Legaal wiet telen zonder bankrekening, dat lukt niet

Op de voorste rij in de Amsterdamse rechtbank zitten vier mannen, allemaal in pak en met een bril op. Het zijn advocaat Peter Schouten, huisarts Ronald Roothans, voormalig Statenlid Joep van Meel (SP) en kassenbouwexpert Pascal van Oers. Ze willen een bedrijf opzetten, Project C, om legaal wiet te telen, en daarvoor hebben ze een bankrekening nodig. Maar die krijgen ze nergens. Dus hebben ze een kort geding aangespannen tegen de bank waarbij een aantal initiatiefnemers al een rekening heeft: ABN Amro.

Project C wil een van de bedrijven zijn die worden geselecteerd om legaal wiet te gaan telen. In tien gemeenten moet daarmee geëxperimenteerd worden, is afgesproken in het regeerakkoord. Zo hoeven coffeeshops geen wiet meer te kopen in het criminele circuit. De selectie van de telers wordt naar verwachting begin volgend jaar bekendgemaakt.

De initiatiefnemers maakten een begroting, bezochten coffeeshops en dachten na over de beveiliging. Ze rekenen op een miljoenenomzet, dankzij de productie van zo’n twaalf ton wiet per jaar. Ze hebben er naar eigen zeggen al 50.000 euro aan eigen geld in hun project gestoken, betaald via hun eigen bankrekening. Maar, zegt advocaat Peter Schouten, dat is niet meer te doen. „Bij het opzetten van een professioneel bedrijf om wiet te telen, komt veel kijken. Zo moeten we voor 5 november 30.000 euro voldoen als eerste vergoeding voor een voorlopige teeltlocatie.”

Lees ook: Een huisarts, advocaat en voormalig politicus in de wiet

Er zijn dus inkomsten nodig, zegt Schouten. Zo wil hij dat duizend mensen 250 euro per persoon kunnen storten, maar dat kan niet zonder bankrekening. Er werden meerdere banken benaderd, maar, zo merkten de initiatiefnemers, zodra het woord cannabis valt, gaan alle seinen op rood. ABN Amro liet weten dat sprake was van een hoog risicoprofiel.

Deelname voorbereiden

En dat is een probleem, zo betoogde advocaat Koen Zomer van Project C maandag in de rechtszaal. Volgens hem doen de toekomstige telers niks illegaals, maar bereiden ze slechts hun deelname aan een overheidsexperiment voor. En ze kunnen zonder bankrekening niet verder, terwijl ze juist transparant willen zijn en daarom geen buitenlandse rekening willen. „Project C staat met de rug tegen de muur.”

Joost Achterberg, de advocaat van ABN Amro, stelde dat er sprake is van „contractvrijheid” en dat de bank dus zelf bepaalt met wie zakelijke relaties worden aangegaan. Hij wees er op dat het wetsvoorstel waarin het wietexperiment is opgenomen, nog niet door de Eerste Kamer is. De telers die deel gaan nemen aan het experiment moeten nog worden aangewezen, de drie mannen hebben nog geen vergunning.

Als er nog geen vergunning is, bestaat volgens de advocaat het risico dat Project C vooralsnog in strijd met de wet handelt. Volgens de advocaat voert de bank een „strenge selectie aan de poort”, waarbij ook het risico op witwassen wordt meegewogen. Het is volgens hem nog maar de vraag of het wietexperiment werkelijkheid gaat worden.

Als ABN Amro van de rechter wel een rekening moet openen voor de initiatiefnemers, kan dat volgens de bank gevolgen hebben voor het moeten accepteren van andere potentiële wiettelers. Achterberg vreest een precedentwerking: „Het is een hellend vlak. Er kunnen morgen tien klanten op de stoep staan voor een bankrekening, die wellicht wat minder traceerbaar zijn”, zei advocaat Achterberg.

Probleempje

De rechter zal over twee weken oordelen of ABN Amro een bankrekening moet openen voor de aanstaande wiettelers. Mocht de bank in het gelijk worden gesteld, is er nog wel een „klein probleempje”, zei advocaat Koen Zomer aan het eind van de zitting. Zonder bankrekening is Project C namelijk niet in staat de eventuele proceskosten te betalen.