Ecuadoranen woest over nieuwe brandstofprijzen

Onrust Ecuador Felle protesten tegen de afschaffing van de subsidie op brandstof veroorzaken al dagen lang grote onrust in het Zuid-Amerikaanse Ecuador. De sfeer is zo grimmig dat president Moreno zijn regeringszetel heeft verplaatst.

Een gepantserde wagen van de oproerpolitie staat in brand in de hoofdstad Quito, waar het al dagen onrustig is vanwege de afschaffing van subsidie op brandstof.
Een gepantserde wagen van de oproerpolitie staat in brand in de hoofdstad Quito, waar het al dagen onrustig is vanwege de afschaffing van subsidie op brandstof. Foto Carlos Garcia Rawlins/Reuters

Brandende autobanden en boomstammen op de weg, en dichte scholen in Ecuador. Bij gewelddadige protesten in de grote steden Quito, Guayaquil en Cuenca zijn de afgelopen dagen stevige confrontaties ontstaan tussen demonstranten en de politie. Tientallen toeristen, onder wie 34 Nederlanders, zijn daardoor inmiddels vijf dagen gestrand.

groeperingen van inheemsen, boeren, studenten, vrachtwagen- en taxichauffeurs, zijn boos over de brandstofmaatregel, die deel uitmaakt van een bezuinigingspakket van president Lenín Moreno. Zijn regering neemt de maatregelen in ruil voor een lening van het IMF van ongeveer 3,8 miljard euro.

Volgens Moreno kosten de brandstofsubsidies het land dat al in financiële problemen verkeert, jaarlijks 1,2 miljard euro. „De beslissingen die ik heb genomen hadden al tientallen jaren eerder moeten worden genomen”, zei de president vorige week bij de aankondiging van het bezuinigingspakket. Hij maakte toen ook bekend dat Ecuador uit de OPEC stapt om zo niet meer gebonden te zijn aan een limiet voor de hoeveelheid olie die opgepompt mag worden.

Brandende wegblokkades

De toeristen zitten vast in een hotelletje in het plaatsje Guamote, in centraal-Ecuador. „We hebben meerdere pogingen gedaan weg te komen”, zegt Gerard Smink telefonisch. Zondag gingen de toeristen in gesprek met de lokale autoriteiten. „Maar het bleek niet afgestemd met de mensen op de barricade. Na een half uur onderhandelen moesten we terug.”

Lees ook: Bijna 500 arrestaties bij protesten in Ecuador.

In het dorpje Nizag, niet ver bij de groep Nederlanders vandaan, zijn volgens Ecuadoraanse media zo’n vijftig militairen en politieagenten vastgehouden, die een einde wilde maken aan de protesten. De sfeer is zo grimmig dat president Moreno dinsdagavond heeft aangekondigd om zijn regeringszetel tijdelijk te verplaatsen van de hoofdstad Quito naar de grote havenstad Guayaquil in de kuststreek. Daar zit de legertop en ontloopt hij ook tienduizenden woedende inheemsen die optrekken naar Quito, waar maandag al een legertank in brand werd gestoken. In totaal zijn bij de protesten bijna vijfhonderd mensen opgepakt. Donderdag werd de noodtoestand uitgeroepen.

Lage brandstofprijzen

Ecuadoranen zijn al tientallen jaren verwend met lage benzine- en dieselprijzen en pikken niet dat de subsidie is afgeschaft. De dieselprijzen zijn van de ene op de andere dag meer dan verdubbeld, waardoor de voedselprijzen ook stijgen. De allerarmsten krijgen er ter compensatie wel zo’n 13 euro per maand bij.

Ondanks alle volkswoede is de regering absoluut niet van plan de gehate brandstofmaatregel in te trekken. De inheemse leider Jaime Vargas heeft aangekondigd deze woensdag met zo’n twintigduizend mensen naar Quito af te reizen voor een grote demonstratie tegen Moreno’s „neoliberale beleid”.

De macht van groeperingen van inheemsen is groot in Ecuador. Aan het begin van deze eeuw hebben ze een grote rol gespeeld bij het verjagen van drie presidenten op rij. De bewoners van het Andes-gebergte zijn volgens Hans Kroeze uit Hengelo wel vriendelijk voor de gestrande Nederlanders. Koeze had net als de rest eigenlijk op de Galápagos-eilanden moeten zitten, maar zit ook vast Guamote. „De bevolking is ons niet kwaadgezind, alleen je kunt niet weg.”