Charmeoffensief van Marokkaanse bond kon Ihattaren niet overhalen

Mohamed Ihattaren (17), het grootste voetbaltalent van zijn generatie, vertelde zijn moeder deze week dat zijn keuze vaststond. Hij zou voor Oranje spelen en niet voor Marokko. Het was voor de middenvelder van PSV, die een dubbel paspoort heeft, een spannend moment. Maandenlang was erover gesproken in de familie.

Ihattaren probeerde rustig te blijven en vroeg publiekelijk om bedenktijd toen vorige maand zijn vader overleed. Het was een opluchting dat zijn moeder achter zijn beslissing staat, vertelde de voetballer toen hij zondag zijn keuze bekendmaakte: „Dat zegt al heel veel. Dan is de keuze vrij makkelijk.”

Met de beslissing van Mohamed Ihattaren is de terugkerende discussie over voetbalnationaliteit even geluwd. Zijn dilemma kreeg het karakter van een nationale discussie, die niet meer alleen over voetbal ging, maar ook over identiteit. Onderliggende vraag: hoe kan het dat in Nederland geboren jongens ervoor kiezen om voor Marokko (of Turkije) te voetballen?

De aanpak van voetbalbonden speelt een cruciale rol in die discussie. Op de KNVB, de Nederlandse bond, is vaak kritiek omdat het spelers te zakelijk zou benaderen. De Marokkaanse bond speelt meer in op het gevoel, vertelden familieleden van voetballers die voor Marokko kozen onlangs in NRC. Als spelers heel jong zijn, worden familieleden al benaderd door de Marokkaanse bond. Ze krijgen onder meer vliegreizen en hotelovernachtingen aangeboden, spelers wordt een grote toekomst voorspeld.

Lees ookFamilieleden van voetballers over de keuze voor Marokko of Nederland.

Hassan Idrissi, de vader van AZ-aanvaller Oussama Idrissi (die voor Marokko koos), raadde Nederland aan om spelers net als de Marokkaanse bond het gevoel te geven dat ze er écht bij horen. Voetballers met een niet-westerse achtergrond voelen zich volgens hem snel afgewezen: „Oh, kiezen jullie niet voor mij? Dan ga ik wel naar een ander. Die geeft mij wél het gevoel dat ik belangrijk ben.”

Uit gesprekken die NRC voerde met betrokkenen, blijkt dat ook de familie Ihattaren te maken kreeg met twee volkomen verschillende benaderingen. Bondscoach Ronald Koeman schetste Ihattaren in twee persoonlijke gesprekken en verschillende telefoontjes een toekomstbeeld: op welke positie hij in Oranje een kans zou maken, wie zijn concurrenten zouden zijn en hoe de KNVB hem zou helpen een nog betere speler te worden.

Beloftes

Beloftes om geselecteerd te worden of over speeltijd deed Koeman niet, zei hij zondag in televisieprogramma Goedemorgen Eredivisie op Fox Sports. Het is de aanpak die de KNVB altijd kiest, hoewel in het verleden gesprekken met talentvolle spelers soms werden overgelaten aan trainers van nationale jeugdelftallen.

De bondscoach zei ook dat er een moment was geweest dat er even geen contact met Ihattaren was. Dat was een maand geleden, toen de vader van de PSV-speler overleed. Hij was al langer ziek, maar toch kwam zijn overlijden onverwacht snel. „Toen zijn vader overleed is dat contact even op een laag pitje komen te staan, zodat er alle tijd was om dat verdriet te verwerken”, zei Koeman.

De Marokkaanse bond deed precies het tegenovergestelde. Twee voormalige Marokkaanse voetballers, beroemdheden in eigen land, werden naar het dodengebed voor vader Ihattaren gestuurd. Noureddine Naybet (115 wedstrijden voor Marokko) en Mourad Hdiouad (19 interlands) vlogen naar Nederland voor het gebed in de Utrechtse moskee, met de familie. De Fédération Royale Marocaine de Football (FRMF) deed nog meer: het regelde veel praktische zaken voor de begrafenis van de vader in Marokko.

De bond hielp de familie bij de repatriëring van het lichaam naar Marokko en regelde vervoer naar de begraafplaats in het Rifgebied, waar de vader van Ihattaren werd geboren. De voetbalbond zorgde ook voor de catering rond de plechtigheden. Op foto’s in diverse Marokkaanse media is te zien dat FRMF-voorzitter Fouzi Lekjaa de begrafenis heeft bijgewoond. Hij kijkt tijdens de plechtigheid in een donker pak naar de grond. De kosten voor de begrafenis kwamen niet voor rekening van de Marokkaanse bond. De vader van Ihattaren had daarvoor een verzekering afgesloten.

Er is in de dagen rond het overlijden van Ihattarens vader niet gesproken over zijn voetbaltoekomst, ook niet met vertegenwoordigers van de Marokkaanse bond. Die gesprekken zijn er wel op andere momenten geweest, al is niet bekend hoe vaak en wie daarbij aanwezig waren.

„Een warmer en mooier afscheid van mijn lieve vader hadden we ons niet kunnen wensen”, schreef Mohamed Ihattaren na de begrafenis op Instagram. De familie waardeerde de hulp van de Marokkaanse bond, net als het eerbetoon dat supporters van PSV en FC Utrecht vanaf de tribunes brachten aan Ihattaren. Toch heeft de familie geprobeerd om de keuze voor zijn voetbaltoekomst los te zien van de emoties rond het overlijden.

Toen Ihattaren na een korte periode van rust weer aansloot bij PSV, kwam ook het contact met Koeman weer op gang. Ihattaren sprak ook veel over zijn toekomst met PSV-trainer Mark van Bommel, die hem dit seizoen basisspeler maakte, en met zijn teamgenoten Pablo Rosario, Steven Bergwijn en Ibrahim Afellay: allemaal (oud)-spelers van het Nederlands elftal. Afellay (33) is bovendien een soort mentor voor Ihattaren. In het verleden koos Afellay, die een Marokkaans en Nederlands paspoort heeft, ook voor een interlandcarrière bij Oranje.

Laatste gesprek

Afgelopen vrijdag reisde Koeman af naar het trainingscomplex van PSV, had daar een laatste gesprek met Ihattaren, waarna de beslissing definitief was. Er werden filmpjes opgenomen en persberichten voorbereid.

Uiteindelijk, zei Ihattaren, heeft zijn verleden bij de jeugdelftallen van Oranje een doorslaggevende rol gespeeld. „De KNVB heeft veel voor me gedaan. Ik heb alle jeugdelftallen doorlopen, sinds de jeugd onder veertien speel ik al in een Oranje-shirt. Ik heb het EK gewonnen met het team onder zeventien. Het is mooi als ik dat voort kan zetten.”

Aanstaande vrijdag maakt Ronald Koeman zijn selectie bekend voor de EK-kwalificatieduels met Noord-Ierland en Estland. Koeman zal Ihattaren deze week vragen of hij opgeroepen wil worden, of dat hij liever nog wat tijd neemt om het verlies van zijn vader te verwerken. Als hij wil, zei Koeman zondag, dan zou het goed kunnen dat Ihattaren meteen bij de selectie komt. De bondscoach was trots dat hij voor Oranje kiest: „Dit soort talenten wil je behouden voor het Nederlandse voetbal.”