomen vergroot nog niet je kansen in het leven, schrijft Barbara Baarsma.

Sociale media

Facebook laat keuze voor minder politieke advertenties aan gebruiker

Facebook- en Instagramgebruikers krijgen de mogelijkheid om het aantal politieke advertenties te beperken.

Binnenlandse Zaken

Ollongren binnen drie maanden weer aan het werk

Vanwege de complicaties van een medische behandeling moest minister Ollongren haar taken tijdelijk neerleggen. Ze verwacht dit kwartaal weer aan het werk te gaan.

Expositie archeologie

Een unieke mix van Griekse, Romeinse en vooral Perzische stijlen

De antieke stad Palmyra is door de oorlog in Syrië ernstig beschadigd. Een voorbeeldige tentoonstelling in Kopenhagen vertelt nu over de geschiedenis en de rijkdommen van de oasestad.

Vanessa Herzog

De schaatscoach ziet zijn vrouw als ‘fulltime project’

De Oostenrijkse wereldkampioen op de 500 meter is dit weekend favoriet bij de EK afstanden in Thialf. Haar man is haar coach.

series

De series van week 2: Leslie Jones, Threadstone en meer

De terugkeer van een komediester en een spin-off van de Jason Bourne-films. Een overzicht van nieuwe dingen die op verschillende streamingkanalen verschenen.

Recensie

Vermakelijke nieuwe Dracula ziet op het einde wat bleekjes

De makers van Sherlock geven een eigentijdse draai aan het klassieke horrorverhaal. Gaandeweg wisselt de serie spanning en sfeer in voor kitsch en een onzinnig plot.

Catalaanse onafhankelijkheid

Catalaan Junqueras niet uit gevangenis voor Europarlement

Junqueras geniet als verkozen Europarlementariër immuniteit, oordeelde het Europees Hof. Maar het Spaanse Hooggerechtshof ziet „geen grond om hem vrij te laten”.

Moderne kunst

Zeurende zelfhaat in de kunstwereld? Welnee!

De kunstenaars die criticus Hans den Hartog Jager in het Stedelijk Museum miste, waren elders wel degelijk te zien, schrijft Roos van der Lint.

Ook verschenen

Het grote geheim van de familie uit Nederlands-Indië

Redacteur Margot Poll signaleert welke boeken er ook nog zijn verschenen en kiest er steeds zes om kort te bespreken. Deze week het laatste verhaal van Jules Deelder en een literair reisboek over Azië.

Reportage

‘Mijn vader vond zichzelf geen held, maar hij was het wel’

Eddy de Wind overleeft als jonge arts het kamp in Auschwitz. Hij beschreef zijn ervaringen in het boek Eindstation Auschwitz. Zoon Melcher reist naar Polen in zijn voetsporen.

Bussum

Ongeluk met NS-bus mogelijk veroorzaakt door technisch mankement

Woensdag kwam een 36-jarige vrouw om het leven doordat ze bekneld raakte onder een NS-bus. De politie vermoedt dat de bus technische problemen had.

●●●●●

Jaap van Zweden imponeert met animalistische ‘Sacre du printemps’

Opvallend is het grote aandeel voor de strijkerssectie, die onder Van Zweden intens en gloedvol musiceerde.

Gerrit Hiemstra

Hoe Gerrit Hiemstra discussieert met klimaatsceptici, zonder dat het ruzie wordt

Toon geduld en discussieer vooral offline, zijn twee van de weermans adviezen.

1947-2020

Radio-dj Tom Mulder (72) overleden

Mulder werkte onder meer voor Radio Veronica en Radio 10 Gold. In 2004 ontving hij een Marconi Award voor zijn oeuvre.

Theater

Zielloze theateradaptatie van Hendrik Groens tweede boek

In de theaterbewerking van Hendrik Groens Zolang er leven is, is precies de ziel uit het bronmateriaal gesneden. In de kermis aan karikaturen zorgen alleen Beau Schneider en Mike Weerts nog voor enkele momenten van oprechtheid.

DSCO

Bredaas techbedrijf CM.com alsnog naar de beurs

Afgelopen oktober besloot CM.com af te zien van een beursgang vanwege gebrek aan interesse. Nu gaat het techbedrijf via een omweg toch naar de beurs.

Cultureel erfgoed

Wie gaat Palmyra restaureren?

De verwoestingen die IS-strijders in de Syrische archeologische stad Palmyra aanrichten waren groot. Hulp bij herstel van het cultureel erfgoed is moeizaam, bleek onlangs op een congres.

Opgevoed

Mijn dochter maakt verwijten over de opvoeding

In de rubriek opgevoed: onze dochter is ervan overtuigd dat zij zoveel ‘kou, pijn, verdriet en geldgebrek’ heeft geleden dat zij dat niet snel vergeet.

Lunchen met

Isa Hoes: ‘Ik doe niet aan stress, echt niet’

Isa Hoes (52), actrice en auteur, bundelde gedichten die haar troost bieden. „De rode draad, ook in mijn leven: ráákt iets me?”

Groen doen

Een nieuwe koelkast kopen loont, de oude recyclen ook

Elke week gidst NRC je richting een duurzaam leven.

Fotografie

Kleur als auteur in Huis Marseille

Arja Hop en Peter Svenson tonen met hun foto’s de talrijke kleuren van het Nederlandse landschap. Hun werk wordt nu tentoongesteld in fotografiemuseum Huis Marseille.

Klimaatangst

Hoe ik leerde omgaan met somberheid over het klimaat

Bij een psycholoog leerde Anouk Kragtwijk omgaan met haar somberheid over het klimaat. Die gaf haar handvatten voor haar emoties. Haar huiswerk zou voor iedereen goed zijn.

Mijn favoriet

‘Je ziet van alles, maar wat zie je nou echt?’

Waarom heeft u dit kunstwerk gekocht? Deze week: Een schilderij

Jerrycan

Station Leeuwarden vrijgegeven na verwijdering verdachte jerrycan

In het halletje van een stilstaande trein werd een verdachte jerrycan achtergelaten door een man, die daarna wegrende. Vervolgens werd het treinverkeer van en naar Leeuwarden stilgelegd.

Zorgverzekering

Iets minder mensen gewisseld van zorgverzekeraar

Uit voorlopige cijfers blijkt dat 6,2 procent van de Nederlanders vorig jaar is overgestapt naar een andere zorgverzekeraar.

Klimmen

Zijn klimtocht was eigenlijk waanzin

Wayne Merry was een van de eersten die de loodzware El Capitan beklommen, zonder moderne middelen. Eind vorig jaar overleed hij. „Soms brak het touw al bij het ophangen.”

Pleeggezinnen

‘Pleegouders stopten vooral vanwege problematisch zorgsysteem’

Gestopte pleegouders voelden zich onder andere onvoldoende ondersteund. Zo kregen ze horen „dat dit nou eenmaal bij het pleegouderschap hoort”.

Bank

ABN Amro kiest oud-PwC’er Robert Swaak als topman

De 59-jarige Swaak heeft geen ervaring in de bancaire sector. Hij volgt Kees van Dijkhuizen op als topman van ABN Amro en kijkt uit naar de „uitdagingen die ABN Amro” wachten.

Klederdracht

De koto is zo veel meer dan een rok

De koto is de Afro-Surinaamse klederdracht. Een tentoonstelling in het Klederdrachtmuseum maakt de waarde van het kledingstuk voelbaar.

Dry January

Dansen, opera of spelletjes, het is eigenlijk leuker zónder alcohol

Een alcoholvrije ochtendrave of een kookcursus. Tien activiteiten die uitstekend kunnen zonder drank.

Tv-recensie

We keken recht in het hoofd van de jihadist

Wat in alle afleveringen van Sinan Cans ‘De lokroep’ naar voren komt is hoe de overheid steeds verrast lijkt te worden door nieuwe ontwikkelingen rondom jihadisme.

Autotest

De hybride Subaru is een grenzeloos capabel sieraad der beschaving

De Forester e-Boxer is een even klunzig vormgegeven als intelligent en nuttig voertuig vindt Bas van Putten.

Gevlucht

Japanse minister tegen Carlos Ghosn: kom terug naar Japan

Masako Mori, de Japanse minister van Justitie, laat weten dat voormalig Nissan-topman Carlos Ghosn naar Japan moet terugkeren als hij zijn onschuld in een fraudezaak wil bewijzen.

Vrij

Vrij zijn is...strijd leveren op miniatuurformaat

Hoe breekt Nederland uit de sleur?

Sport

De Dakar Rally in vogelvlucht

De 42ste editie van de Dakar Rally wordt verreden in Saoedi-Arabië. Het is voor de eerste keer dat de wedstrijd in het Midden-Oosten en Azië plaatsvindt.

Janneke kookt

In de stemming voor zuurkool

We gaan zuurkool stoven, een visje bakken en er een mollige mosterdsaus bij maken.

Jaarwisseling

Meerderheid Amsterdamse gemeenteraad voor vuurwerkverbod

Amsterdam is de tweede grote stad – in navolging van Rotterdam – waar komende jaarwisseling mogelijk een lokaal vuurwerkverbod zal gelden.

Recensie

Een ideaal buurtrestaurant met leuke gerechtjes die niet snel vervelen

Chef Sherif Khalil van restaurant Lazuur in Amsterdam is een bescheiden man, die niet met grote ambities te koop loopt. Maar volgens Joël Broekaert heeft hij ze wel.

Gemeenten

In 15 jaar niet zoveel wethouders afgetreden of weggestuurd als in 2019

De meeste wethouders die vorig jaar hun werk moesten neerleggen, werden daartoe gedwongen doordat hun coalities klapten.

Vliegramp

‘Piloten Oekraïens vliegtuig vroegen niet om hulp’

De Iraanse luchtvaartautoriteit heeft donderdag de eerste resultaten van het onderzoek naar de vliegramp van woensdag gepresenteerd.

Stilte

Noise-cancelling reduceert de ander tot ruis

Het buitensluiten van het geluid van andere mensen. Klinkt heerlijk, maar wat betekent het als we het massaal gaan doen?

Inflatie

Grootste stijging consumentenprijzen sinds 2002

Vooral eten en drinken werden in 2019 duurder. Thuiszorg en mobiele telefonie werden juist goedkoper.

Netflix

Braziliaanse rechter verbiedt film met homoseksuele Jezus

Videodienst Netflix moet van een Braziliaanse rechter de kerstfilm A primeira tentação de Cristo tijdelijk verwijderen, omdat deze beledigend zou zijn voor christenen.

De gevaarlijke driehoek Iran, Amerika en Irak

Er is een Iraanse generaal, door een Amerikaanse raket, gedood op Iraaks grondgebied. Wat is de driehoeksverhouding tussen Irak, Amerika en Iran?

Column Ellen Deckwitz

Moeten

„Een vaat die moest worden opgeborgen, gympen die ik tot pulp moest sporten, een fruitschaal die ik moest leegeten.” Ellen Deckwitz moest van alles van zichzelf en vluchtte haar huis uit.

Prinselijk paar

Harry en Meghan, weg van de Britse roddelpers

Controle is het toverwoord van het prinselijk paar. Hun nieuwe thuisland Canada, lid van het Gemenebest, lijkt een uitgekiend compromis.

Sakir Khader

‘In Irak is de bodem voor geweld niet weg’

In De puinhopen van Irak voert niet de politieke analyse de boventoon, maar vertelt programmamaker Sakir Khader de tragische verhalen van gewone Irakezen. De slachtoffers, de overlevers. Zoals de getraumatiseerde beheerder van een begraafplaats.

Elektrisch rijden

ACM wil duidelijker prijs op openbare laadpaal

De toezichthouder wil heldere tarieven voor gebruik van laadpalen, nu particulieren op grote schaal elektrisch gaan rijden.

Woningmarkt

Huizenprijzen gaan weer harder stijgen in 2020

Voor het eerst in een jaar versnelt de stijging van de huizenprijzen. Door gebrek aan beschikbare koopwoningen zet die trend door, verwacht makelaarsvereniging NVM.

Mediaoffensief

Ghosn treft geen blaam, zegt Ghosn

De van corruptie verdachte oud-topman van autoalliantie Nissan-Renault-Mitsubishi betoogde in ruim een uur voor de internationale pers dat hij onschuldig is.