Zeg maar dag tegen het Holoceen

Ze zijn omgevlogen, die 12.000 jaar sinds de laatste IJstijd, waarin het Europese landijs smolt en de zeespiegel steeg, klei zich afzette, kustmoerassen en wadden zich vormden, met de delta’s van Rijn en Maas langs een nieuwe zee die we nu Noordzee noemen. Maar nu is het tijdperk van het Holoceen voorbij. Dag Holoceen, welkom Antropoceen.

Hoewel? Nu de mens zelf een geografische kracht lijkt geworden, met klimaatopwarming en biodiversiteitsverlies op zijn destructieve conto, lijkt het nieuwe tijdperk te beginnen met gedwongen afscheid nemen van een oudere wereld, zeg maar die ‘wereld rond de Noordzee’.

Op donderdag 14 november gebeurt dat letterlijk, met „kunst, geur, geluid, gesprek en ritueel” in De Duif in Amsterdam, georganiseerd door de Ambassade van de Noordzee. Dat is een groep van artistiek-filosofische snit – onder wie schrijver Abdelkadir Benali, kunstenares Ibelisse Guardia Ferragutti en theatermaker Harpo ’t Hart – die vindt dat de Noordzee „op urgente en vindingrijke wijze mensen en niet-mensen verenigt”, en dat ook „de dingen” van de Noordzee „een stem verdienen”. Terwijl ze die stem krijgen, verliezen ze die meteen weer , want met het Holoceen zullen hun namen voorgoed verleden tijd zijn.

Het idee is ze nog één keer op te roepen: de nautilusschelp, de „sikdragende veelvraat” die de kabeljauw is, de zaagbek, de smient, de ijzeroer en al die andere dwaalgasten uit het land van ooit.