Terug naar de krant

Oost- en West-Berlijners ontmoeten elkaar op de Potsdamer Platz op 12 november, drie dagen na de val van de Muur. Duitsland werd na de Tweede Wereldoorlog door de geallieerden in tweeën gedeeld: de Bondsrepubliek lag in de invloedssfeer van het Westen, de communistische Duitse Democratische Republiek (DDR) was een satellietstaat van de Sovjet-Unie. Berlijn lag weliswaar in het hart van de DDR, maar West-Berlijn was een politieke enclave gelieerd aan de Bondsrepubliek. West-Berlijn werd van Oost-Berlijn en de rest van Oost-Duitsland gescheiden door de Berlijnse Muur, die in 1961 door de DDR werd gebouwd.

Foto Wolfgang Rattay/Reuters

N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.

30 jaar na de val van de Muur

Zaterdag is het 30 jaar geleden dat de Berlijnse Muur viel. Die liep dwars door de huidige Duitse hoofdstad en scheidde de inwoners – soms zelfs binnen families – gedurende 28 jaar van elkaar. De Muur was hét symbool van de Koude Oorlog, die de wereld in twee machtsblokken verdeelde. Na de val van de Muur werd Berlijn de hoofdstad van een herenigd Duitsland.

Elian Yahye

7 november 2019

Leestijd 4 minuten

Oost-Duitsers vieren feest terwijl ze de muur beklimmen bij de Brandenburger Tor. De val van de Muur was een keerpunt in de Koude Oorlog, die met de ineenstorting van de Sovjet-Unie twee jaar later definitief ten einde kwam. In 1987 riep de Amerikaanse president Ronald Reagan tijdens een beroemde toespraak bij de Brandenburger Tor Sovjet-leider Michail Gorbatsjov op de Muur af te breken: “mister Gorbachev, tear down this wall!” Foto Fabrizio Bensch/Reuters

De Brandenburger Tor werd in december 1989 officieel heropend toen Helmut Kohl, de West-Duitse kanselier en Hans Modrow, de leider van Oost-Duitsland, elkaar tijdens een ceremonie tegemoet liepen. Foto Fabrizio Bensch/Reuters

Checkpoint Charlie in 1968. Checkpoint Charlie was de bekendste controlepost en lag op de grens tussen Oost-Berlijn en de Amerikaanse sector van West-Berlijn. ‘Charlie’ komt van het NAVO-spellingsalfabet, waar het gebruikt wordt voor de letter ‘c’. Foto Joel Robine/AFP

Militairen staan in maart 1990 bij de oude grensmuur aan de Zimmerstrasse, vlakbij Checkpoint Charlie. Er waren in totaal negen overgangen tussen Oost- en West-Berlijn. Welke controlepost je kon gebruiken, hing af van welke nationaliteit en functie je had. Westerse diplomaten konden alleen via Checkpoint Charlie Oost-Berlijn binnenkomen. Foto Fabrizio Bensch/Reuters

Tegenwoordig is Checkpoint Charlie een van de populairste toeristische bestemmingen in de stad. Er zijn souvenirwinkels en bezoekers kunnen op de foto met acteurs die verkleed zijn als grenswachten. Maandag trokken de Berlijnse autoriteiten de vergunningen in van de ‘Amerikaanse soldaten’, omdat er geklaagd werd dat zij toeristen lastigvielen. Foto Fabrizio Bensch/Reuters

Minder bekend is de controlepost aan de Chausseestrasse. Deze overgang was bedoeld voor West-Berlijners die naar Oost-Berlijn wilden. Dit mocht voor het eerst rond de jaarwisseling 1963-‘64. Meer dan 700.000 West-Berlijners bezochten tijdens de feestdagen vrienden en familie. Foto Fabrizio Bensch/Reuters

De Muur was volgens de DDR bedoeld als bescherming tegen westerse indringers, maar diende in werkelijkheid als middel om Oost-Berlijners er van te weerhouden naar West-Berlijn te vluchten. Degenen die dit toch probeerden moesten het vaak met de dood bekopen. In totaal zijn naar schatting 140 mensen om het leven gekomen, onder wie kinderen. Foto Fabrizio Bensch/Reuters

REUTERS/Fabrizio Bensch — Oost- en West-Berlijners helpen elkaar op 9 november 1989 de Muur op te klimmen. Oost-Berlijners hoorden tijdens een televisie-uitzending van de (West-Duitse) ARD dat de DDR had besloten de poorten van de Muur open te zetten. De Oost-Duitse grenswachten waren hier niet van op de hoogte en waren overrompeld door de duizenden mensen die zich voor de controleposten verzamelden. Nadat niemand het bevel durfde te geven het vuur te openen op de mensenmassa, werd uiteindelijk besloten hen door te laten. De Oost-Berlijners werden opgewacht door West-Berlijners met bloemen en cadeaus. Foto Herbert Knosowski/Reuters

30 jaar na de val van de Muur

Lees ook deze artikelen