Nederland opnieuw lid van VN-Mensenrechtenraad

Tijdens de Algemene Vergadering in New York werden behalve Nederland ook Duitsland, Soedan, Mauritanië en Venezuela gekozen.

De vergaderzaal in het Zwitserse Genève.
De vergaderzaal in het Zwitserse Genève. Foto Fabrice Coffrini/AFP

Nederland heeft vanaf 1 januari drie jaar lang een zetel in de Mensenrechtenraad van de Verenigde Naties. Dat heeft de Algemene Vergadering van de VN in New York donderdag bepaald. De Mensenrechtenraad ziet toe op naleving van mensenrechten in de landen die zijn aangesloten bij de VN. Het is de derde keer dat Nederland een zetel krijgt in het 47 leden tellende orgaan. Ook Venezuela, het land van de omstreden president Nicolás Maduro, werd in het orgaan gekozen.

Achter de schermen is maandenlang gelobbyd voor de Nederlandse zetel. Tussen 2015 en 2017 was Nederland ook al lid van de raad. Duitsland was donderdag het tweede West-Europese land dat een plek kreeg toegewezen in de raad. Iedere drie jaar wordt ongeveer een derde van de zetels – die zijn ingedeeld naar regio – opnieuw verdeeld.

Kritiek

De VN-Mensenrechtenraad is niet onomstreden, ook in Nederland niet. Zo liet minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken, VVD) zich ontvallen dat hij de uitspraken van de raad „vaak niet gebalanceerd” vindt. Minister Sigrid Kaag (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking, D66) zei vorig jaar dat ze vindt dat de raad zijn prioriteiten niet altijd op orde heeft.

De Verenigde Staten trokken zich vorig jaar terug uit de raad. De toenmalige Amerikaanse ambassadeur bij de VN, Nikki Haley, noemde de raad „een forum voor politiek gekonkel, hypocrisie en wegkijken”. Bovendien beschuldigde ze lidstaten van anti-Israëlische sentimenten. Dat land wordt regelmatig onder de loep genomen door het orgaan. Vorig jaar werd een commissie ingesteld die onderzoek moest doen naar militair geweld tegen demonstranten bij de grens met Gaza.

Venezuela

Tijdens de stemmingen donderdag ging de meeste aandacht uit naar een andere nieuwe lidstaat: Venezuela. President Maduro wordt internationaal beschuldigd van corruptie, schendingen van mensenrechten en van verkiezingsfraude. Meer dan vijftig landen erkennen zijn regering niet langer. Nota bene in een rapport van de Verenigde Naties werd deze zomer genoteerd dat vorig jaar 5.287 Venezolanen werden gedood om wat de regering „verzet tegen autoriteiten” noemde.

Het socialistische land streed met Brazilië en Costa Rica om de twee plekken die beschikbaar waren voor Latijns-Amerika en kreeg 105 stemmen. Brazilië werd herkozen voor een tweede termijn met 153 stemmen, Costa Rica kreeg er 96.