Dijkhoff: geen spijt, geen wachtgeld

Nee, zei VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff vorige week nog stellig, hij vond niet dat hij iets fout deed door bovenop zijn salaris wachtgeld aan te nemen. „Ik zie het zo: ik heb een baan, daar hoort een vergoeding bij, die is rechtmatig en die ontvang ik ook.” Er ging een week overheen, de ophef verstomde niet, de VVD verloor twee zetels in de peilingen van Maurice de Hond – en toen besloot Dijkhoff dinsdag alsnog af te zien van zijn wachtgeld.

Dat kwam niet omdat hij van mening is veranderd, directe aanleiding was nieuwe ophef. HP/De Tijd onthulde dinsdag dat Dijkhoff per jaar naast zijn salaris en wachtgeld 4.900 euro aan reiskostenvergoeding ontvangt waar hij geen recht op heeft. Omdat hij op kosten van de VVD-fractie een dienstauto met chauffeur heeft, zou hij niet de standaardreiskostenvergoeding voor Kamerleden moeten krijgen. Dijkhoff liet weten dat hij dacht dat hij die vergoeding had stopgezet, maar dat bleek na vragen van HP/De Tijd niet het geval („een stomme fout”). Naar eigen zeggen heeft de fractievoorzitter het geld direct teruggestort.

Dat geldt niet voor het wachtgeld. Het bedrag dat hij tot nu toe ontvangen heeft – bijna 80.000 euro –, betaalt hij niet terug, hij zal alleen vanaf nu geen gebruik meer maken van de regeling. Dit blijkt makkelijker gezegd dan gedaan: het is niet mogelijk om een wachtgelduitkering stop te zetten zonder alles te moeten terugbetalen, zo bevestigt het ministerie van Binnenlandse Zaken. Voor Dijkhoff zit er niets anders op dan iedere maand zijn wachtgeld op zijn rekening te laten storten, en vervolgens zélf dat geld weer terug over te maken.

Achterban moppert

De onthullingen over het wachtgeld en de dubbele reiskostenvergoeding van Dijkhoff komen op een voor de VVD slecht moment. De partij heeft het zwaar. De achterban moppert dat de VVD te veel inlevert om maar aan de macht te blijven. In de stikstofcrisis moesten de liberalen hun geliefde 130 kilometer per uur opgeven en worden ook de boeren – voor wie de VVD zegt op te komen – hard geraakt. Daar komt nog bij dat de VVD zelf een stevig standpunt inneemt over de bijstand: dat is een „vangnet voor wie het echt nodig heeft”, er mag geen misbruik van worden gemaakt. Als mensen geen tegenprestatie leveren, wil de VVD de bijstandsuitkering korten. Verder sprak Dijkhoff zich fel uit tegen de fraude met werkloosheidsuitkeringen. Deze ferme taal laat zich moeilijk rijmen met de wachtgeldkwestie.

Op zijn Facebookpagina geeft Dijkhoff dinsdag een uitvoerige toelichting. Er bestaan twee reiskostenvergoedingen voor Kamerleden, legt hij uit. „Toen ik fractievoorzitter werd heb ik gevraagd om ervoor te zorgen dat ik geen dubbele vergoedingen ontvang omdat ik voor zakelijk verkeer de auto van de fractie mag gebruiken.” Hij dacht, schrijft hij, dat hij van beide vergoedingen had afgezien, maar bleek de tweede vergoeding toch te hebben ontvangen. „Ik heb na het verzoeken tot stopzetten niet op m’n loonstrook gekeken of alles ook was doorgevoerd. Dat was stom. Het was mijn bedoeling dit geld niet te ontvangen. Ik neem daar de volledige verantwoordelijkheid voor.”

Paar weken minister

Verder schrijft Dijkhoff dat hoewel hij afziet van zijn wachtgeld, hij hierover niet van mening is veranderd. Hij blijft zijn keuze verdedigen om zijn salaris te laten aanvullen. Hij komt daarvoor in aanmerking omdat hij tijdens Rutte II in het kabinet zat en meer verdiende. Van 2015 tot 2017 was Dijkhoff staatssecretaris van Asiel, daarna – vanwege het vertrek van Jeanine Hennis – nog enkele weken minister van Defensie.

Je kunt zelf van wachtgeld afzien, zegt Dijkhoff. Maar: „Je ziet daarmee ook af van een deel van het pensioen, het nabestaandenpensioen en je rechten bij invaliditeit. Het heeft dus ook invloed op wat je achterlaat aan je gezin als er onverhoopt iets vreselijks gebeurt.” Hij blijft erbij dat hij niets verkeerd heeft gedaan, maar wil voorkomen dat de VVD voortdurend op de kwestie wordt aangesproken. „Daarom heb ik besloten mijn mening opzij te zetten en de toelage (bij u beter bekend als: wachtgeld) per direct stop te zetten.”

Lees ook dit interview met Klaas Dijkhoff: ‘Ik snap dat je denkt: daar staat een heel andere Dijkhoff’