Dit is de beste popmuziek van 2019

Zwaar Niet alleen Billie Eilish en Yungblud zijn open over hun angst en onzekerheid. De beste popmuziek van het jaar, volgens de recensenten van NRC.

Wat lag de pijn dit jaar op tafel in de popmuziek. Artiesten zongen vrij-uit over hun trauma’s, gaven somberheid, zwarte gedachten, pijn en angst een prominente plek in hun muziek. Eenmaal ingezet bleek emotionele ontlading, als een soort muzikaal therapeutische zelfsessie, niet snel te stoppen.

En dat kan opluchten, weet de Amerikaanse Billie Eilish (18), die in minder dan geen tijd de popsensatie van 2019 werd. In de met haar broer bedachte elektropop kan de stoere, wat androgyne punktiener de waanzin in haar hoofd kwijt. Hit-debuut When We All Fall Asleep, Where Do We Go? beschrijft alle denkbare angsten die een mens kan voelen. Bepaald niet mainstream zou je denken, zulke liedjes. Maar tieners voelen Eilish massaal.

Ook in het hoofd van het jonge, Britse rockidool Yungblud kan het stormen. Hij is er open over: zijn zwaarmoedigheid, zijn gevoel zich een loser te voelen. Op zijn aanmoediging delen zijn fans, die hij de Black Hearts Club noemt, onderling ook weer hun zware gedachten.

Dichter bij huis lucht zangeres/rapster S10, de 19-jarige Stien den Hollander, haar hart op diverse EP’s. Bij haar liegen de onderwerpen in haar nummers er ook niet om: psychoses, stemmen in haar hoofd en haar ervaring in een isolatiecel van een psychiatrische inrichting. Erover zingen is verwerken; op haar nieuwe album Snowsniper klinkt S10 een stuk lichter.

Lees ook Lijst der poplijsten: Lana is koning in 2019

De om de tragische dood van zijn zoon rouwende zanger Nick Cave kwam dit jaar tot het verheven, posttraumatische album Ghosteen. Het werd een reflectieve zoektocht naar redding en verlossing. Haaks daarop, maar evenzo traag uitgesmeerd, sprong Lana Del Rey eruit met Norman Fucking Rockwell!. Zij klonk onderkoeld, maar rekende scherp af met bedrog en haar zielenpijn.

Zo werd kwetsbaarheid dit popjaar op tal van manieren omgezet in kracht. Het loonde om niet om de zaken heen te draaien – soms meer dan direct. Zoals debutante Lizzo. Door niets en niemand liet ze zich meer vertellen wat schoonheid is. Op de cover van haar album toonde ze onomwonden haar naakte, imposante lijf – een statement van zelfliefde en body-positivisme.

Het lef om te delen werd dit jaar het nieuwe cool in popmuziek.

Jazz

Amanda Kuyper


  1. Terri Lyne Carrington – Waiting Game

    Belangrijke en scherpe plaat van drumster Terri Lyne Carrington, die een fel licht laat schijnen op de politiek en social justice-thema’s. Met gastartiesten als Esperanza Spalding, Nicholas Payton en Meshell Ndegeocello is de dubbelaar Waiting Game een sterke cross-over van jazz, fusion, soul en spoken word. Deel twee bevat abstractere protestjazz.

  2. Brad Mehldau – Finding Gabriel

    Ook Brad Mehldau bracht dit jaar geweldig boeiende jazz vol woede, vragen en hoop. Met de Bijbel als inspiratiebron trekt de Amerikaanse jazzpianist op Finding Gabriel lijnen naar de huidige tijd van politieke onrust.

  3. John Coltrane – Blue World

  4. Joe Armon-Jones – Turn to Clear View

  5. Joel Ross – KingMaker

Pop

Frank Provoost


  1. Tool – Fear Inoculum

    Het wachten op het vijfde album van de Amerikaanse (prog)metalband Tool duurde onuitstaanbaar lang. Dertien jaar toezien hoe voorman Maynard James Keenan eindeloos carrièreswitchte (worstelaar/wijnboer/hobbybands) was ondraaglijk. Maar sodekneiters, wat is Fear Inoculum een weergaloze plaat, vol wervelende E=MC²-riffs en kolkende drumpartijen die eindeloos uitdijen als het heelal. Hier kunnen we lichtjaren mee vooruit.

  2. Swans – leaving meaning

    Wat Nick Cave dit jaar niet voor elkaar kreeg – namelijk: blijven boeien – lukte die andere krasse knar wel. Michael Gira (65) maakte met zijn experimentele rockband Swans bezwerende en duistere goth-gospel die zindert en loeit.

  3. Better Oblivion Community Centre – Better Oblivion Community Centre

  4. Sunn O))) – Pyroclasts

  5. Mozes and the Firstborn – Dadcore

Saul van Stapele


  1. Madlib & Freddie Gibbs – Bandana

    Op Bandana bereikt de chemie tussen de veelzijdige en onderkoelde vocalist Freddie ‘Gangsta’ Gibbs en innovatieve geluidskunstenaar Madlib een voorlopig hoogtepunt. Madlib creëert met eigenzinnige, ingenieuze beats vol boeiende details de perfecte sfeer voor Gibbs om te excelleren met straatwijze raps vol intense, dramatische nadruk – rauw, virtuoos en verhalend.

  2. Raphael Saadiq – Jimmy Lee

    Raphael Saadiq put uit decennia muzikaal meesterschap in dit beklemmende en beeldende album over de wanhoop, uitzichtloosheid en onmacht in door hevige verslaving verkruimelende levens.

  3. Benny The Butcher – The Plugs I Met

  4. Michael Kiwanuka – Kiwanuka

  5. Koffee – Rapture EP

Amanda Kuyper


  1. Black Pumas – Black Pumas

    Wat een debuut. Zowel live als op plaat zijn de Black Pumas indrukwekkend met hoge energie. De collectieve vreugde spát ervan af, zeker met danspassen van de elektrisch geladen zanger Eric Burton. In het Motown-kruist-psychedelisch rockgeluid, dat hij bedacht met gitarist en producer Adrian Quesada, is zijn soulstem warm en rul tot hij een extatische kopstem opzet.

  2. Michael Kiwanuka – Kiwanuka

    Een schitterende, geaarde plaat waarin Kiwanuka’s grofkorrelige stemgeluid gedragen wordt door rootsy en aan gospel rakende popsoul. Deze plaat springt er dit jaar uit om zijn fonkelende rijkdom: in volle, gelaagde orkestraties bloeien harmonieën op.

  3. Billie Eilish – When We All Fall Asleep, Where Do We Go?

  4. Lana Del Rey – Norman Fucking Rockwell!

  5. FKA Twigs – Magdalene

Leendert van der Valk


  1. Le Guess Who?

    Het Utrechtse festival verpakt experimentele programmering in het summum van smaakmaakfestivals. Zonder headliners, met vooral veel acts die nooit ergens anders hadden kunnen staan dan op Le Guess Who? Vanuit zenuwcentrum TivoliVredenburg waaiert de programmering uit naar veertig verschillende locaties in de stad.

  2. Janelle Monáe

    op North Sea Jazz Festival.

    In een jaar waarin veel zangeressen muzikaal aandacht vroegen voor inclusiviteit en gender-issues deed Janelle Monáe dat met de meeste funk en humor.

  3. Rina Mushonga – In a Galaxy (album)

  4. Altin Gün – Gece (album)

  5. Antibalas (live in Paradiso Noord)

Bowie van Loon


  1. Tyler, The Creator – IGOR

    Voor zijn nieuwste album dompelde Tyler, The Creator zijn stem onder in allerlei effecten. Eenmaal kopje-onder neemt hij je mee door alle fases die hij meemaakt in een moeilijke relatie. Een spannend break up-album, zonder mierzoet te worden; het kán.

  2. Little Simz – Grey Area

    Samen met producer Inflo creëerde deze Engelse een samenhangend geheel waarin je haar en haar problemen rondom zelfliefde, woede en seksisme op indrukwekkende wijze leert kennen.

  3. Denzel Curry – ZUU

  4. Zwangere Guy – Brutaal

  5. Griselda – W.W.C.D. (What Would Chine Gun Do?)

Jan Vollaard

  1. Kate Tempest – The Book of Traps and Lessons

    Troostrijk album van de Britse dichteres/rapper die zich overeind houdt in de storm van Brexit en wereldwijde chaos. Haar derde album klinkt milder dan de conceptuele meesterwerken die eraan voorafgingen. Des te humaner is haar boodschap. Een vol Paradiso betoverde ze met haar hartveroverende muzikale monoloog die eindigde met: „I love people’s faces.”

  2. Bruce Springsteen – Western Stars

    Overrompelende, filmische orkestarrangementen versterken Springsteens talent om de gewone man centraal te stellen in gezongen verhalen over leven, liefde, menselijk tekort en de teloorgang van de Amerikaanse droom.

  3. Julia Jacklin – Crushing

  4. Mavis Staples – We Get By

  5. Glen Hansard – This Wild Willing

Peter van der Ploeg


  1. Opeth – In Cauda Venenum

    De vierde plaat sinds de Zweedse band geen death metal meer verweeft in hun muziek, en na het wat zakelijke Sorceress, is dit In Cauda Venenum een heavy, hoogvliegend, weelderig en speels progrockjuweeltje. Hun show in Utrecht viel tegen, statig en afstandelijk, maar dit album – in twee talen uitgebracht – is het tegenovergestelde: puur plezier.

  2. Cave In – Final Transmission

    Toen bassist Caleb Scofield in maart 2018 verongelukte, was hij al begonnen aan nieuwe Cave In-muziek. De rest van de band is verder gaan bouwen met zijn schetsen en maakte een rockend, melodieus en van liefde doortrokken album.

  3. Richard Dawson – 2020

  4. Blood Incantation – Hidden History of the Human Race

  5. Tool – Fear Inoculum

Hester Carvalho


  1. Michael Kiwanuka – Kiwanuka

    Op zijn derde album zingt de Oegandees/Britse zanger Michael Kiwanuka uitzonderlijker dan ooit. Net als de grote soulzangers in het verleden versmelt hij de zoetste troost met de hevigste smart, liefst binnen één stembuiging. Begeleid door tijdloze instrumentaties en met aandacht voor zowel het persoonlijke als het gemeenschappelijke in zijn teksten.

  2. Danny Brown – uknowhatimsayin¿

    De rapper uit Detroit ontwijkt de rapclichés met zijn gemene rapsalvo’s en de funky kakofonie van live drums, malle koortjes en gruizige straatgeluiden. ‘Dirty Laundry’ is een hoogtepunt.

  3. Bon iver – i,i

  4. Brittany Howard – Jaime

  5. Patrick Watson – Wave

Dance

Rolinde Hoorntje


  1. FKA Twigs - Mary Magdalene

    FKA Twigs bewijst dat kwetsbaarheid en sensualiteit hand in hand kunnen gaan. Daarmee haalt ze alle stereotypes onderuit. Haar klassieke zangstem, geëchood door orkestrale arrangementen is prachtig. Ook de video van Cellophane, waarin ze de breuk met Robert Pattinson bezingt terwijl ze paaldanst op loei hoge hakken, is even dramatisch als sensueel, even futuristisch als poëtisch. FKA Twigs maakte een prachtig totaal concept.

  2. Barker - Utility

    Barker maakt wervelende, tintelende melodieën, waarin de kickdrum ontbreekt. De perfecte compositie van de rijk geschakeerde klanken bewijst hoe doeltreffend niet-dansvloergerichte muziek kan zijn.

  3. Shed - Oderbruch

  4. Meetsysteem - Geen Signaal

  5. Octo Octa - Resonant body

Lees ook Dit zijn de beste boeken van 2019 (volgens NRC)