Warren als president?

Dit was de week waarin Elizabeth Warren in de peilingen voor het eerst Joe Biden passeerde als presidentskandidaat voor de Democraten. Biden leek onaantastbaar, hij had op Warren een voorsprong van 20 procentpunt toen hij begon, maar de afgelopen weken ging het snel bergafwaarts met hem.

Warren president? Het leek een jaartje geleden nog zo goed als ondenkbaar. Ik herinner me dat ik toen over een aantal kandidaten gegevens en beeldmateriaal opzocht. Op basis daarvan leken Beto O’Rourke en later ook Pete Buttigieg mij capabele kandidaten, maar vooral van O’Rourke is weinig overgebleven. Buttigieg is nog altijd de favoriet van veel Amerikaanse intellectuelen, maar in de peilingen maakt hij geen opzienbarende vorderingen.

Ook Elizabeth Warren nam ik destijds kortstondig onder de loep. Ik moet bekennen dat ik niet onder de indruk was. Charismaloos, vond ik. Een keurige, ietwat stijve dame op leeftijd die nooit een groot publiek kon bereiken; in tv-debatten kansloos tegen een proletige demagoog als Trump.

Het was te snel geoordeeld. Correspondent Bas Blokker vertelde donderdag in Vandaag, de podcast van NRC, dat Warren de laatste tijd bij haar optredens grote menigten weet te „elektriseren” in een mate die haar concurrenten niet lukt. Warren maakte dan ook van alle kandidaten de meeste indruk op Blokker.

Toen ik meer materiaal over Warren bekeek, merkte ik dat zij misschien een ander, minder direct soort charisma bezit. Ze straalt geen warme jovialiteit uit, maar ze heeft wel iets vertrouwenwekkends. Ze argumenteert goed, op basis van veel kennis, en ze weet wat ze wil.

Je voelt oprechte bezieling bij haar. Dat geeft haar ook iets gespannens – laconieke humor zal niet haar sterkste wapen zijn tegen Trump. In dat opzicht sla ik Biden hoger aan, maar bij hem tekenen zich andere nadelen af. Zijn losbollige zoon maakt hem kwetsbaar en bovendien klinkt hij met zijn dunne stem nog ouder dan hij al is. Biden is 76, maar hij lijkt 80, Warren is 70, maar lijkt 60.

Als Warren een ervaren zwaargewicht als Biden kan kloppen, moet ze het ook tegen Trump kunnen redden. Zou je zeggen. Maar net als veel mensen van mijn leeftijd heb ik last van een McGovern-trauma. George McGovern was een progressieve Democratische politicus die bij de verkiezingen van 1972 verpletterend verslagen werd door Richard Nixon. Hij was te links voor Amerika, de middenklasse lustte hem niet. Sindsdien geloof ik niet meer in de kansen van een linkse kandidaat.

Warren staat dichterbij McGovern dan bij Obama, die meer een man van het midden is. Ze trekt van leer tegen de grote winzuchtige Amerikaanse bedrijven die ze hogere belastingen wil opleggen. Ze wil geen socialist genoemd worden, maar zo zal ze wel gedemoniseerd worden door haar tegenstanders.

Op CNN liet ze zich onlangs interviewen met haar man, hoogleraar Bruce Mann. Mann vertelde dat hij zich niet voor of tegen haar kandidatuur had uitgesproken: „Je zou het toch hebben gedaan, want als de Democraten zouden verliezen zou je je schuldig voelen.” Ze bevestigde dat en zei: „Ik kan dit avontuur aan omdat we het samen doen.” En ze streek hem even over zijn borst, op zo’n manier dat ik dacht: aardige vrouw.

Hopelijk is Amerika volgend jaar juist aan een volstrekte anti-Trump toe.